Κούμαρο: Το γλύκισμα του δάσους!!

Κούμαρο, ένα άγριο φρούτο της Ελληνικής χλωρίδας με ιαματικές ιδιότητες.

Οικογένεια: Ericaceae

Γένος: Arbutus

Είδος: Κουμαριά (Arbutus Unedo)

Έξω, το δέντρο είναι γνωστό ως: Strawberry Tree

Η κουμαριά είναι ένα από τα ωραιότερα φυτά της ελληνικής χλωρίδας. Είναι μεσογειακό είδος, αρκετά διαδεδομένο σε όλες τις χώρες της Μεσογείου. Ακόμη υπάρχει στην Ιρλανδία ως ιθαγενές φυτό, (άλλα όχι στην Αγγλία).

Η κουμαριά αναπτύσσεται σε όλη την Ελλάδα στην ζώνη των αείφυλλων – πλατύφυλλων, που εκτείνεται μέχρι 1.000 μ. υψόμετρο. Την συναντάμε σε θαμνώνες και δάση, σε ξηρές και πετρώδεις πλαγιές. Επειδή θεωρείτε άριστο καλλωπιστικό φυτό έχει μεταφερθεί σε όλο τον κόσμο. (Αμερική , Αυστραλία κ.λ.π.)

Είναι αειθαλές φυτό (δεν ρίχνει ποτέ τα φύλλα της) στην Ελλάδα είναι συνήθως θάμνος που μπορεί να φτάσει μέχρι τα 3 μέτρα, αλλά στις άλλες χώρες γίνεται δέντρο-ειδικά αυτά που χρησιμοποιούν ως καλλωπιστικό φυτό- που μπορεί να φτάσει και τα 10 μέτρα ύψος.

Πολλαπλασιάζεται με σπόρους που πέφτουν από τους καρπούς της στο έδαφος.

Γι αυτό θα παρατηρήσει κανείς ότι σε σημεία που είναι κουμαριές γύρω από το φυτό υπάρχουν πολλά μικρά φυτά. Για να αναπτυχθεί χρειάζεται ήλιο.Tα κούμαρα ωριμάζουν ένα περίπου χρόνο μετά την ανθοφορία τους. Έτσι μπορούμε να δούμε πάνω στο δέντρο την ίδια στιγμή άγουρους και ώριμους καρπούς, αλλά και λουλούδια (σε πολύ λίγα φυτά ή δέντρα συμβαίνει αυτό).

Ένα εσπεριδοειδές που το κάνει αυτό είναι η πορτοκαλιά, ποικιλία Valencia.

Τα άνθη της είναι συνήθως λευκά και πιο σπάνια κόκκινα, τα οποία κρέμονται σε ταξιανθίες. Μοιάζουν με καμπανούλες, και ανθίζουν δύο φορές το χρόνο (Μάιο και Σεπτέμβριο). Γονιμοποιούνται από μέλισσες και το μέλι της κουμαριάς είναι συνήθως πικρό.

Ο καρπός της είναι σαρκώδης ρόγα –δρυπη-, μεγέθους 1-2 εκατοστά , ο οποίος, πριν ωριμάσει είναι κίτρινος και σιγά σιγά με την ωρίμανση μετατρέπεται σε κατακόκκινο.

Η επιφάνεια του καρπού είναι άγρια-κοκκώδης θα έλεγα- και θα ωριμάσει (φθινόπωρο) στη στιγμή που αρχίζει η ανθοφορία για την επόμενη καρποφορία.

Περιέχουν αρκετή ποσότητα σπόρων στο εσωτερικό τους.

Βασικό: Τρώγονται, αφού ωριμάσουν καλά. (έχει σημασία, θα το εξηγήσω παρακάτω).

Θεωρώ ότι είναι ένα από τα πιο γευστικά φρούτα της φύσης. Αν και οι γνώμες διίστανται για την γεύση των κούμαρων, από αρχαιοτάτων χρόνων.

Άλλοι νομίζουν ότι δεν είναι καν φαγώσιμοι οι καρποί.

Οι αρχαίοι έλληνες δεν τα προτιμούσαν ιδιαίτερα. Ο Πλίνιος ο Πρεσβύτερος, ο Ρωμαίος επιστήμονας (φυσικός φιλόσοφος) και ιστορικός, περίφημος κυρίως από το έργο του «Φυσική Ιστορία» (Naturalis Historia), έδωσε το λατινικό όνομα της κουμαριάς. Το όνομα «unedo» προέρχεται από το λατινικό «unum edo» που σημαίνει «τρώω ένα, μόνο».

Εδώ να πω δυο λόγια για το πότε πρέπει να τρώγονται τα κούμαρα. Δεν πρέπει να καταναλώνονται όταν δεν έχουν ωριμάσει πλήρως. Δηλ. για να καταναλωθεί, θα πρέπει να είναι κατακόκκινος ο καρπός και πολύ μαλακός στην αφή. Ακόμη πρέπει να αποφεύγουμε να τρώμε υπερώριμους καρπούς.

Επειδή το κούμαρο υπερωριμαζει πολύ γρήγορα, μπορεί να ξινίσει (να γίνει ζύμωση της σάρκας και να σχηματισθεί αλκοόλη) στο δέντρο, χωρίς εξωτερικά να δούμε κάτι ιδιαίτερο.Αν φάμε αρκετούς τέτοιους καρπούς, κινδυνεύουμε σοβαρά από δηλητηρίαση. Αν δεν έχει ωριμάσει πλήρως το κούμαρο, θα πρέπει να αποφεύγουμε να το τρώμε γιατί κατανάλωση αρκετών καρπών μπορεί να προκαλέσει τάση για εμετό και αναγούλα.

Το φυτό μας προειδοποιεί πλήρως για το πότε πρέπει να τρώμε ένα κούμαρο.

Αν δεν έχει ωριμάσει αρκετά είναι αρκετά στυφό και άγευστο, αν δε έχει ωριμάσει πάρα πολύ, έχει άσχημη γεύση.

Αλλά, στην πλήρη ωρίμανση του είναι ένας πολύ εύγεστος και εκλεκτός καρπός.

Και βέβαια , επειδή δεν αντέχει καθόλου μετά τη συγκομιδή, ο καλύτερος τρόπος να τα φάει κάποιος είναι κατευθείαν από το δέντρο.

Είναι η αγαπημένη τροφή των πουλιών, χαρακτηριστικά οι κότσυφες τρελαίνονται να τα τρώνε, (κουμαροφάγα τα αναφέρει ο Αριστοφάνης στους «Όρνιθες») αλλά και του αγριογούρουνου, των αρκούδων κ.α.

Παράλληλα από τα κούμαρα φτιάχνονται, εξαιρετικό τσίπουρο –σε πολλές περιοχές της Ελλάδας στα χρόνια του μεσοπολέμου και νωρίτερα έφτιαχναν και μάλιστα τα τελευταία χρόνια σε πολλές περιοχές αρχίζουν πάλι να το φτιάχνουν λικέρ, κονιάκ, (στην Πορτογαλία κάνουν ένα δυνατό κονιάκ με το όνομα medronho) καθώς και γλυκά του κουταλιού ή μαρμελάδα.

Ακόμη η κουμαριά είναι γνωστή για τις φαρμακευτικές της ιδιότητες, (σηπτικές και διουρητικές).

Ο Iπποκράτης χρησιμοποιούσε τα κούμαρα για την αντιμετώπιση της θρομβοφλεβίτιδας. Πριν από 60 χρόνια απομονώθηκαν από τα κούμαρα οι πρώτες κουμαρίνες, τα σημερινά αντιπηκτικά που δίνονται σε θρομβώσεις.

Τα φύλλα και ο τραχύς φλοιός της κουμαριάς χρησιμοποιούνται ιδιαίτερα στη φαρμακευτική και στη Βαφική.

Στην αρχαιότητα, επίσης, την κουμαριά την χρησιμοποιούσαν για τις αιμοστατικές της ιδιότητες.

Ο φλοιός της κουμαριάς περιέχει δεψικές ουσίες και αρβουτίνη, ενώ τα φύλλα περιέχουν κουμαρίνη και οι καρποί πηκτίνες.

Τα φύλλα της Κουμαριάς, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τις φλεγμονές του εντέρου, των νεφρών και της ουροδόχου κύστης. Έχουν αντισηπτικές, διουρητικές, αντιφλεγμονώδεις, στυπτικές και αιμοστατικές ιδιότητες.

Τα ώριμα κούμαρα συνιστώνται σε περιπτώσεις δυσκοιλιότητας και αεροφαγίας.

Αφέψημα από φύλλα κουμαριάς χρησιμοποιείται σε φλεγμονές και άλλες παθήσεις των ουροφόρων οδών (κυστίτιδα, ουρηθρίτιδα, ενούρηση, δυσουρία κ.α.), σε αιματουρίες και αιμορραγίες της μήτρας. Βράζουμε δυο γραμμάρια φύλλα σε 100 ml νερού. Δύο- τρία φλυτζάνια την ημέρα, βοηθούν και αυξάνουν και τη διούρηση.

Για εξασθενισμένους οργανισμούς, διαλύουμε ώριμα κούμαρα σε κρασί χωρίς συντηρητικά και προσθέτουμε 1 φλιτζάνι νερό στο οποίο έχουμε βράσει κανέλα και ζάχαρη.

Τα κούμαρα τρώγονται, αλλά χρησιμοποιούνται και για την παρασκευή ποτών και οινοπνεύματος.

Από κούμαρα φτιάχνεται δυνατό ρακί, ενώ στην Ευρώπη παρασκευάζουν κρασί, κονιάκ και ένα ηδύποτο γνωστό ως κουμαρόκρεμα (creme d’ arbouse) που διευκολύνει την πέψη.

Το ρακί από κούμαρα, που φτιάχνεται στην περιοχή του Πλαταμώνα ανακατεμένο με ζάχαρη και κανέλα, χρησιμοποιείται σε γρίπη ως ρόφημα ή σε εντριβή και ανακουφίζει από τον πυρετό.

Ολόκληρο το φυτό έχει ωραία εμφάνιση, το ξύλο του χρησιμοποιείται στην ξυλουργικά και για την παραγωγή ξυλοκάρβουνου.

Επίσης, το μέλι από άνθος κουμαριάς βοηθάει στη μείωση της χοληστερίνης, στις κεφαλαλγίες και τον στομαχόπονο (Διοσκουρίδης).

Θεραπευτικές ιδιότητες και ενδείξεις, επιγραμματικά:

Το βότανο δρα ως αντισηπτικό, διουρητικό, αντιφλεγμονώδες, στυπτικό και αιμοστατικό. Τα ώριμα κούμαρα συνιστώνται σε δυσκοιλιότητα και αεροφαγία.

Βοηθά σε προβλήματα φλεγμονών και άλλες παθήσεις των ουροφόρων οδών όπως κυστίτιδα, ουρηθρίτιδα, ενούρηση, δυσούρηση, σε αιματουρίες και αιμορραγίες της μήτρας.

Είναι τονωτικό για τους εξασθενισμένους οργανισμούς στους οποίους χορηγείται μαζί με κρασί, κανέλα και ζάχαρη.

Η κουμαριά είναι ανθεκτική στη φωτιά και αυτό της δίνει ένα πλεονέκτημα να χρησιμοποιηθεί σε αναπλάσεις εκτάσεων.

Oι κουμαριές είναι φυτά που αντέχουν στις πυρκαγιές. Mετά τη φωτιά πετούν αμέσως νέα άφθονα βλαστάρια κι έτσι προστατεύονται τα εδάφη από τη διάβρωση της βροχής.

Τελειώνοντας, η κουμαριά είναι ένα πολύ ενδιαφέρον, αλλά και όμορφο φυτό που στολίζει με το εντυπωσιακό χρώμα της και τους λαμπερούς καρπούς της το σπίτι μας και μας θυμίζει τα Χριστούγεννα και το χειμώνα!

Τι είναι η κουμαρίνη;

Λίγα λόγια για την κουμαρίνη, που περιέχεται στην κανέλα κασσία και μας έχει θορυβήσει, λόγω των παρενεργειών της:

Η κουμαρίνη είναι ένα φυτοχημικό με γεύση ανάλογη της βανίλιας και γλυκιά μυρωδιά κάπως σαν φρεσκοκομμένο γρασίδι.

Η κουμαρίνη βρίσκεται σε διάφορα φυτά όπως τα φασόλια tonka, τον μελίλωτο, την ασπερούλα (Gallium ή Asperula odorata),την συνηθισμένη και πολύ φθηνή ποικιλία της κανέλας Cinnamomum Cassia ,τη τριγωνέλλα (Trigonellafoenum-graecum),τη λεβάντα, τηγλυκόριζα, τις φράουλες, στο μαϊντανό, το σέλινο, το χαμομήλι, τα κόκκινα τριφύλλια, τα βερίκοκα, τα κεράσια και το γλυκό γαρίφαλο.. με μεγαλύτερη συγκέντρωση στα 4 πρώτα.Επίσης ως συστατικό αντιθρομβωικών φαρμάκων (Coumadin, Jantoven, Marevan κτλ.). Η κουμαρίνη μπορεί να εμφανιστεί είτε ελεύθερη είτε συνδυασμένη με γλυκόζη (γλυκοζιτική κουμαρίνη).

Με το όνομα κουμαρίνη συναντάμε πολλές ενώσεις που έχουν μεταξύ τους διαφορετικό τύπο αλλά και διαφορετικές αποκλίνουσες δράσεις. Είναι αρωματικές ενώσεις και η δράση τους είναι περιορισμένη στον οργανισμό. Υπάρχουν όμως προϊόντα του μεταβολισμού τους που έχουν αξιόλογη δράση όπως για παράδειγμα η δικουμαρόλη που είναι μια ισχυρή αντιθρομβωτική ένωση.

Δυστυχώς η κουμαρίνη είναι τοξική σε υψηλές δόσεις στον άνθρωπο και προξενεί βλάβες στο συκώτι και στα νεφρά. Η κουμαρίνη ως επί το πλείστον βρίσκεται στην κασσία, ενώ η κανέλα Κεϋλάνης περιέχει αρκετά χαμηλότερες ποσότητες. Το πρόβλημα με την τριμμένη κανέλα που κυκλοφορεί, είναι ότι στην πλειοψηφία της είναι αναμεμιγμένη με κασσία και δεν είναι καθαρή γνήσια κανέλα. Αυτό αυξάνει τα επίπεδα κουμαρίνης στα διάφορα προϊόντα που χρησιμοποιείται κανέλα. Πριν λίγο καιρό, σε έρευνα που έγινε σε δείγματα κανέλας στην Ιταλία βρέθηκε ότι το 51% των δειγμάτων αποτελούταν από κασσία, ένα 10% πρέπει να ήταν μείγμα κασσίας με κανέλα Κεϋλάνης, και μόνο ένα 39% ήταν κανέλα Κεϋλάνης (Lungarini, 2008).

Βιβλιογραφία Μικρή Εγκυκλοπαίδεια Βοτάνων

emedi.gr

haniotika-nea.gr

proionta-tis-fisis.blogspot.com

ΠΗΓΗ: http://www.newsitamea.gr/%CE%9A%CE%BF%CF%8D%CE%BC%CE%B1%CF%81%CE%BF-%CE%AD%CE%BD%CE%B1-%CE%AC%CE%B3%CF%81%CE%B9%CE%BF-%CF%86%CF%81%CE%BF%CF%8D%CF%84%CE%BF-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%95%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE/

Κούμαρα ιδιότητες, θρεπτικά συστατικά και βιταμίνες

Γράφτηκε από τον  Τόνι Νζέιμ Κατηγορία: Φρούτα

Τα κούμαρα (Arbutus unedo) είναι άγρια μούρα με σημαντικές ιδιότητες, θρεπτικά συστατικά και βιταμίνες. Είναι ένας ψηλός θάμνος του οποίου οι καρποί έχουν έντονο κόκκινο χρώμα. Μοιάζουν πολύ με τις φράουλες αλλά έχουν διαφορετική γεύση. Τα γλυκά αγκαθωτά κούμαρα έχουν μαλακιά υφή και ελαφριά γεύση βανίλιας. Τα κούμαρα δε θα τα βρείτε εύκολα στην αγορά. Φυτρώνουν στη Ευρώπη, στη Β.Δ. Ιρλανδία (όπου γνωστά ως φράουλες Killarney), καθώς και στην Αμερική και την Κίνα. Τα φύλλα και οι καρποί της κουμαριάς χρησιμοποιούνται στη φαρμακευτική βιομηχανία. Όταν οι κουμαριές ανθίζουν, προσελκύουν τις μέλισσες για την παραγωγή μελιού και τα κούμαρα χρησιμεύουν ως τροφή για τα πουλιά. Ο φλοιός του δέντρου χρησιμοποιείται ως χρωστική ουσία για την κατεργασία δερμάτων επειδή περιέχει υψηλά επίπεδα σε τανίνες.

Ιστορία της κουμαριάς

Τα κούμαρα προέρχονται από τη Δυτική Ευρώπη, τη Γαλλία, την Ιρλανδία και την περιοχή της Μεσογείου. Ο Πλίνιος είχε αναφέρει ότι δεν θα πρέπει να φυτεύονται σε περιοχές που υπάρχουν μελίσσια, για την πίκρα που προσδίδουν στο μέλι. Ο Iπποκράτης χρησιμοποιούσε τα κούμαρα για την αντιμετώπιση της θρομβοφλεβίτιδας. Τα κούμαρα είναι ο «κόμμαρος» του Θεόφραστου και του Διοσκουρίδη. Οι αρχαίοι Ελληνες δεν τα προτιμούσαν ως φρούτο, αλλά τα χρησιμοποιούσαν για τις αιμοστατικές του ιδιότητες. Οι πρώτες ενδείξεις εισαγωγής της κουμαριάς στους βόρειους ευρωπαϊκούς κήπους ήταν τον 16ο αιώνα στην Αγγλία από την Ιρλανδία, ενώ στις ΗΠΑ εισάγεται το 1778.

 Οφέλη για την υγεία

Τα κούμαρα χρησιμοποιούνται στη λαϊκή ιατρική ως αντισηπτικά, διουρητικά και καθαρτικά, ενώ τα φύλλα της κουμαριάς εκτός από τα παραπάνω, χρησιμοποιούνται στη θεραπεία της υπέρτασης και του διαβήτη.

Τα κούμαρα είναι πολύ καλή πηγή σε βιταμίνη C και φυτικές ίνες (202,6 % και 42,6% της ημερήσιας συνιστώμενης πρόσληψης, αντίστοιχα). Επίσης, είναι πλούσια σε υδατάνθρακες, σάκχαρα, κάλιο και πολυφαινόλες, ενώ είναι φτωχά σε λιπίδια και νάτριο. Αυτά τα αποτελέσματα, σε συνδυασμό με την υψηλή παραγωγή τους μπορεί να βοηθήσει στην ενίσχυση της κατανάλωσης, ως νωπό φρούτο που διατίθενται στην αγορά είτε ως συμπλήρωμα διατροφής.

Τα 100 γρ. νωπά κούμαρα περιέχουν σε σάκχαρα: φρουκτόζη 18,3 γρ., γλυκόζη 6,5γρ. και σουκρόζη 0,34γρ.

Χρήση

Προτεινόμενος τρόπος κατανάλωσης

Τα κούμαρα μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε γλυκές και σε αλμυρές συνταγές, ωμά και μαγειρεμένα. Μπορούν να καταναλωθούν φρέσκα, τη στιγμή που είναι απολύτως ώριμα, κομμένα σε φέτες, σε μορφή πουρέ, σε κομπόστα ή σιρόπι, σε μαρμελάδες, σε ζελέ, προστίθενται σε πίτες και μετατρέπονται σε κρασί, λικέρ και άλλα οινοπνευματώδη ποτά. Μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν σε παγωτά, γρανίτες και κοκτέιλ.

Μια μερίδα νωπά κούμαρα 100 γρ. περιέχουν:

 Νερό (gr.) 56

 Ενέργεια (Kcal) 101

 Πρωτεΐνες (gr.) 0.9

 Λιπαρά (gr.) 0.6

 Υδατάνθρακες (gr.) 23.5

 Φυτικές Ίνες (gr.) 16.2

 Ασβέστιο (mg) 66.5

 Σίδηρο (mg) 0.88

 Μαγνήσιο (mg) 19.6

 Φώσφορο (mg) -

 Κάλιο (mg) 177

 Νάτριο (mg) 7.5

 Ψευδάργυρο (mg) 0.47

 Βιταμίνη C (mg) 182.4

 Θειαμίνη (mg) -

 Ριβοφλαβίνη (mg) -

 Νιασίνη (mg) -

 Βιταμίνη B-6 (mg) -

 β-καροτένιο  (mg) 0.52

Πηγή: http://www.mydiatrofi.gr

Σε περίπτωση αναδημοσίευσης αυτού του άρθρου, ο παραπάνω σύνδεσμος ΠΡΕΠΕΙ να είναι ενεργός και ΔΕΝ επιτρέπεται να αφαιρεθεί.

ΚΟΥΜΑΡΙΆ

YΓΕΙΑ – ΒΟΤΑΝΑ

Επιμέλεια: ΣΑΚΗΣ ΚΟΥΒΑΤΣΟΣ

info@herb.gr

Βιότοπος – περιγραφή:

Η λατινική ονομασία του βοτάνου είναι ARBUTUS uvedo (Άρβουτος η κοινή). Ανήκει στην οικογένεια των Ερεικιδών.

Υπάρχουν περίπου 14 είδη αλλά στη χώρα μας συναντούμε την Άρβουτο την κοινή, και την Άρβυτο ή Αδράχνη ή Αγριοκουμαριά. Στην χώρα μας τη συναντούμε με τις κοινές ονομασίες κουμαριά, λαγομηλιά, κουραμιά, καρομηλία.

Η κουμαριά φυτρώνει μαζί με τη συγγενή της αγριοκουμαριά στις σκληρόφυλλες, αείφυλλες διαπλάσεις της Ελλάδας και άλλων παραμεσόγειων χωρών, γνωστές ως μακκί που είναι σύμπλεγμα από αδιαπέραστους θάμνους στις άκρες των δρόμων και των χωραφιών.

Είναι θάμνος που δίνει τα κούμαρα. Έχουν αρκετή ζάχαρη όταν είναι ώριμα. Είναι ένας θάμνος σπανίως δενδρώδης. Συνήθως το ύψος του φτάνει μέχρι τα 3 μέτρα. Στα καλλιεργούμενα είδη για καλλωπιστικούς σκοπούς μπορεί να φτάσει σε ύψος και τα 10 μέτρα. Τα φύλλα του είναι έμμονα, αδρά, έμμισχα, λογχοειδή, μάλλον οξέα, στην άνω επιφάνεια πράσινα, στην κάτω θαμπά. Τα άνθη κατά τσαμπιά, μικρά λευκά κυπελλοειδή, γυριστά προς τα κάτω, με μικρό πενταμερή κάλυκα, με λευκή σταμνοειδή στεφάνη, με δέκα τριχωτούς στήμονες και έναν ύπερο. Τα άνθη του φυτού γονιμοποιούνται από τις μέλισσες οι οποίες παράγουν το γνωστό κουμαρόμελο, το οποίο είναι συνήθως πικρό. Ο καρπός του φυτού, ράγα σαν κεράσι. Σφαιρικός, στην αρχή κίτρινος και κατόπιν κόκκινος, με μικρά αυγοειδή σπέρματα. Απαντά σε όλη την Ελλάδα προ παντός όμως στο Άγιον Όρος και τη νότιο Μακεδονία.

Ιστορικά στοιχεία:

Η κουμαριά ήταν γνωστή από την αρχαιότητα. Είναι ο «κόμμαρος» του Θεόφραστου και του Διοσκουρίδη. Χρησιμοποιήθηκε για τις αιμοστατικές της ιδιότητες.

Ο Ιπποκράτης χρησιμοποιούσε τον κόμμαρο εναντίον της θρομβοφλεβίτιδας. Μερικές δεκαετίες πριν ήρθε η επιστήμη και επιβεβαίωσε την ύπαρξη των κουμαρινών στα κούμαρα, που σήμερα χρησιμοποιούνται στα σύγχρονα αντιπηκτικά που δίνονται στις θρομβώσεις!

Οι αρχαίοι Ελληνες δεν τα προτιμούσαν ως φρούτο. Ο Πλίνιος ο πρεσβύτερος έδωσε στο φυτό την ονομασία Unedo που προέρχεται από το λατινικό ´unum edo´ το οποίο σημαίνει ´τρώω μόνο ένα´.

Το ξύλο της χρησιμοποιήθηκε μαζί με άλλων θάμνων και δέντρων ως ξυλοκάρβουνο στη μεταλλουργία για το λιώσιμο των μετάλλων. Ο Διοσκουρίδης αναφέρει ότι το μέλι που παράγεται από τις περιοχές όπου αφθονούν τα κούμαρα (κουμαρόμελο) είναι ´κεφαλαλγές και κακοστόμαχο´.

Τα ίδια πίστευε και ο Γαληνός.

Από κούμαρα φτιάχνανε στην Ευρώπη κρασί, κονιάκ και ένα ηδύποτο γνωστό ως κουμαρόκρεμα (crème d’ arbouse) που διευκολύνει την πέψη.

Ρακί από κούμαρα που φτιάχνεται στην περιοχή του Πλαταμώνα ανακατεμένο με ζάχαρη και κανέλα χρησιμοποιείται σε γρίπη ως ρόφημα ή σε εντριβή και ανακουφίζει από τον πυρετό.

Στην Κρήτη τα κούμαρα τα έτρωγαν γιατί καθάριζαν το αίμα και για τις υπακτικές και διουρητικές τους ιδιότητες. Τα θεωρούσαν αιμοποιητικά και τα συνιστούσαν σε όσους έπασχαν από ελώδεις πυρετούς. Στις περιφέρειες που αφθονούσαν τα κούμαρα έφτιαχνα ωραία ρακί από αυτά. Πολλές κουμαριές υπήρχαν στην Ασή Γωνιά και στον Κάστελλο Αποκορώνου. Διάχυτες κουμαριές υπήρχαν σε όλες τις ορεινές περιοχές.

Θεραπευτικές ιδιότητες και ενδείξεις:

Το βότανο δρα ως αντισηπτικό, διουρητικό, αντιφλεγμονώδες, στυπτικό και αιμοστατικό. Τα ώριμα κούμαρα συνιστώνται σε δυσκοιλιότητα και αεροφαγία.

Βοηθά σε προβλήματα φλεγμονών και άλλες παθήσεις των ουροφόρων οδών όπως κυστίτιδα, ουρηθρίτιδα, ενούρηση, δυσούρηση, σε αιματουρίες και αιμορραγίες της μήτρας.

Είναι τονωτικό για τους εξασθενισμένους οργανισμούς στους οποίους χορηγείται μαζί με κρασί, κανέλα και ζάχαρη.

Συστατικά – χαρακτήρας:

Οι καρποί του φυτού είναι πλούσιοι σε πηκτίνες. Ο φλοιός περιέχει δεψικές ύλες (36,4%) και αρβουτίνη. Η αρβουτίνη είναι αντισηπτική ουσία που λαμβάνεται με το βράσιμο των καρπών. Τα φύλλα περιέχουν κουμαρίνη. Ως τρόφιμο έχει ελάχιστη θρεπτική αξία.

Άνθιση – χρησιμοποιούμενα μέρη – συλλογή:

Τα άνθη του φυτού εμφανίζονται το φθινόπωρο. Δεν εμφανίζονται όμως όλα μαζί. Η Κουμαριά είναι από τα λίγα φυτά το οποίο έχει ταυτόχρονα  άνθη, άγουρους και ώριμους καρπούς. Για θεραπευτικούς σκοπούς χρησιμοποιούνται τα φύλλα και οι καρποί του φυτού. Τα ώριμα κούμαρα συλλέγονται και καταναλώνονται αμέσως. Δεν διατηρούνται μετά τη συλλογή τους αρκετά.

Παρασκευή και δοσολογία:

Τα φύλλα παρασκευάζονται ως αφέψημα το οποίο πίνουμε σε προβλήματα φλεγμονών.

Οι καρποί τρώγονται σε προβλήματα δυσκοιλιότητας ή δυσπεψίας αλλά σε περιορισμένο αριθμό.

Για τους εξασθενισμένους οργανισμούς διαλύουμε ώριμα κούμαρα σε κρασί χωρίς συντηρητικά και προσθέτουμε ένα φλιτζάνι νερό στο οποίο έχουμε βράσει κανέλα και ζάχαρη.

Προφυλάξεις:

Τα κούμαρα πρέπει να τρώγονται από τους δυσκοίλιους  όταν είναι νηστικοί και να μην τρώνε περισσότερα από 3 με 4 καρπούς. Αν φάνε πολλά βαραίνουν το στομάχι και προκαλούν πονοκέφαλο. Τα κούμαρα πρέπει να τρώγονται τη στιγμή που είναι απολύτως ώριμα. Αν τα καταναλώσουμε όταν έχουν υπερωριμάσει ξινίζουν λόγω της ζύμωσης και του σχηματισμού αλκοόλης. Αν φάμε αρκετά τέτοια κινδυνεύουμε από δηλητηρίαση. Αν φάμε ανώριμους καρπούς είναι άνοστοι και στυφοί και μπορεί να προκαλέσουν αναγούλα και εμετό. Τα τρώμε  λοιπόν μόνο στην απόλυτη ωρίμανσή τους όταν είναι γλυκά και εύγευστα.

ΠΗΓΗ: http://www.haniotika-nea.gr/95745-ygeia-botana/

Κούμαρα τα «παρεξηγημένα» άγρια φρούτα του Φθινοπώρου

Κούμαρα τα «παρεξηγημένα» άγρια φρούτα του Φθινοπώρου - Ορισμένες πληροφορίες και διάφορες χρήσεις φυτού και καρπών

Αυτή την εποχή στη φύση της Ψίνθου κυριαρχεί το πράσινο των θάμνων και των δέντρων λόγο των βροχοπτώσεων και της υγρασίας. Όπως στις αρχές του Φθινοπώρου έτσι και τώρα στο τέλος της αυτή η εποχή μας χαρίζει ορισμένα άγρια φρούτα. Τα άγρια φρούτα του Νοέμβρη δεν είναι άλλα από τα γνωστά σε όλους κούμαρα.

Η αλήθεια είναι ότι οι περισσότεροι στο άκουσμα και μόνο της ονομασίας του φυτού αυτού εκφράζουν χλευαστικά σχόλια. Αυτό οφείλεται στη γνωστή φράση «..είναι για τα κούμαρα» η οποία χρησιμοποιείται υποτιμητικά (σύμφωνα με το wiki-λεξικό) «για όποιον φτάνει αργά και έχει τελειώσει το γεύμα κάποιας εκδήλωσης, επειδή τα κούμαρα είναι νόστιμα αλλα δύσπεπτα και δεν τα καταναλώνει κανείς».

Το παρακάτω κείμενο ίσως αλλάξει λίγο την άποψη σας για το φυτό αυτό και τους καρπούς του.

Το φυτό και ο καρπός

Τα κούμαρα είναι οι γευστικοί καρποί της κουμαριάς, ενός άγριου φυτού που δεν ρίχνει ποτέ τα φύλλα του (αειθαλής θάμνος).

Υπάρχει στις περισσότερες μεσογειακές χώρες. Στον Ελλαδικό χώρο την συναντάμε σε ξερά και πετρώδη μέρη σε θαμνώδεις εκτάσεις ή δάση. Στη χώρα μας συναντάται σε περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδας και στα νησιά σε δύο είδη, κουμαριά (Arbutus unedo) και αγριοκουμαριά ή ελαφοκουμαριά (Arbutus andrachne). Στην Ελλάδα και την Ρόδο είναι συνήθως θάμνος που μπορεί να φτάσει ακόμα και τα 3 μέτρα ενώ στο εξωτερικό η κουμαριά καλλιεργείται και ως δέντρο για καλλωπιστικούς λόγους.

Το πρώτο είδος η κουμαριά (Arbutus unedo) είναι θάμνος με μακρόστενα γυαλιστερά φύλλα. Φτάνει σε ύψος συνήθως τα 2 ή 3 μέτρα ενώ σπάνια μπορεί να φτάσει ακόμα και τα 10 μέτρα ! Το δεύτερο είδος η αγριοκουμαριά (Arbutus andrachne) είναι θάμνος με αραιά κλαδιά και πιο φαρδυά φύλλα ενώ έχει κορμό λείο με χαρακτηριστικό κοκκινωπό χρώμα.

Τα άνθη της κουμαριάς είναι λευκά ή λευκά που τείνουν προς ρόζ και εμφανίζονται μέσα του Φθινοπώρου. Η ανθοφορεία του φυτού ξεκινάει Οκτώβρη - Νοέμβρη. Πολλές φορές μπορεί να δούμε άνθη και καρπούς μαζί, αυτό οφείλεται στο ότι οι καρποί ωριμάζουν σχεδόν ένα χρόνο μετά την ανθοφορία !

Ο καρπός είναι σφαιρικός και σαρκώδης με κοκκώδη επιφάνεια, έχει γλυκιά γεύση και εσωτερικά περιέχει μικρά κουκούτσια. Οι καρποί έχουν πρασινοκίτρινο χρώμα αρχικά, καθώς ωριμάζουν παίρνουν πορτοκαλί χρώμα και όταν είναι ώριμοι πια αποκτούν ένα ιδιαίτερο κόκκινο ζωντανό χρώμα. Για να καταναλωθεί ο καρπός πρέπει να είναι κατακόκκινος, και μαλακός στην αφή. Αν ο καρπός δεν έχει ωριμάσει τότε η γεύση είναι πικρή και στυφή ενώ αν είναι υπερώριμος η γεύση δεν είναι καλή σημάδι ότι αρχίζει να χαλάει. Όταν ο καρπός είναι ώριμος μπορεί να καταστραφεί εύκολα και μόνο με το άγγιγμα του χεριού, έτσι πρέπει να είμαστε αρκετά προσεκτικοί κατά την συγκομιδή και μεταφορά. Αυτός είναι και ένας από τους λόγους που τα κούμαρα δεν έχουν βρει εμπορική εκμετάλλευση - ως φρούτα - αν και χρησιμοποιούνται στη γαστρονομία, στην οινολογία ακόμα και στη παρασκευή φαρμάκων.

Τα κούμαρα είναι επίσης αγαπημένη τροφή αρκετών πτηνών και ζώων (κοτσύφια, αγριογούρουνα, αρκούδες κ.α). Ο Αριστοφάνης μάλιστα στην κωμωδία του «Όρνιθες» χαρακτηρίζει τα κοτσύφια ως «κουμαροφάγα».

Ετυμολογία

Ετυμολογικά, η λέξη «κούμαρο» που χρησιμοποιούμε σήμερα είναι η μετάλλαξη της λέξης «κούμαρον» από τα μεσαιωνικά χρόνια, η οποία βασίζεται στην αρχαία ελληνική λέξη «κόμαρος» που ήταν και η πρώτη ονομασία του καρπού της Κουμαριάς στα Ελληνικά. Στα λατινικά η ονομασία του φυτού (κουμαριά) είναι «Arbutus unedo». Arbutos (Άρβουτος) είναι η το γένος του φυτού ενώ το unedo προέρχεται από το «unum edo» που σημαίνει «τρώω μόνο ένα» και αυτό ίσως γιατί ορισμένοι είχαν και έχουν την άποψη ότι δεν είναι καλό να καταναλώνουμε μεγάλο αριθμό κούμαρων, μια άλλη εκδοχή είναι ότι οι καρποί είναι μέτριας γευστικότητας ενώ μια τρίτη εκδοχή είναι ίσως ότι τα κούμαρα όταν είναι ώριμα είναι τόσο ωραία στην όψη που έτρωγαν μόνο ένα για να μην χαλάσουν την ομορφιά τους. Το δε όνομα της αγριοκουμαριάς «Arbutus andrachne» είναι συνδιασμός του γένους Arbutos (Άρβουτος) και του ονόματος Aνδράχνη (Αδράχνη άλλο όνομα για το ποώδες φυτό Αντράκλαγλυστρίδα).

Με βάση την παραπάνω λατινική ονομασία η Κουμαριά (Arbutus unedo) και η Αγριοκουμαριά (Arbutus andrachne) κατατάσονται από τους βοτανολόγους ως φυτά (θάμνοι) στην οικογένεια Ericaceae (Eρικίδες).

Οι διάφορες χρήσεις της κουμαριάς και των κούμαρων

• Ιατρική

Η κουμαριά είναι γνωστή από αρχαιοτάτων χρόνων για τις φαρμακευτικές της ιδιότητες. Ο Ιπποκράτης χρησιμοποιούσε τα φύλλα της κουμαριάς ως κατάπλασμα και τα κούμαρα για την αντιμετώπιση της θρομβοφλεβίτιδας ενώ μόλις 60 χρόνια πριν απομονώθηκαν από τα κούμαρα οι πρώτες «κουμαρίνες» βάση των σημερινών αντιπηκτικών φαρμάκων που χρησιμοποιούνται κατά των θρομβώσεων. Στην αρχαιότητα επίσης τα φύλλα της κουμαριάς χρησιμοποιούνταν και ως αντισηπτικά πάνω στις πληγές. Το αφέψημα από τα φύλλα της κουμαριάς έχει αντισηπτικές ιδιότητες για το ουροποιητικό σύστημα (περιέχει τανίνες).

• Οινολογία

Από τα κούμαρα παρασκευάζονται τσίπουρο, λικέρ και κονιάκ. Σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας μάλιστα η παρασκευή ποτών αυτού του είδους από κούμαρα είναι μακροχρόνια παράδοση. Στο διαδίκτυο υπάρχουν διάφορες συνταγές παρασκευής των παραπάνω ποτών από κούμαρα.

• Γαστρονομία

Τα κούμαρα χρησιμοποιούνται ευρέως στην γαστρονομία (μαγειρική). Από τα κούμαρα μπορούν να παρασκευαστούν πολύ νόστιμες μαρμελάδες. Ολόκληρα μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε διάφορα είδη σαλατών, σε διάφορα φαγητά και γλυκά ενώ είναι ωραία και στον στολισμό ενός πιάτου. Θα βρείτε άπειρες συνταγές με κούμαρα με μια αναζήτηση στο διαδίκτυο.

• Μελισσοκομία

Η κουμαριά είναι μελισσοκομικό φυτό, τα άνθη της δίνουν γύρη και νέκταρ. Το μέλι από κουμαριά είναι μέλι υψηλής θρεπτικής αξίας (πλούσιο σε ιχνοστοιχεία και βιταμίνες), έχει πικρή έως πικρόγλυκη γεύση και λέγεται ότι βοηθάει στη ρύθμιση της χοληστερίνης. Το μέλι κουμαριάς είναι από τα μέλια με τις λιγότερες θερμίδες.

• Γεωτεχνική - Συγκράτηση εδάφους

Η κουμαριά είναι ιδανικός θάμνος για την συγκράτηση του εδάφους. Σε περιοχές όπου υπάρχουν προβλήματα από διάβρωση του εδάφους το πλούσιο ριζικό σύστημα των κουμαριών κρατάει το έδαφος, διαχειρίζεται την υγρασία του εδάφους και εμποδίζει το νερό να παρασύρει τα χώματα από τις πλαγιές. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι οι κουμαριές βρίσκονται συνήθως στα βουνά και τις πλαγιές.

• Διακόσμιση

Το φυτό χρησιμοποιείται από τους διακοσμητές και τους σχεδιαστές χώρων για διακοσμητικούς λόγους. Χρησιμοποιείται ως έχει δηλαδή ως θάμνος ή ως δέντρο σε εξωτερικούς και εσωτερικούς χώρους με κατάλληλες συνθήκες. Επίσης τα κλαδιά και ο κορμός της κουμαριάς χρησιμοποιούνται στη διακόσμηση. Μάλιστα τα Χριστούγεννα αρκετοί είναι εκείνοι οι οποίοι χρησιμοποιούν κλαδιά κουμαριάς σε διάφορους χριστουγεννιάτικους στολισμούς.

Αναρτήθηκε απο : admin  στις  14 November 2014

ΠΗΓΗ: http://www.psinthos.net/arthra.php?id=223

Μαρμελάδα κούμαρα (συνταγή)

Κούμαρα

Είναι η εποχή τους και από κουμαριές άλλο τίποτε στο νησί μας.

Μια συνταγή για μαρμελάδα από κούμαρα. Μας την εκμυστηρεύτηκε η Αγγελική Φ. που την κάνει κάθε χρόνο:

Κούμαρα 2 Τι θα χρειαστείτε:

νι1 κιλό ώριμα κούμαρα

νι700 γραμμάρια ζάχαρη

νι 1 φλυτζανάκι νερό (σε περίπτωση που χρειαστεί)

ΕΚΤΕΛΕΣΗ:

Πλένουμε τα κούμαρα που έχουμε μαζέψει προηγούμενα σε ένα ξύλινο καφασάκι. Σε ένα κιλό κούμαρα προσθέτουμε 700 γραμμάρια ζάχαρη και αφού το ανακατέψουμε το αφήνουμε όλη νύχτα για να βγουν τα υγρά. Αν χρειαστεί προσθέτουμε μισό φλυτζάνι νερό, σε περίπτωση που το σιρόπι δεν είναι αρκετό.

Ανακατεύουμε στη συνέχεια το μίγμα με μια ξύλινη κουτάλα για 20 περίπου λεπτά της ώρας σε δυνατή φωτιά. Στη συνέχεια σε χαμηλή φωτιά μέχρι να «δέσει». Αφού κρυώσει τη βάζουμε σε βαζάκια. Στο πάνω μέρος μπορούμε να βάλουμε μια διαφανή μεμβράνη που να εφάπτεται στην επιφάνεια, ώστε να διατηρηθεί περισσότερο.

ΠΗΓΗ: http://www.kolivas.de/archives/237205

ΠΗΓΗ Φωτογραφιών: Ρουβήμ (ΡΟΔΟΣυλλέκτης)