ΤΟ ΠΛΑΤΟΝΙ & ΓΚΙΖΑΝΙ ΤΗΣ ΡΟΔΟΥ

ΤΟ ΠΛΑΤΟΝΙ ΤΗΣ ΡΟΔΟΥ
(Dama dama)
Το πλατόνι της Ρόδου, που θεωρείται σύμβολο του νησιού εδώ και πάρα πολλά χρόνια, στολίζει τα δάση του και αποτελεί μέρος της παράδοσής του, είναι ένα από τα λίγα είδη ελαφιών της Ευρώπης που διασώθηκαν μέχρι σήμερα. Δύο αγάλματα ελαφιών, ένα αρσενικό και ένα θηλυκό, τοποθετημένα πάνω σε κίονες, βρίσκονται και στολίζουν τις δύο πλευρές της εισόδου του παλιού λιμανιού της πόλης.
Πολλές είναι οι λαϊκές ιστορίες που αναφέρονται στην προέλευση και παρουσία του ελαφιού στο νησί.

Πολλοί ισχυρίζονται ότι το πλατόνι ήρθε στο νησί της Ρόδου με την άφιξη των Σταυροφόρων. Η θεωρία μάλιστα αυτή συσχετίζεται και με άλλα ιστορικά χαρακτηριστικά του νησιού.

Η Ρόδος αναφέρεται σε αρχαία κείμενα σαν "Οφιούσα", λέξη που σημαίνει, "η έχουσα πολλά φίδια".

Σύμφωνα με την παραπάνω θεωρία οι Σταυροφόροι για να προστατέψουν τα στρατόπεδά τους από τα φίδια, εισήγαγαν το ελάφι και το χρησιμοποίησαν σαν φύλακα σε χώρους γύρω από αυτά. Αν και τα ελάφια δεν κυνηγούν για να σκοτώνουν τα φίδια, όπως πιστεύουν πολλοί, εν τούτοις λέγεται ότι τα κέρατα του ελαφιού εκκρίνουν κάποια ουσία (ένα αλκάλιο), η μυρωδιά του οποίου ενοχλεί και εξαναγκάζει τα φίδια να απομακρυνθούν.

Κάποια λοιπόν από τα ζώα αυτά, που έφεραν οι Σταυροφόροι, ξέφυγαν από τα στρατόπεδα, κρύφτηκαν στα δάση και δημιούργησαν αργότερα τον υπάρχοντα πληθυσμό.
Μία άλλη θεωρία λεει ότι τα ελάφια εισήχθησαν από τους Ενετούς την περίοδο που είχαν στην κατοχή τους το νησί.
Όμως η Ρόδος αναφέρεται σε αρχαία κείμενα και σαν "Ελαφούσα" που σημαίνει ότι είχε, την εποχή εκείνη
πολλά ελάφια, που φυσικά υπήρχαν στο νησί πολύ πριν έρθουν όλοι αυτοί οι κατακτητές.
Αρχαιολογικά ευρήματα ενδεικτικά της ύπαρξης ελαφιών στο Ανατολικό Αιγαίο μας φέρνουν πίσω ίσως και από την έκτη προ Χριστού χιλιετία.
ΠΛΑΤΩΝΙ (DAMA DAMA )
Περιγραφή : Μοιάζει με το ελάφι, αλλά είναι μικρότερο. Τα κέρατά του είναι πεπλατισμένα. Το τρίχωμά του είναι καστανό με λευκές βούλες στο πάνω μέρος του σώματος κατά το καλοκαίρι, ενώ κατά το χειμώνα σκουραίνει.

Η ουρά του είναι μεγαλύτερη με μήκος 16-19 εκατ. και από πάνω μαύρη. Το μήκος του σώματός του είναι 1,60-1,90 μ. έχει ύψος 1μ περίπου και βάρος 40-80 κιλ.
Αναπαραγωγή : Ζευγαρώνει όπως και το ελάφι από τον Σεπτέμβριο μέχρι τον Οκτώβριο. Γεννά ένα μικρό κατά το Μάιο με Ιούνιο, το οποίο μετά από 2-3 μέρες μπορεί να ακολουθήσει τη μητέρα του, η οποία το αγαπά και το φροντίζει πολύ.
Τροφή : Είναι φυτοφάγο ζώο όπως και το ελάφι. Τρώει χόρτα, κλαδιά και φύλλα από διάφορα δέντρα κωνοφόρων και πλατύφυλλων δασών. Το καλοκαίρι, επειδή η τροφή λιγοστεύει, τρώει τους φλοιούς από τους κορμούς των δέντρων ( φλοιοφαγία). Επειδή αυτό προκαλεί ζημιές στα δάση πρέπει να βελτιώνεται ο βιότοπος είτε χορηγώντας τεχνητή τροφή είτε καλλιεργώντας διάφορα είδη τα οποία προτιμάει.
Βιότοπος : Ζει σε εκτεταμένες δασικές περιοχές, κυρίως πλατύφυλλων , με πολλές πυκνοφυτείες και διάσπαρτες γυμνές επιφάνειες όπως αποψιλωτικές υλοτομίες, επιφάνειες αναγωγών και γεωργικές εκτάσεις. Δεν ανεβαίνει σε μεγάλο υψόμετρο.
Γεωγραφική εξάπλωση : Στην Ελλάδα σπανίζει αυτό το είδος όταν είναι σε άγρια κατάσταση. Ζει στη Ρόδο. Έχει γίνει όμως εισαγωγή από το Υπουργείο Γεωργίας και εκτρέφεται σε διάφορα εκτροφεία θηραμάτων.

ΤΟ ΜΟΝΑΔΙΚΟ ΨΑΡΙ ΤΗΣ ΡΟΔΟΥ ‘ΓΚΙΖΑΝΙ’
ΥΠΟ ΕΞΑΦΑΝΙΣΗ

Το ψάρι Ladigesocypris ghigii, κοινώς γκιζάνι, είναι ενδημικό στα γλυκά νερά της Ρόδου και το μοναδικό στο είδος του στην Ευρώπη. Θεωρείται ένα από τα πλέον απειλούμενα υπό εξαφάνιση είδη ψαριών.
Πρόκειται για ένα μικρό κυπρινοειδές, που θυμίζει την αθερίνα (με μήκος συνήθως από 3 έως 5 εκατοστά) και ζει πέντε περίπου χρόνια. Είναι παμφάγο και αναπαράγεται κατά την άνοιξη. Μερικά από αυτά τα σπανιότατα ψαράκια έχουν μεταφερθεί στο Βέλγιο, όπου μελετάται η αναπαραγωγή και η συμπεριφορά τους.
Οσοι βρεθείτε στη μαγευτική Ρόδο μπορείτε να το δείτε στο ρέμα του Λουτάνη, τον ποταμό της Κρεμαστής, την τεχνητή λίμνη της Απολακκιάς, στην Ελεούσα και τις Επτά Πηγές.