Ο πρώτος Χατζηκυριαζής της Σορωνής. Το όνειρο να μεταβεί κάποιος στους Αγίους Τόπους και να γίνει Χατζής

Γράφει ο Λουκάς Μαστής 

Ο πρώτος Χατζηκυριαζής της Σορωνής 

Τον 19ο αιώνα η κατάσταση σε όλο το νησί της Ρόδου είναι στην κυριολεξία απελπιστική αφού πέραν της καταπίεσης της Οθωμανικής κυβέρνησης υπάρχει έντονο επισιτιστικό πρόβλημα, βαριά φορολογία, έλλειψη παιδείας, υποτυπώδη ιατρική (κυρίως εμπειρική) περίθαλψη μεγάλη θνησιμότητα κλπ. 

Την κατάσταση αυτή, με τα μελανότερα χρώματα την περιγράφουν οι Ευρωπαίοι περιηγητές που είχαν επισκεφθεί την Ρόδο, οικτίροντας την μοίρα των κατοίκων του νησιού. 

Σε αυτές τις συνθήκες ζουν οι Σορωνιάτες και οι Σορωνιάτισσες που προσπαθούν να επιβιώσουν όπως οι κάτοικοι όλου του νησιού και τίποτα άλλο. 

Ένας εξ αυτών όμως, περίπου το 1860 έχει ως όνειρο να μεταβεί στους Αγίους Τόπους( στα Ιεροσόλυμα) και να γίνει Χατζής, σύμφωνα με τα θρησκευτικά έθιμα της εποχής. 

Πρόκειται για τον Κυριαζή Διακολαμπριανό που ξεκινά από την Σορωνή και μέσω Πειραιά φθάνει στους Αγίους Τόπους και κάνει το όνειρο του πραγματικότητα. Γίνεται Χατζής και μετονομάζεται σε Κυριαζής Χατζηκυριαζής( από αυτόν κατάγονται όλοι οι Χατζηκυριαζήδες της Σορωνής) 

Φθάνοντας λοιπόν στον Πειραιά ο Κυριαζής Διακολαμπριανός – Χατζηκυριαζής, που βγαίνει έξω από την Ρόδο για πρώτη φορά έχει να αντιμετωπίσει και την …μαγκιά των αμαξάδων του Πειραιά. 

Τον βλέπουν βρακοφόρο, ερχόμενο από ένα άγνωστο νησί, ταλαιπωρημένο και προσπαθούν να τον πιάσουν στο δούλεμα. Επιβιβάζεται σε μία άμαξα της εποχής και ζητά να πάει στην Αθήνα προφανώς για να δει την πρωτεύουσα του Ελληνικού κράτους . 

-Από πού είσαι πατριώτη, τον ρωτά ο Πειραιώτης αμαξάς κοιτάζοντας τον περίεργα. 

-Από την Ρόδο, απαντά αυτός. 

- Και πως από τα μέρη μας που πηγαίνεις τον ρωτά ο αμαξάς που μένει έκπληκτος όταν ο Κυριαζής Διακολαμπριανός – Χατζηκυριαζής του λέει ότι σκοπεύει να πάει στους Αγίους Τόπους. 

- Και έχετε τόσα χρήματα στη Ρόδο ρωτά πάλι έκπληκτος ο αμαξάς που δεν μπορεί να πιστέψει πως ένας χωρικός της Ρόδου ετοιμάζεται να κάνει αυτό το ταξίδι. 

Η απάντηση που πήρε από τον Κυριαζή Διακολαμπριανό- Χατζηκυριαζή ήταν ένα αυτοσχέδιο τετράστιχο. Του είπε λοιπόν τα εξής 

-Αν κάνει ο Μάρτης δυο νερά, 

κι ο Απρίλης άλλο ένα, 

γοράζω την την άμαξα, 

γοράζωσε και σένα. 

Δεν το είπε τυχαία αυτό αφού τόσο ο ίδιος όσο και η οικογένεια του εκείνη την χρονική περίοδο ήταν από τους μεγαλύτερους κτηματίες της Σορωνής. Στην ιδιοκτησία τους ανήκε όλη η έκταση από το σπίτι του δασκάλου του Φώτη μέχρι το σπίτι του γιατρού του Παπαμανώλη και μέχρι το πλυσταριό και εκεί που τώρα είναι το ξυλουργείο των αδελφών Διακολαμπριανού. Όλη αυτή η έκταση( ο Αχταρμάς δηλαδή) και όχι μόνο ανήκε στην οικογένεια του που την καλλιεργούσε κυρίως με σιτηρά έχοντας εξασφαλίσει ένα σημαντικό εισόδημα για τα δεδομένα της εποχής.( το πώς βρέθηκε όλη αυτή η κτηματική περιουσία στην κατοχή της οικογένειας είναι μια άλλη ενδιαφέρουσα ιστορία που αγγίζει τα όρια του αστικού μύθου) 

Ο Κυριαζής Διακολαμπριανός κατάφερε τελικά και πήγε στους Αγίους Τόπους, βαπτίστηκε στον Ιορδάνη ποταμό και έγινε Χατζηκυριαζής και έτσι προέκυψε η μεγάλη οικογένεια των Χατζηκυριαζήδων στη Σορωνή( την ιστορία μου την διηγόταν με περηφάνεια για τον πρόγονο τους η γιαγιά μου Φωτεινή Χατζηκυριαζή –Νικολέττου και η θεία μου Βαρβάρα Χατζηκυριαζή- Δεληγιάννη αφού ο Κυριαζής ήταν ο παππούς τους) 

Λουκάς Μαστής 

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην ομάδα «Παλιά Σορωνή»: https://www.facebook.com/groups/2637261696541637/permalink/2714583745476098/