Λέξεις: Φανενή φωνητική-γλωσσική παράδοση (Η ήτα Θ θήτα Ι γιώτα) Μέρος 6ο

Αποσπάσματα από το βιβλίο του Εμμανουήλ Μ. Χατζήπαπα: ΦΑΝΕΣ και τοπική διάλεκτος με λέξεις, εκφράσεις, ονομασίες, ντοκουμέντα. 

Τη Φιλολογική και Ετυμολογική επιμέλεια έκανε ο Καθηγητής Παναγιώτης Α. Χαμουζάς. 

Εκδότης του βιβλίου είναι ο Σύλλογος για την Μελέτη και Διάδοση της Ελληνικής Ιστορίας e. V. Weilheim/Βαυαρίας Πρόεδρος του οποίου είναι ο Απόστολος Π. Κυριατσούλης.

Βραχυγραφίες/Επεξηγήσεις:

Αρχαία:                    αρχ.                                          Βλέπε:              βλ.

Τουρκικά:                 τουρκ.                                       Δηλαδή:            δηλ.

Λατινικά:                   λατ.                                           Παράβαλλε:        πρβλ.

Ιταλικά:                     ιταλ.                                          Λεξικό:  λεξ.

Αραβικά:                   αραβ.                                        Σελίδα:  σελ.

Βυζαντινά:                 βυζαν.                                       Πρόθεμα:           προθ.

Σλαβικά:                    σλαβ.                                       Ετυμολογία:       ετυμολ.

Βενετικά:                   βενετ.                                       Μεταφορικά:      μεταφ.

Αγγλικά:                    αγγλ.

Ρουμάνικα:                ρουμ.

Γαλλικά:                    γαλλ.

Η (ήτα):

ηλκιόπυρος	πολλή ζέστη	Λιοπύρι, «μες τον λιόπυρο να πας!» Πυράδα+ήλιος.
ήμπε	μάζεψε το ύφασμα, μπήκε, ρικνώθηκε	Εμβαίνω – ενέβηκε – ενέβη, ήμβε, (ήμπε,  πού’μπε).

Θ (θήτα):

θεομπαίχτης	αυτός που εμπαίζει το θεό	Ξεγελά τον θεό. Εμπαίζω+θεός.
θεονήστικος	πολλές ημέρες νηστικός	Το: θεο+λέξη δίνει υπερθετική δύναμη, π.χ.: θεοπάλαβος: ο πολύ πεινασμένος.
θρονιά	τα στασίδια της εκκλησίας	Ξύλινα καθίσματα εκκλησίας.
θρύβγκιω	κομματιάζω	Κάνω θρύμματα το ψωμί. Αρχ.: θρύβω - θρύπτω.

Ι (γιώτα):

ίγρος	ιδρώτας	Αρχ.:  ιδρώς. Ρήμα: γρώνω - ιδρώνω.
ιντερέσσια	ενδιαφέροντα, έννοιες	Λατ.: intersum.
ιχιαλτά	αμήν και πότε	Μακάρι, κρύβει την αραβ. λέξη: Al-ilah = θεέ μου!
ιχχιαλκά	καλά να πάθεις	Επιφώνημα: ίχχι!
ίχικα	καλά να πάθεις	Χρησιμοποιείται το ίχι, καλά έπαθες! Επί χαιρεκακίας ορισμένων.