Ιστορικά Θρησκευτικά Μνημεία της Ρόδου!!

ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ ΤΗΣ ΡΟΔΟΥ

Το μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου (Χουρμαλί Μεντρεσσε)

Βρίσκεται στο δυτικό τμήμα της Μεσαιωνικής Πόλης, στην οδό Απολλωνίου. Η διάταξη των τριών πτερύγων των κελιών και του καθολικού περιμετρικά με την αυλή στο κέντρο είναι χαρακτηριστική της βυζαντινής μοναστηριακής αρχιτεκτονικής. Το καθολικό είναι τετράκογχο με τρούλο, του 14ου με 15ου αιώνα μ.Χ., που κτίστηκε πάνω σε παλαιότερη μεταβυζαντινή εκκλησία. Στο ανατολικό τμήμα της αυλής αποκαλύφθηκε αίθριο πιθανόν παλαιοχριστιανικής του 5ου με 6ου αιώνα μ.Χ. 

Κατά την οθωμανική περίοδο το μοναστήρι μετατράπηκε σε ιεροδιδασκαλείο («μεδρεσέ») με το όνομα «Χουρμαλί» και το καθολικό ως τζαμί. Τα τελευταία χρόνια οι Οθωμανοί το λειτούργησαν ως σχολείο θηλέων ενώ το 20ο αιώνα μ.Χ. μετατράπηκε σε κατοικίες φτωχών οικογενειών. 

Η αποκατάσταση του χώρου του μοναστηριού από το υπουργείο πολιτισμού τελείωσε το 2006 και βραβεύτηκε με τιμητική διάκριση από τη EUROPA NOSTRA. 

Η Αγία Αικατερίνη (Ιλκ Μιχράμπ)

Βρίσκεται στη νότια συνοικία της Μεσαιωνικής Πόλης. Είναι κτίσμα του 14ου αιώνα μ.Χ. και έχει τη μορφή τρίκλιτης βασιλικής μικρών διαστάσεων. Όμως η διερεύνηση τόσο των αρχιτεκτονικών φάσεων όσο και των φάσεων των τοιχογραφιών του μνημείου υποδεικνύουν ότι η τρίκλινη μορφή προήλθε μετά από προσθήκη κλιτών ή παρεκκλησίων σε μία αρχικά μονόχωρη εκκλησία. 

Ήταν ο πρώτος ορθόδοξος ναός που μετατράπηκε σε τζαμί από τον σουλτάνο Σουλεϊμάν το Μεγαλοπρεπή, γεγονός στο οποίο οφείλεται και η ονομασία Ιλκ Μιχράμπ (πρώτο προσκύνημα). 

Το μνημείο υπέστη σοβαρές ζημιές κατά το βομβαρδισμό του Β΄ παγκοσμίου πολέμου, και αποκαταστάθηκε πρόσφατα από το υπουργείο πολιτισμού. 

Στο εσωτερικό του μνημείου διακρίνονται τρία ζωγραφικά στρώματα. Οι τοιχογραφίες του μεσαίου κλίτους (η Δέηση, οι Συλλειτουργούντες Ιεράρχες, σκηνές του Δωδεκαόρτου και η παράσταση των δωρητών, δεξιά και αριστερά από τη στηθαία μορφή του Χριστού) του 14ου αι., αντικατοπτρίζουν τις υψηλής ποιότητας τάσεις της παλαιολόγειας ζωγραφικής. Ο διάκοσμος του βορείου κλίτους αποτελείται από αφιερωματικού χαρακτήρα παραστάσεις του 14ου αι. Τέλος, οι τοιχογραφίες του νοτίου κλίτους, ένας ενδιαφέρων κύκλος του βίου της επώνυμης αγίας, ανάγονται στο 15ο αιώνα. 

Άγιος Παντελεήμονας

Βρίσκεται κοντά στην πύλη της Αγίας Αικατερίνης. Κτίστηκε όταν λύθηκε η πρώτη πολιορκία των Οθωμανών, την 27η Ιουλίου (ημέρα της εορτής του Αγίου Παντελεήμονα) του έτους 1480. 

Κατά την οθωμανική περίοδο ο ναός αυτός δε φαίνεται να μετατράπηκε σε τέμενος. Μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου όπως και τα άλλα κτίσματα της γύρω περιοχής χρησιμοποιήθηκε ως στέγη προσφύγων. 

Κατά την επίσκεψή του στους πρόσφυγες της περιοχής, ο τότε Μητροπολίτης Ρόδου Τιμόθεος αποφάνθηκε ότι το κτίριο ανήκε σε ναό. Έτσι σε συνεργασία με την Αρχαιολογική Υπηρεσία άρχισε η αποκατάσταση της εκκλησίας που εγκαινιάστηκε στις 25 Απριλίου 1948 και λειτουργεί ως ναός του Αγίου Παντελεήμονα μέχρι σήμερα. 

Ναός Ευαγγελισμού της Θεοτόκου – Ιερά Μητρόπολη Ρόδου

Στη δυτική πλευρά του λιμανιού στο Μαντράκι, βρίσκεται ο πρώην καθολικός καθεδρικός ναός του Αγίου Ιωάννου (Chiesa di San Giovanni) και νυν ορθόδοξος του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου. Οικοδομήθηκε κατά την περίοδο 1924-1925, στη διάρκεια της Ιταλικής Κατοχής, κατά μίμηση του ναού του Αγίου Ιωάννου του Βαπτιστή που βρισκόταν απέναντι από το Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου στη Μεσαιωνική Πόλη και καταστράφηκε από έκρηξη της πυρίτιδας στα υπόγειά του, το 1856. Πρόκειται για μία τρίκλιτη ξυλόστεγη γοτθική βασιλική στην οποία συγχωνεύονται αρμονικά στοιχεία του βυζαντινού και του γοτθικού ρυθμού με τα χαρακτηριστικά του ρυθμού που δημιουργήθηκε στη Συρία κάτω από την κυριαρχία των Φράγκων. Στην αυλή ανατολικά του ναού κτίστηκαν το 1931, μία φιάλη (βαπτιστήριο), έργο του Ιταλού αρχιτέκτονα Rodolfo Petracco, και ένα κωδωνοστάσιο –έργο του Florestano di Fausto. Το σιντριβάνι στην είσοδο του ναού είναι αντίγραφο της μεσαιωνικής κρήνης Fontana Grande (1279) της πόλης Viterbo της Ιταλίας. 

Ο ναός παραμένει αναλλοίωτος εξωτερικά, ενώ το εσωτερικό του προσαρμόστηκε ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες της ορθόδοξης λατρείας στην οποία και αποδόθηκε το 1947. Αγιογραφήθηκε από το 1951 έως το 1961 από τον βυζαντινό αγιογράφο Φώτη Κόντογλου και τους βοηθούς του Ιωάννη Τερζή και Παντελή Οδάμπαση. 

Ο αρχιτέκτονας Florestano di Fausto μαζί με την ανάθεση της κατασκευής της εκκλησίας του Αγίου Ιωάννη (Ευαγγελισμός) ανέλαβε και την κατασκευή ενός κτιρίου για τις ανάγκες της εκκλησίας στην βόρεια πλευρά της, ανάμεσα σε αυτή και το μέγαρο του Κυβερνείου. Το κτίριο έγινε το 1924-1925, με προσθήκη το 1933 από τον μηχανικό Rodolfo Petracco. 

Η όψη του κτιρίου προς την λεωφόρο 7ης Μαρτίου φέρει στοιχεία γοτθικής αρχιτεκτονικής, με δίλοβα και τρίλοβα παράθυρα στον όροφο, ενώ στην ανατολική όψη το κτίριο φέρει μεγάλα διαδοχικά ανοίγματα με καμάρες, σε άμεση μορφολογική σχέση με τις αντίστοιχες όψεις του κτιρίου της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου. Το κτίριο στεγάζεται με τετράρριχτες στέγες, σε μια προσπάθεια μορφολογικής ενοποίησης του συγκροτήματος με την παρακείμενη εκκλησία. 

Το κτίριο αποτελεί σήμερα την έδρα της Ιεράς Μητρόπολης Ρόδου. 

Η καθολική εκκλησία της Σάντα Μαρία

Μετά την Οθωμανική κατάκτηση της Ρόδου το 1522 μ.Χ. η Εκκλησία της Παναγίας της Νίκης που βρισκόταν εντός της Μεσαιωνικής Πόλης καταστράφηκε. Οι Φραγκισκανοί έφυγαν από το νησί μαζί με τους Ιππότες του Αγίου Ιωάννη. 

Το 1719 ο Αποστολικός ναός των Φραγκισκανών της Κωνσταντινούπολης εγκαθίδρυσε εκ νέου την αποστολή του στην Ρόδο, κτίζοντας το 1743 τη νέα εκκλησία της Παναγίας της Νίκης, γνωστή περισσότερο ως Sancta Maria, στην οποία μεταφέρθηκε μαρμάρινη εικόνα της Παναγίας, που βρέθηκε το 1693 στην παλιά. Βρίσκεται στην κεντρική περιοχή του Νεοχωρίου. 

Από το 1851 επεκτάθηκε και περιέλαβε το μοναστήρι των Φραγκισκανών της Κουστωδίας των Αγίων Τόπων και έγινε η κύρια καθολική εκκλησία στη Ρόδο. 

Καθολική εκκλησία του Αγίου Φραγκίσκου της Ασίζης

Στις 20 Σεπτεμβρίου 1936, παρουσία του Αρχιεπισκόπου και του Ιταλού κυβερνήτη Mario Lago τοποθετήθηκε η πρώτη πέτρα του ναού. Η εκκλησία σχεδιάστηκε από τον Αrmando Bernabiti, χτίστηκε από τον μηχανικό Vellini και ολοκληρώθηκε το 1939. Βρίσκεται δίπλα από την πύλη του Αγίου Αθανάσιου και έγινε η εκκλησία της ενορίας των Φραγκισκανών στη Ρόδο. Η εκκλησία έχει τρεις νάρθηκες και με επίπεδη οροφή. 

Είναι μεγαλύτερη από την Σάντα Μαρία και είναι η επίσημη ενοριακή εκκλησία της λατινικής εκκλησίας της Ρόδου. Τις Κυριακές και τις γιορτές η Θεία Λειτουργία διεξάγεται στα ελληνικά. Οι πιστοί μπορούν να παρακολουθήσουν τη Λειτουργία στην μητρική τους γλώσσα μέσω φυλλαδίων με τους ψαλμούς μεταφρασμένους σε δώδεκα διαφορετικές γλώσσες. 

Η εκκλησία διοργανώνει επίσης και φιλοξενεί συναυλίες ιερής και κλασσικής μουσικής. Η εκκλησία διαθέτει πολύ καλή ακουστική και φιλοξενεί εκκλησιαστικό όργανο. 

Μαράσια (Γειτονιές της Ρόδου) 

Το 1522 η Ρόδος καταλήφθηκε από τους Οθωμανούς και μεταβλήθηκε σε απλό διοικητικό κέντρο της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Με την αναχώρηση των Ιπποτών μεγάλος αριθμός Ευρωπαίων, Ελλήνων και Εβραίων κατοίκων κατέφυγαν στην Κρήτη και τη Δύση. Συγχρόνως, εισέρεε τουρκικός πληθυσμός από την Ασία . 

Το καθοριστικότερο μέτρο για τη διαμόρφωση των νέων συνθηκών της ζωής και της πόλης για τα επόμενα τετρακόσια χρόνια (1522 — 1912) ήταν η απομάκρυνση των Ελλήνων από το «Κάστρο», την τειχισμένη πόλη, όπου κατοίκησαν πλέον οι Οθωμανοί και κατ” εξαίρεση οι Εβραίοι που παρέμειναν στην εβραϊκή συνοικία. Το «Κάστρο», ήταν το κέντρο της οικονομικής δραστηριότητας. Οι “Έλληνες έμπαιναν μόνο για αγοραπωλησίες και δεν επι-τρεπόταν να διανυκτερεύσουν εντός των τειχών. 

Οκτώ νέοι οικιστικοί πυρήνες δημιουργήθηκαν έξω από το «Κάστρο», για τις ανάγκες του ελληνικού πληθυσμού: στα νοτιοανατολικά, τα «μαράσια» της Μητρόπολης, της Αγίας Αναστασίας, του Αγίου Νικολάου, των Αγίων Αναργύρων, του Αγίου Ιωάννη, του Αγίου Γεωργίου Πάνω και του Αγίου Γεωργίου Κάτω και στα βορειοδυτικά το Νεοχώριο. 

Τα μαράσια, αναπτύχθηκαν σε γραμμική διάταξη. Με εξαίρεση το Νιοχώρι, δύο βασικοί άξονες κάθετοι μεταξύ τους έπλεκαν τον πολεοδομικό ιστό της γειτονιάς. Ο κύριος άξονας, περνούσε μπροστά από την εκκλησία και φέρει σήμερα το όνομα του μαρασιού, οδος Αγίου Ιωάννου, Αγίων Αναργύρων, Αγίας Αναστασίας, Μητροπόλεως, Αγίου Γεωργίου, Αγίου Νικολάου. Δημόσια κτίρια ήταν οι εκκλησίες και τα σχολεία, τα οποία κτίστηκαν και άρχισαν να λειτουργούν μετά τα μέσα του 18ου αιώνα, όταν οι Οθωμανοί έδωσαν σχετική άδεια. 

Τα μαράσια είχαν στενά σοκάκια χωρίς ανοιχτούς χώρους, σπίτια χτισμένα στο μέτωπο του δρόμου που προστατεύονταν από ψηλούς αυλότοιχους, με αυστηρούς όγκους και λιτά νεοκλασικίζοντα στοιχεία στον πυλώνα και στα ανοίγματα του σπιτιού. Μοναδικά αρχιτεκτονικά στοιχεία του κοινόχρηστου χώρου αποτελούσαν οι δημόσιες κρήνες. Από τον αρχικό πολεοδομικό ιστό των μαρασιών σήμερα διατηρείται το μεγαλύτερο ποσοστό. 

Το 1854, το «Κάστρο» φιλοξενούσε 5.500 Οθωμανούς και 1.000 Εβραίους. 500 Οθωμανοί διέμεναν στα προάστια ή στο εσωτερικό του νησιού. 5.000 Έλληνες κατοικούσαν στα μαράσια και διεσπαρμένοι σε 47 χωριά. Οι Φράγκοι, 120 περίπου άτομα, διέμεναν στο προάστιο του Νιοχωρίου. Σε αυτή την περιοχή διέμεναν και οι πρόξενοι των κυριοτέρων εθνών της Ευρώπης. 

ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ ΜΑΡΑΣΙΩΝ 

Για τις Εκκλησίες των πρώτων χρόνων της οθωμανικής περιόδου εκτός των τειχών δεν υπάρχουν στοιχεία από γραπτές πηγές ούτε από λείψανα. Οι μόνες βυζαντινές εκκλησίες που έχουν διασωθεί μέχρι σήμερα, είναι ο Άγιος Ιωάννης ο Χωστός, στο μαράσι του Αγίου Γεωργίου του κάτω και ο Ταξιάρχης στο Νιοχώ¬ρι. 

Τα Μαράσια της Ρόδου έχουν ομώνυμες εκκλησίες : οι Άγιοι Ανάργυροι, ο Άγιος Ιωάννης, η Αγία Αναστασία, η Μητρόπολη, ο Άγιος Γεώργιος ο Άνω, ο Άγιος Γεώργιος ο Κάτω ή «Καμένος» και ο Άγιος Νικόλαος. Στο νέο Μαράσι ή Νιοχώρι κτίστηκαν «Τα Εισόδια της Θεοτόκου». Αρχικά οι εκκλησίες αυτές ήταν μικρά και ταπεινά κτίσματα. Το 18ο αιώνα μ.Χ., μετά την άδεια των Οθωμανών κτίζονται στις ίδιες θέσεις νέες εκκλησίες. Παρουσιάζεται ένας ιδιαίτερος ρυθμός που συναντάται μόνο στα Δωδεκάνησα και στα νοτιοανατολικά παράλια της Μικράς Ασίας. Λέγεται «βασιλική Δωδεκανησιακού τύπου» και μιμείται τα γοτθικά σταυροθόλια τον Ιπποτών. 

Η εκκλησία της Μητρόπολης (Εισόδια), έδρα του Μητροπολίτη, που αποτελούσε τον εθνάρχη, πρόεδρο της Δημογεροντίας, δικαστή και υπεύθυνο για την παιδεία των υπόδουλων Ελλήνων, ανοικοδομήθηκε στο διάστημα της αρχιερατίας Ιερεμία του Πάτμιου (1750), όπως φαίνεται από μια επιγραφή κοντά στην είσοδο. Στοιχεία χρονολογίας ανέγερσης υπάρχουν επίσης για τις εκκλησίες Αγίων Αναργύρων (1738) και Αγίου Νικολάου (1759). Από τον Κώδικα του 1833 γνωρίζουμε ότι ο Μητροπολίτης Ρόδου Πάϊσιος Καμπάνης ανοικοδόμησε την εκκλησία του Νεοχωρίου. 

Οι παραπάνω εκκλησίες αποτέλεσαν του πυρήνες ζωής και διατήρησης του Ελληνισμού και της Ορθοδοξίας για τα 390 χρόνια της δουλείας των Οθωμανών. 

Σήμερα συνεχίζουν να αποτελούν τις κύριες ενορίες – συνοικίες της πόλης, μαζί με τρεις νεώτερες εκκλησίες που σηματοδοτούν νέες συνοικίες, τον Άγιο Δημήτριο στο Ροδίνι και τις εκκλησίες της Αναλήψεως και των Αγίων Αποστόλων στις ομώνυμες συνοικίες. 

Η Παναγία της Φιλερήμου

Η γοτθική εκκλησία της Παναγίας βρίσκεται στο λόφο του Φιλερήμου, σε υψόμετρο 247 μέτρων, στη θέση όπου προϋπήρχε η ακρόπολη της Ιαλυσού και ο αρχαίος ναός της Αθηνάς Πολιάδος, που τον 5ο αιώνα μ.Χ. μετατράπηκε σε τρίκλιτη παλαιοχριστιανική βασιλική, από την οποία σήμερα σώζεται μόνο το σταυροειδές βαφτιστήρι. Η Μονή, αφιερωμένη στη Ζωοδόχο Πηγή, χτίστηκε από τους Ιππότες στη θέση παλαιότερης βυζαντινής εκκλησίας. Σε χαμηλότερο επίπεδο από το μοναστήρι, βρίσκεται η υπόγεια μονόχωρη βυζαντινή εκκλησία του Αγίου Γεωργίου του Χωστού, με τοιχογραφίες του 14ου–15ου αιώνα, που απεικονίζουν ιππότες. 

Ο χώρος αποκαταστάθηκε στη διάρκεια της ιταλικής κατοχής. Απέναντι από την είσοδο ξεκινά ο λεγόμενος Γολγοθάς, ένας λιθόστρωτος διάδρομος με δώδεκα χαλκογραφίες που αναπαριστούν τα πάθη του Χριστού, πάνω σε βάθρα. Η διαδρομή τερματίζει σε σταυρό ύψους 17,80 μ, με εσωτερική σκάλα που δίνει πρόσβαση στο οριζόντιο διάζωμα, με πανοραμική θέα. 

Η εικόνα της Παναγίας του Φιλερήμου υπήρξε το ιερότερο κειμήλιο του Τάγματος των Ιπποτών. Την αποκαλούσαν Παναγία η Κεχαριτωμένη. Λέγεται ότι την φιλοτέχνησε ο Ευαγγελιστής Λουκάς. Το πρόσωπο της Παναγίας είναι ζωγραφισμένο σε καμβά που εφαρμόστηκε στην ξύλινη επιφάνεια. Ορισμένοι ιστορικοί υποστηρίζουν ότι μέλη του Τάγματος την έφεραν στη Ρόδο από την Ιερουσαλήμ. Άλλοι λένε ότι το Τάγμα τη βρήκε ήδη στο νησί μετά από την κατάκτησή του το 1310. 

Η εικόνα από το 1200 ως το 1480 μ.Χ. ήταν εγκατεστημένη στο λόφο του Φιλερήμου, από όπου πήρε το προσωνύμιό της. Το 1480 στην πρώτη οθωμανική πολιορκία, η εικόνα μεταφέρθηκε στην πόλη της Ρόδου και στις επάλξεις για να εμψυχώσει τον στρατό. Το 1522, κατά τη δεύτερη οθωμανική πολιορκία, μετακινήθηκε πάλι στην Ρόδο και φυλάχθηκε στους ναούς της Αγίας Αικατερίνης και του Αγίου Μάρκου μέσα στη Μεσαιωνική Πόλη. 

Το 1523, οι Ιππότες μετέφεραν μαζί τους την εικόνα της Παναγίας του Φιλερήμου στη Μάλτα, όπου παρέμεινε ως το 1798, προστατεύοντας το νησί στην οθωμανική πολιορκία του 1565. Όταν ο Μέγας Ναπολέων κατέλαβε τη Μάλτα το 1798, η εικόνα ταξίδεψε στη Ρωσία, μαζί με άλλα δύο ιπποτικά κειμήλια: το χέρι του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου και ένα τεμάχιο του Τιμίου Ξύλου. Στην οκτωβριανή επανάσταση του 1917, τα τρία κειμήλια μετακινήθηκαν στην Κοπεγχάγη, στο Βερολίνο και στο Βελιγράδι, ως το βομβαρδισμό της πόλης το 1941, οπότε μεταφέρθηκαν στο μοναστήρι Όστρογκ και παρέμειναν ως το 1952. Η κυβέρνηση του Μαυροβουνίου τα τοποθέτησε στο Εθνικό Θησαυροφυλάκιο και το 1978 τα παρέδωσε στο μοναστήρι και στο μουσείο του Cetinje. 

Από το 2002 η εικόνα της Παναγίας του Φιλερήμου παραμένει στο Μπλε Παρεκκλήσι του Εθνικού Μουσείου του Μαυροβουνίου. Στην εκκλησία της Παναγίας του Φιλερήμου υπάρχει αντίγραφο της εικόνας, δώρο της Μητρόπολης Μαυροβουνίου. 

Άγιος Σίλας (Σουλάς)

Ο ναός βρίσκεται μέσα σε μία κοιλάδα από κατάφυτα πανύψηλα πεύκα, τέσσερα χιλιόμετρα νότια του χωριού Σορωνή, στο δυτικό οδικό άξονα του νησιού. Είναι οικοδομημένος στο όνομα του Αγίου Σίλα, του αχώριστου συνοδοιπόρου του Αποστόλου Παύλου και είναι άγνωστο πότε κτίστηκε. Στο επάνω μέρος της εισόδου υπάρχει ανάγλυφος σταυρός με αναγεγραμμένη την ημερομηνία 1836. 

Η λαϊκή παράδοση τοποθετεί την οικοδόμησή του κατά τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες (100 έως 150 μ.Χ.), όταν ο Απόστολος Παύλος ήρθε στη Ρόδο προκειμένου να διαδώσει το Χριστιανισμό, συνοδευόμενος από τον Άγιο Σίλα ιατρό δερματολόγο. Όταν ο Άγιος Σίλας έφθασε στη σημερινή θέση του Αγίου Σουλά, κοντά στην οποία υπήρχε συνοικισμός με ιερό βωμό, άρχισε να κηρύττει τη διδασκαλία του Ιησού Χριστού, διδάσκοντας και βαπτίζοντας στο όνομα του Χριστού. Διόρισε ιερείς και διδασκάλους της νέας θρησκείας, θεράπευσε πολλούς ασθενείς των γύρω συνοικισμών και επέστρεψε στη Λίνδο όπου συναντήθηκε με τον Απόστολο Παύλο. 

Μέσα στο ναό και απέναντι από την είσοδο, στη βόρεια πλευρά, υπάρχει πηγή νερού μέσα σε τεχνητό σπήλαιο. Το αγίασμα θαυματουργεί θεραπεύοντας τα διάφορα δερματικά νοσήματα. Το 1931 ο ιταλός Γενικός Διοικητής Δωδεκανήσου Μάριο Λάγκο κατασκεύασε υπόγεια δεξαμενή για την αποταμίευση του νερού και βρύση, ενώ κατασκεύασε και έναν ιππόδρομο για να λαμπρύνει το τοπικό πανηγύρι, που γίνεται ακόμα και σήμερα. 

Άγιος Νικόλαος στο Φουντουκλή

Ο ναός βρίσκεται δυτικά του χωριού Ελεούσα και χρονολογείται τον 14ο με 15ο αιώνα μ.Χ. Πρόκειται για ένα κεντρικό τετράγωνο χώρο ο οποίος καλύπτεται με τρούλο. 

Οι τοιχογραφίες χρονολογούνται επίσης το 14ο με 15ο αιώνα μ.Χ.,. Στο νότιο τοίχος της δυτικής κόγχης εικονίζονται ο κτήτορας με τη σύζυγό του να κρατούν το ομοίωμα του ναού και να δέονται προς την προτομή του Χριστού που τους ευλογεί. Στο βόρειο τοίχο εικονίζονται τα τρία αποβιώσαντα παιδιά του κτήτορα, ένα κορίτσι και δύο αγόρια, δεόμενα κάτω από την προτομή του Χριστού- Εμμανουήλ. Ο ναός πιθανόν να χτίστηκε και να διακοσμήθηκε στη μνήμη τους. Ο καλλιτέχνης ζωγράφισε κατά παραγγελία του χορηγού, τον Παράδεισο στον οποίο είχαν εισέλθει τα παιδιά, με πουλιά ως διακοσμητικά στοιχεία, ενώ εικονίζεται ο Χριστός ως παιδί να τα ευλογεί . 

Μονή της Παναγίας Τσαμπίκας

Βρίσκεται στην ανατολική ακτή του νησιού, πριν το χωριό Αρχάγγελος. Αποτελείται από την πάνω και την κάτω Μονή. Η πάνω Μονή βρίσκεται στην κορυφή του λόφου ανατολικά της λεωφόρου Ρόδου- Λίνδου ενώ η κάτω Μονή βρίσκεται δυτικά της λεωφόρου. 

Μονοπάτι μήκους περίπου 500 μέτρων, που περνάει μέσα από ένα δάσος από κυπαρίσσια φτάνει στο ύψωμα, σε υψόμετρο 320 μέτρων, όπου βρίσκεται το παλαιότερο μοναστήρι της Παναγίας Τσαμπίκας της Κυράς. 

Η νέα Μονή ανακαινίσθηκε το 1760 μ.Χ. Είναι ναός δωδεκανησιακού τύπου με δάπεδο από βότσαλα. Το ξυλόγλυπτο τέμπλο είναι εξαιρετικής τέχνης, παλαιότερο του 17ου αιώνα μ.Χ. 

Η ονομασία Τσαμπίκα, σύμφωνα με την παράδοση οφείλεται στη λέξη της τοπικής διαλέκτου «τσάμπα», που σημαίνει σπίθα και συνδέεται με τον τρόπο εύρεσης της εικόνας. 

Ένας βοσκός καθόταν στη βρύση του Αιμαχιού απέναντι από το βουνό, όταν είδε ψηλά στην κορυφή σπίθες (τσάμπες). Το φως παρέμενε στην ίδια θέση για δεύτερη νύχτα και τρίτη νύχτα και ο βοσκός με συγχωριανούς του οπλισμένους ανέβηκαν στην κορυφή, όπου αντίκρισαν μία ασημένια εικόνα της Παναγίας επάνω στο κυπαρίσσι και μπροστά της ένα καντήλι αναμμένο. 

Το γεγονός διαδόθηκε παντού. Στην Κύπρο είχε χαθεί από Μοναστήρι μία εικόνα της Παναγίας με το καντήλι. Επίτροποι από την Κύπρο ήρθαν στον Αρχάγγελο, αναγνώρισαν την εικόνα και την επέστρεψαν στην πατρίδα τους. Η εικόνα όμως ήρθε πάλι στην κορυφή του βουνού. Οι Κύπριοι ήρθαν ξανά και πήραν την εικόνα. Για να βεβαιωθούν ότι πρόκειται για την ίδια εικόνα έκαψαν λίγο από το ξύλο της στην πίσω πλευρά. Το σημάδι σώζεται ως σήμερα. Την τρίτη φορά που η εικόνα επέστρεψε στο λόφο, κτίστηκε το εκκλησάκι, αφιερωμένο στην Παναγία Τσαμπίκα την Κυρά. 

Η εικόνα βρίσκεται σήμερα στην Παναγία Τσαμπίκα «την κάτω» και θεωρείται θαυματουργή για τις άτεκνες γυναίκες που παρακαλούν τη Θεοτόκο να τους χαρίσει παιδί και τάζουν να βαφτίσουν το παιδί εκεί και να του δώσουν το όνομα Τσαμπίκος ή Τσαμπίκα. Στη Ρόδο το όνομα αυτό είναι πολύ διαδεδομένο. Από τα παλαιότερα θαύματα της Παναγίας είναι αυτό που συνδέεται με τα μεγάλα κτήματα της Μονής γύρω από το μοναστήρι, τα οποία ανήκαν σε Τούρκο Πασά. Η γυναίκα του, μαθαίνοντας για την Παναγία, προσευχήθηκε κι έφαγε το φυτίλι που έκαιγε στο καντήλι της εικόνας, έμεινε έγκυος και το μωρό που γεννήθηκε κρατούσε στη χούφτα του το φυτίλι. Ο σύζυγός της πείστηκε πως επρόκειτο για θαύμα και δώρισε στη Μονή όλα τα κτήματα. 

Το συγκρότημα των Αγίων Αποστόλων και του παλιού συσσιτίου (Ιμαρέτ)

Βρίσκεται στην οδό Σωκράτους, απέναντι από το τέμενος του Σουλεϊμάν. Μία τρίκλιτη εκκλησία του 14ου ή 15ου αιώνα μ.Χ. αφιερωμένη στο καθολικό δόγμα βρισκόταν στο χώρο του Παλιού Συσσιτίου. Πιθανώς καταστράφηκε κατά την πρώτη πολιορκία της Ρόδου το 1480 μ.Χ. και τον ισχυρό σεισμό που ακολούθησε το 1481 μ.Χ. Από την αρχική εκκλησία σώζεται στη θέση του ένας ακέραιος λίθινος κίονας της νότιας κιονοστοιχίας και η βάση ενός ακόμη, της βόρειας κιονοστοιχίας. 

Αργότερα, μεταξύ του 1480 μ.Χ. και του 1522 μ.Χ., επάνω στα ερείπια του αρχικού ναού κτίστηκε μια μονόχωρη εκκλησία μικρών διαστάσεων. Μετά την κατάληψη της Ρόδου από τους Οθωμανούς το 1522, ο Σουλτάνος Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής ίδρυσε ένα πτωχοκομείο («ιμαρέτ») στο χώρο της εκκλησίας που φέρει το όνομά του. Για τις ανάγκες του κοινωφελούς ιδρύματος κτίστηκαν επιπλέον χώροι οι οποίοι χρησίμευαν ως αποθήκες και μαγειρεία. Η εκκλησία υπέστη μετατροπές και η αψίδα του Ιερού μετατράπηκε σε φούρνο. Έγιναν εργασίες αποκατάστασης του μνημειακού αυτού συγκροτήματος που διήρκεσαν από το 1986–1999. 

Σήμερα το συγκρότημα φιλοξενεί περιοδικές καλλιτεχνικές εκθέσεις και δημοτικό αναψυκτήριο. 

Το εκκλησσάκι του Αποστόλου Παύλου

Βρίσκεται νότια του οικισμού της Λίνδου, στο ομώνυμο λιμανάκι και κάτω από το βράχο της ακρόπολης. Χτίστηκε σύμφωνα με την παράδοση στο σημείο όπου κήρυξε το λόγο του Χριστού ο ίδιος ο Απόστολος κατά την επίσκεψή του στο νησί. Το γεγονός ότι ο χριστιανισμός εισήχθη στη Ρόδο από τους αποστολικούς χρόνους εκτός της παράδοσης επιβεβαιώνουν και οι Πράξεις των Αποστόλων, σύμφωνα με τις οποίες, όταν ο Απόστολος Παύλος συμπληρώνοντας την τρίτη αποστολική πορεία του επέστρεφε στα Ιεροσόλυμα, επισκέφθηκε τους Φιλίππους, την Τρωάδα, τη Μυτιλήνη, τη Σάμο και τη Μίλητο και από εκεί πήγε στην Κω και στη Ρόδο. Από τη Ρόδο πήγε στα Πάταρα της Μικράς Ασίας. 

Μπροστά από το εκκλησάκι απλώνεται μία παραλία από τις πλέον τουριστικές του νησιού. 

Κοίμηση της Θεοτόκου Ασκληπειού

Ο Ιερός Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου στο χωριό Ασκληπειό, κτίστηκε το 1060 μ.Χ. σε κάτοψη ελεύθερου σταυρού. Μεταγενέστερες ιπποτικές προσθήκες φέρουν σταυροθολιακή κάλυψη. 

Είναι διακοσμημένος με τοιχογραφίες σε δύο παλαιότερα στρώματα, που χρονολογούνται στο 1ο τέταρτο του 16ου αι. και το 1677 (αφιερωματική επιγραφή στην εντυπωσιακή παράσταση της Αποκάλυψης, στη νότια κεραία του ναού, που αναφέρει τον ζωγράφο Μιχαήλ από τη Χίο ), και δύο νεώτερα στρώματα του 18ου και 19ου αιώνα. 

Στον αύλειο χώρο της εκκλησίας σώζονται δύο κτίρια. 

Το πρώτο είναι η κέλλα, ένα λιθόκτιστο μονόχωρο κτίσμα του 1879, παλαιά αποθήκη, όπου φυλασσόταν το λάδι μέσα σε μεγάλα πήλινα πιθάρια. Το δεύτερο είναι το ελαιοτριβείο του χωριού, λιθόκτιστο κτίσμα και ένα από τα ελάχιστα δείγματα βιομηχανικού κτηρίου που σώζονται με όλο τους τον εξοπλισμό καθώς αμέσως μετά την απελευθέρωση, τα παλιά μηχανήματα αντικαταστάθηκαν με μηχανοκίνητα, που σώζονται ως σήμερα. 

Τα κτίρια έχουν αποκατασταθεί και αποτελούν σήμερα λαογραφικό μουσείο. 

Η Μονή Αρχάγγελου Μιχαήλ Θάρρι

Η Μονή βρίσκεται στην ενδοχώρα του νησιού, μετά το χωριό των Λαέρμων. Τον 5ο αιώνα μ.Χ., στα ερείπια παλαιού ναού χτίστηκε η παλαιοχριστιανική Βασιλική εκκλησία. Η σημερινή εκκλησία που είναι αφιερωμένη στον Ταξιάρχη Μιχαήλ χρονολογείται ανάμεσα στον 9ο και 11ο αιώνα μ.Χ. 

Η λαϊκή παράδοση λέει πως μία πριγκίπισσα που έπασχε από ανίατη ασθένεια ήρθε από την Κωνσταντινούπολη στη Ρόδο. Ο πατέρας της την έστειλε σε αυτό το μέρος ελπίζοντας ότι το ιδανικό κλίμα του νησιού θα τη βοηθούσε. Ένα βράδυ είδε στο ύπνο της τον Αρχάγγελο Μιχαήλ που της είπε «Θάρσει, θα γίνεις καλά». Όταν κατάφερε να θεραπευτεί θέλησε να φτιάξει το μοναστήρι. Για να προσδιορίσει το μήκος του μοναστηριού πέταξε το δαχτυλίδι της με όση δύναμη είχε. Όσοι άρχισαν να ψάχνουν για το δακτυλίδι δυσκολεύτηκαν να το βρουν, λέγοντας «θαρρώ πως έπεσε εδώ» και «θαρρώ πως έπεσε εκεί» και η Μονή ονομάστηκε Θάρρι ή Θάρι. 

Η αρχιτεκτονική του ναού περιλαμβάνει έξι φάσεις και η αγιογράφησή του τέσσερις φάσεις. Από τη βυζαντινή εκκλησία σώζεται μόνο το καθολικό. Οι παλαιότερες τοιχογραφίες με τους δύο ολόσωμους Ιεράρχες, τον Άγιο Ελευθέριο και τον Άγιο Γρηγόριο Ακραγαντινό, χρονολογούνται στα τέλη του 12ου μ.Χ. αιώνα και φυλάσσονται στο βυζαντινό μουσείο της Ρόδου. 

Η σημαντικότερη τοιχογραφία του ναού εκτείνεται από το Ιερό μέχρι τον τρούλο, διατηρείται στο μεγαλύτερο μέρος της και είναι η πρώτη του 13ου μ.Χ. αιώνα. Στην κορυφή εικονίζονται ο Παντοκράτορας και στους δυο ομόκεντρους κύκλους οι άγγελοι προσκυνούντες το Θρόνο. Στο νότιο και στο βόρειο τείχος απεικονίζονται ο Νιπτήρας και ο Μυστικός Δείπνος αντίστοιχα. Ο Αρχάγγελος Μιχαήλ τιμάται σε τοιχογραφία επιβλητικού μεγέθους, κατεστραμμένη στο μεγαλύτερο μέγεθός της ενώ τον πλαισιώνουν οι Αρχάγγελοι Γαβριήλ και Ραφαήλ. 

Παναγία Σκιαδενη

Αρχαίος ναός της θεάς Αρτέμιδος βρισκόταν στη θέση του σημερινού βυζαντινού ναού, στην περιοχή Κεφάλι, ανάμεσα στα χωριά Μεσαναγρός και Αρνίθα. 

Ο ναός είναι αφιερωμένος στο γενέθλιο της Θεοτόκου, με εικόνα της Παναγίας του 19ου αιώνα, που λιτανεύεται από χωριό σε χωριό κατά τη διάρκεια της μεγάλης εβδομάδας και της εβδομάδας της Λαμπρής. 

Αγία Παρασκευή

Η εκκλησία της Αγίας Παρασκευής ανήκει στον αρχιτεκτονικό τύπο του ελεύθερου σταυρού με τρούλο και χρονολογείται στα τέλη του 15ου ή στις αρχές του 16ου αι. Τα τρία σκέλη του σταυρού έχουν το ίδιο μήκος, εκτός από το ανατολικό που είναι βραχύτερο, και καλύπτονται από οξυκόρυφες καμάρες. Στη διασταύρωση των θόλων υψώνεται τρούλος με δωδεκάπλευρο τύμπανο, όπου ανοίγονται τέσσερα παράθυρα κατά τους άξονες του μνημείου. Είναι αξιοσημείωτη η ιδιαίτερα επιμελημένη ισόδομη τοιχοποιία της εκκλησίας, η οποία παρατηρείται σε ορισμένα ιπποτικά κτήρια της ίδιας εποχής στη Ρόδο. Στο βόρειο άκρο του ναού υπήρχε υπόγεια ταφική κρύπτη. 

Κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, το μνημείο λειτούργησε ως τζαμί, με το όνομα Τακετζί Τζαμί. 

Ο Άγιος Νικόλαος ή μοναστήρι του Αγίου Αυγουστινου

Βρίσκεται νοτιοδυτικά στην οδό Ομήρου με πρόσβαση και από την οδό Ανδρονίκου. Αποτελείται από την εκκλησία και την αυλή στα νότια και στα ανατολικά και βόρεια από τον κυρίως ναό με μεσοτοιχία από κελιά στην ανατολική αυλή. 

Πρόσφατες έρευνες έδειξαν την αρχική ύπαρξη μίας μονόχωρης εκκλησίας του 14ου αιώνα. Για το λόγο αυτό, τον 15ο αιώνα προστέθηκε το νότιο παρεκκλήσι από τον Dragonino Claveli το οποίο ήταν αφιερωμένο στον Άγιο Νικόλαο και χρησιμοποιήθηκε ως χώρος ταφής της οικογένειάς του. 

Το μοναστήρι αυτό του τάγματος των Αυγουστίνων ήταν ένα από τα πιο σημαντικά καθολικά μοναστήρια της Ρόδου. Το άλλο ήταν του τάγματος των Φραγκισκανών και ήταν εκείνο της Παναγίας της Νίκης. 

Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, μία βόμβα κατάστρεψε τη μισή εκκλησία και τον περιβάλλοντα χώρο της. 

Ο χώρος αποκαταστάθηκε πρόσφατα από το υπουργείο πολιτισμού. 

Άγιος Φανούριος (Παϊαλ Ελ Ντιν Μετζιτ)

Βρίσκεται στον ομώνυμο δρόμο της Μεσαιωνικής Πόλης της Ρόδου. Χτίστηκε τον 13ο αιώνα μ.Χ. Έχει σχήμα σταυρού και το εσωτερικό της κοσμούν υπέροχες τοιχογραφίες. Δεν έχουμε καμιά μαρτυρία για την ονομασία του ναού πριν την οθωμανική περίοδο, όταν λειτούργησε ως τέμενος με το όνομα Παϊαλ ελ ντιν μετζίτ. Το 1946 η εκκλησία εγκαινιάστηκε και αφιερώθηκε στον Άγιο Φανούριο. 

Η εκκλησία αυτή συνεχίζει να λειτουργεί μέχρι σήμερα. Η λατρεία του Αγίου Φανουρίου φαίνεται να ξεκίνησε από τη Ρόδο και να επεκτάθηκε αρχικά στην Κρήτη στη συνέχεια στην υπόλοιπη Ελλάδα. Διάφορες πηγές αναφέρουν ότι καθώς εργάτες έσκαβαν έξω και νότια από τα τείχη της Μεσαιωνικής Πόλης για να συλλέξουν δομικό υλικό ανακάλυψαν τα ερείπια μιας εκκλησίας. Μεταξύ άλλων ήρθε στο φως και η εικόνα του Αγίου Φανουρίου με στρατιωτική στολή την οποία περιέβαλαν σκηνές του μαρτυρίου του. Προφανώς η εικόνα ήταν σε τοιχογραφία. Το πρώτο θαύμα του Αγίου Φανουρίου ήταν η απελευθέρωση τριών κρητικών ιερέων από πειρατές οι οποίοι μετέφεραν στην Κρήτη αντίγραφο της αρχέτυπης εικόνας που βρέθηκε στη Ρόδο. 

Άγιος Σπυρίδωνας (Καβακλί Τζαμί)

Βρίσκεται στην πλατεία Αθηνάς. Ο ναός απέκτησε τη σημερινή μορφή του τον 13ο αιώνα, όταν κτίστηκε πάνω στα ερείπια ελληνιστικού τρίκλιτου οικοδομήματος. Το κτίριο είχε ημικυκλική αψίδα ιερού και δάπεδο με μαρμαροθετήματα και τοιχογραφίες. Νεότερος ναός του 16ου αιώνα, πάνω στα ερείπια του προηγούμενου, διατήρησε την αψίδα και τμήματα των τοιχογραφιών. Από αυτή την περίοδο διατηρούνται νέες τοιχογραφίες και ταφική κρύπτη με τοιχογραφίες κάτω από το δάπεδο του βόρειου κλίτους, όπου βρίσκεται μεταξύ άλλων και ο τάφος των κτητόρων του ναού, Ανδρέα (πατέρα) και Γεωργίου (υιού). 

Στην Τουρκοκρατία ο ναός μετατράπηκε σε τζαμί με την προσθήκη ενός μιναρέ στην Ν.Δ. γωνία του και δύο κογχών προσευχής (μιχράμπ) στην Ν.Α. εσωτερική γωνία του ναού, με την ονομασία Καβακλί Μεστζίντ, λόγω ενός πλατάνου (καβάκ) που υπήρχε στην αυλή του. Οι τοιχογραφίες του καλύφθηκαν εκείνη την εποχή και έτσι διατηρήθηκαν ως σήμερα. 

Παλαιοχριστιανική Αρχάγγελου Μιχαήλ

Ο ναός του Αρχαγγέλου Μιχαήλ, κτίστηκε τον 14ο αιώνα στον τύπο του εγγεγραμμένου σταυρού με τρούλο. Πιθανόν αποτέλεσε τον καθεδρικό ναό των Ελλήνων κατά την Ιπποτοκρατία, καθώς οι Έλληνες θέλησαν να κτίσουν ένα νέο ναό, ίδιου τύπου με την Παναγία του Κάστρου, τον παλιό καθεδρικό τους, τον οποίο είχαν αποσπάσει και μετατρέψει σε λατινική εκκλησία γοτθικού ρυθμού οι Ιππότες. Τα μορφολογικά του στοιχεία ερμηνεύονται ως αποτέλεσμα συγκερασμού δυτικών και βυζαντινών επιδράσεων, διαμορφώνοντας ένα μνημείο της ώριμης ροδίτικης αρχιτεκτονικής του 15ου αιώνα. 

Κατά την τουρκοκρατία ο ναός έγινε τέμενος με την προσθήκη ενός μιναρέ και δημόσιας κρήνης με δεξαμενή, απέναντι από την είσοδό του, με το όνομα Ντεμιρλί (=σιδερένιο) Τζαμί, που προέκυψε από τα σιδερένια κιγκλιδώματα των παραθύρων. 

Κατά τον συμμαχικό βομβαρδισμό του 1944, o ναός καταστράφηκε. Νεώτερες εκτενείς ανασκαφές έφεραν στο φως κάτω από τα ερείπια του ναού, κατάλοιπα μεγάλης παλαιοχριστιανικής τρίκλιτης βασιλικής του 6ου αι., μήκους 65 μ., που εκτεινόταν δυτικά ως την σημερινή οδό Αγίου Φανουρίου. 

Η Αγία Κυριακή (ΜΠΟΡΑΣΑΝΙ ΜΕΣΤΙΤ)

Βρίσκεται σε πάροδο της οδού Ομήρου δίπλα στα τείχη. Η εκκλησία χρονολογείται στο δεύτερο μισό του 15ου με αρχές του 16ου αιώνα μ.Χ. Ο ναός είναι μονόκλιτος με οξυκόρυφη καμάρα. Μετά την οθωμανική κατάληψη της πόλης η εκκλησία μετατράπηκε σε mesgid (μικρό τζαμί) ονομάστηκε Alagia Tekkia ή Tecche και αργότερα Borasani Mesgit. Στη νοτιοδυτική γωνία προστέθηκε μιναρές. Βόρεια από το ναό υπάρχει μονώροφο κτίσμα (μαυσωλείο) όπου στεγάζεται ο τάφος του Μπουραζάν Αλή Μπαμπά, του αρχισαλπιγκτή του σουλτάνου και κατακτητή της Ρόδου Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπή. 

Η Αγία Τριάδα (Ντολαπλί Τζαμί)

Βρίσκεται στη πλατεία Λεωνίδου Ροδίου στην εβραϊκή συνοικία. Πρόκειται για ελεύθερο σταυροειδή ναό με τρούλο και με σωζόμενες τοιχογραφίες στο δυτικό σκέλος του χρονολογούμενες από τον 15ο έως τον 16ο αιώνα μ.Χ. που ανήκουν στην εκλεκτική τάση της ροδιακής ζωγραφικής και διατηρούνται σήμερα αποσπασματικά, όπως η Κοινωνία των Αποστόλων και οι Συλλειτουργούντες Ιεράρχες, η παράσταση της Ανάληψης και η Άκρα Ταπείνωση. 

Κατά τη διάρκεια των οθωμανικών χρόνων μετατράπηκε σε μουσουλμανικό τέμενος γνωστό με το όνομα Ντολαπλί τζαμί. 

Ο ναός αποκαταστάθηκε από το υπουργείο πολιτισμού. 

Παναγία του Kάστρου, μεσαιωνική πόλη Ρόδου

Η εκκλησία της Παναγίας του Κάστρου βρίσκεται στο ανατολικό άκρο της οδού Ιπποτών, στο Κολλάκιο της Μεσαιωνικής Πόλης. Ο αρχικός πυρήνας του κτηρίου οικοδομήθηκε πιθανότατα κατά τον 11ο αι. και ανήκε στον τύπο του σταυροειδούς εγγεγραμμένου με τρούλο ναού. Η αρχιτεκτονική αυτή φάση αυτή είναι εμφανής έως τη γένεση περίπου των καμαρών. 

Μετά την κατάληψη της Ρόδου από τους Ιωαννίτες ιππότες, η βυζαντινή εκκλησία μετασκευάστηκε και πήρε τη μορφή τρίκλιτης γοτθικής βασιλικής με εγκάρσιο κλίτος. Τα οικόσημα του μεγάλου μαγίστρου Helion de Villeneuve και του πάπα Ιωάννη XXII που σώζονται στο κεντρικό οξυκόρυφο παράθυρο της αψίδας συνηγορούν στη χρονολόγηση της φάσης αυτής μεταξύ των ετών 1319 και 1334. 

Η ανατολική πλευρά του ναού εφάπτεται με την θαλασσινή οχύρωση και διαμορφώνεται εξωτερικά σε πύργο με ορθογώνιες επάλξεις. Στη δυτική όψη, επάνω από την κεντρική θύρα εισόδου, σώζεται ένα μεγάλων διαστάσεων ορθογώνιο πλαίσιο, το οποίο θα φιλοξενούσε ζωγραφική σύνθεση, χαμένη σήμερα, με θέμα την Παναγία με αγίους και ιππότες. 

Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, ο ναός μετατράπηκε σε μουσουλμανικό τέμενος και ονομάστηκε Εντερούμ Τζαμί. Την ίδια εποχή κτίσθηκε στοά και υψώθηκε μιναρές στη νότια πλευρά, οικοδομικά στοιχεία τα οποία αφαιρέθηκαν κατά τις εργασίες αποκατάστασης του μνημείου που εκτελέστηκαν στην περίοδο της ιταλικής κατοχής του νησιού. 

Από τον ζωγραφικό διάκοσμο της εκκλησίας διατηρούνται ελάχιστα λείψανα. Αξίζει να αναφερθεί η Παναγία Βρεφοκρατούσα και ζεύγη αγίων στο βορειοδυτικό πεσσό (β΄τέταρτο 14ου αι.) και η μορφή της αγίας Λουκίας στο νότιο τοίχο, έργο πιθανότατα δυτικοευρωπαίου ζωγράφου (β΄μισό 14ου αι.). 

Παναγιά της Λίνδου

Η Παναγία της Λίνδου βρίσκεται στο κέντρο της Λίνδου και αποτελεί την πιο σημαντική εκκλησία του οικισμού. Το κωδωνοστάσιό της σώζεται οικόσημο του P. d?Aubusson και εκείνο του Τάγματος. Όλη η εκκλησία διακοσμείται με τοιχογραφίες που χρονολογούνται το 1779 και αποδίδονται, σύμφωνα με επιγραφή, στον Γρηγόριο Συμαίο. 

Άγιος Αθανάσιος, Μεσαιωνική πόλη Ρόδου

Mονόχωρος ναός κοντά στην ομώνυμη πύλη της πόλης, που διασώζει εικονογραφικό διάκοσμο. Tοποθετείται στο 15ο αιώνα. 

Xρησιμοποιήθηκε ως μουσουλμανικό τέμενος στα χρόνια της Τουρκοκρατίας. 

Πηγή: Δήμος Ρόδου 

ΠΗΓΗ: http://tourism.ebed.gr/

ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ ΜΑΡΑΣΙΩΝ (Γειτονιές της Ρόδου)