Αλλαγή πλεύσης του Ιστολογίου “ΡΟΔΟΣυλλέκτης”

Το Ιστολόγιο του ΡΟΔΟΣυλλέκτη, απευθύνεται σε όσους αγαπούν τον τόπο τους… εδώ είναι λοιπόν και περιμένει τα δελτία για τις εκδηλώσεις και τις δράσεις των Πολιτιστικών Συλλόγων αλλά και ότι αφορά τον τόπο μας – ακόμα και την πολιτική… Το Email μας είναι: r.telxinas@yahoo.gr

Σάββατο 29 Φεβρουαρίου 2020

Τα νησιά του Νοτίου Αιγαίου: Κάρπαθος

Κάρπαθος 
Για να φτάσεις στην Κάρπαθο έχεις πάρει τις αποφάσεις σου. Ούτε παίρνεις τυχαία το πλοίο της γραμμής και κατεβαίνεις στα Πηγάδια, ούτε μπαίνεις στο αεροπλάνο και παίζεις με τον αέρα μέχρι να τροχιοδρομήσεις στον αεροδιάδρομο του Αφιάρτη. Eχεις πει το «ναι», έχει την σύμφωνη γνώμη σου το νησί, κι αν ξεκινήσεις να μαθαίνεις τους τρόπους και να ακολουθείς τους ρυθμούς της Καρπάθου, τότε θα ανακαλύψεις πολύ γρήγορα έναν χαμένο παράδεισο, δικό σου και όχι κάποιου άλλου. Τέτοια τοπία και τέτοιο φυσικό κάλλος, δεν θα συναντήσεις εύκολα σε άλλο νησί του Αιγαίου. Στο νοτιά θα βρείς το χαλαρό καλοκαίρι που χρειάζεσαι, στον βορρά θα πας να ανακαλύψεις τον εαυτό σου και την ψυχή του νησιού που δεν παραδίνεται εύκολα. Ο μικρόκοσμος της Καρπάθου έχει απ’ όλα. Χωρά κι εσάς δίχως άλλο. 

Τους μύθους των αρχαίων επιβεβαιώνει η αρχαιολογική έρευνα στο νησί τοποθετώντας χρονολογικά την πρώτη ανθρώπινη εγκατάσταση γύρω στα 4000-3000 π.Χ. (Ύστερη Νεολιθική- Πρώιμη εποχή του Χαλκού). Την παρουσία των Μινωιτών στην Κάρπαθο (17ος -15ος αιώνας π.Χ.) μαρτυρούν τα ευρήματα του οικισμού τους στα Πηγάδια και τα δυο αγροτόσπιτα που ανασκάφτηκαν στην Αφιάρτη. Ακολούθησε κατά τον 14ο μέχρι τις αρχές του 13ος αιώνα π.Χ. η άφιξη στο νησί των Μυκηναίων, με την παρουσία τους να δηλώνεται από τον λαξεμένο θολωτό τάφο και τα κεραμικά εργαστήρια που βρέθηκαν στα Πηγάδια. Ακρόπολη των Μυκηναίων υπήρχε και στο λόφο του Παλαιόκαστρου στην Αρκάσα. Ο μινωικός χαρακτήρας των ευρημάτων διατηρήθηκε μέχρι τους ύστερους μυκηναϊκούς χρόνους, αφού η Κάρπαθος εξαιτίας της γεωγραφικής της θέσης υπήρξε μια «γέφυρα» ανάμεσα στα Δωδεκάνησα και την Κρήτη. Ο κατάπλους στη Κάρπαθο των Δωριέων χρονολογείται στις αρχές της 1ης χιλιετίας π.Χ. Σχετικά με τις πόλεις του νησιού κατά τους ιστορικούς χρόνους, στις πηγές αναφέρεται η Βρυκούς που το όνομά της διασώζεται με το παραφθαρμένο Βρουκούς ή Βουργούς, και το Ποτίδαιον που πιθανόν να ταυτίζεται με την σημερινή Κάρπαθο. Στην ονομασία της πόλης ίσως παραπέμπει ο λόφος στο Ποσί με τα ερείπια της αρχαίας ακρόπολης. Τα πράγματα όμως περιπλέκονται, αφού, σύμφωνα με τον Κλαύδιο Πτολεμαίο στο βιβλίο του «Γεωγραφική Υφήγηση», το Ποτίδαιον ονομάζονταν Ποσείδιον και εκεί υπήρχαν μεταξύ άλλων το ιερό της Αθηνάς Λινδίας και το Ιεροθυτείο. Άλλη αρχαία πόλη της Καπράθου ήταν η Αρκέσεια ή Αρκασεία που έχει ταυτοποιηθεί κοντά στην σημερινή Αρκάσα. Κοντά στην Αρκάσα, στον μικρό ναό της Αγίας Σοφίας έγιναν το 1923 ανασκαφές από τον Τζούλιο Γιάκομπιτς για λογαρισμό της Αρχαιολογικής Εταιρείας και έφεραν στην επιφάνεια σημαντικά ευρήματα της πρωτοχριστιανικής περιόδου. 
Μετά τα Μηδικά, η Κάρπαθος το 477 π.Χ. έγινε μέλος της Δηλιακής Συμμαχίας. Οι τρεις πόλεις του νησιού, το «Κοινόν των Ετεοκαρπαθίων», με τους γηγενείς κατοίκους πριν τον ερχομό των Δωριέων, και οι γειτονικοί νησιώτες της Σαρίας συνεισέφεραν στο κοινό συμμαχικό ταμείο. Κατά την διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου το νησί βρισκόταν στην επιρροή της Αθήνας. Παρά τις υπόνοιες για στροφή των Καρπάθιων προς την πλευρά των Σπαρτιατών γύρω στο 413 π.Χ., το νησί παρέμεινε έκτοτε σταθερά κάτω από την Αθηναϊκή ηγεμονία. Η αφοσίωση των κατοίκων στην Αθήνα δηλώνεται και από το ψήφισμα ευγνωμοσύνης των Αθηναίων προς το «Κοινό των Ετεοκαρπαθίων» (406-395 π.Χ.). Αφορμή γι’ αυτό δόθηκε όταν οι Καρπάθιοι πρόσφεραν ένα μεγάλο κυπαρίσσι για την ανοικοδόμηση του παλιού ναού της Αθηνάς στην Ακρόπολη. Την εποχή των συγκρούσεων των Διαδόχων του Μ. Αλεξάνδρου, η Κάρπαθος βρέθηκε στη δίνη του πολέμου. Μετά την επικράτηση των Ροδίων επί του Δημητρίου του Πολιορκητή (305-304 π.Χ.),το νησί συμπεριελήφθη στη μεγάλη ναυτική και πολιτιστική δύναμη του ροδιακού κράτους. 
Η Κάρπαθος ακολούθησε την μοίρα της Ρόδου όταν αυτή το 42 π.Χ. κατακτήθηκε από τους Ρωμαίους. Το νησί την εποχή εκείνη, σύμφωνα με τα επιγραφικά ευρήματα, γνώρισε ημέρες ευημερίας αφού οι Ρωμαίοι καταπολέμησαν στις θάλασσές της την πειρατεία και παραχώρησαν στους κατοίκους της φορολογικές ατέλειες. Η Κάρπαθος εξαιτίας της γεωγραφικής της θέσης φαίνεται ότι αποτελούσε σημαντικό ναυτικό σταθμό που έλεγχε το πέραμα των ρωμαϊκών πλοίων από την νοτιοανατολική Μεσόγειο προς το Αιγαίο Πέλαγος. Την εποχή του Διοκλητιανού (245-313 μ.Χ) το νησί διοικητικά ανήκε στη Provincia Insularum με πρωτεύουσα τη Ρόδο. 
Η παρουσία του χριστιανισμού στη Κάρπαθο χρονολογείται αρκετά νωρίς όπως μαρτυρούν τα ευρήματα είκοσι παλαιοχριστιανικών βασιλικών που εντοπίστηκαν στο νησί. Τα μαρμάρινα αρχιτεκτονικά μέλη και τα γλυπτά της βασιλικής της Αγίας Φωτεινής στην ακτή στο Βρόντι, η βασιλική με το βαπτιστήριο στα Πηγάδια και η Αγία Σοφία με το μωσαϊκό δάπεδο στην Αρκάσα, αποτελούν μεταξύ άλλων απόδειξη της μεγάλης ακμής του νησιού κατά τον 5ο – 6ο αιώνα. Στα τέλη του 3ου αιώνα μ.Χ. υπήρχε οργανωμένη Εκκλησία στη Ρόδο με επικεφαλής τον επίσκοπο Φωτεινό. Στην Α’ Οικουμενική σύνοδο το 325 στη Νίκαια παρευρισκόταν ο επίσκοπος Ρόδου Ευφρόσυνος. Η ευημερία, όμως, των πρωτοχριστιανικών χρόνων του νησιού διακόπηκε βίαια τον 7ο αιώνα με τις επιδρομές των Περσών του Χοσρόη (620), των Αράβων του Μπαζία (624) και των Σαρακηνών. 
Μια σημαντική μορφή της εποχής εκείνης ήταν ο Αγιος Ιωάννης ο Καρπάθιος που μάλλον ταυτίζεται με τον επίσκοπο της Καρπάθου Ιωάννη που συνυπέγραψε το 680 μ.Χ τα πρακτικά της ΣΤ’ Οικουμενικής συνόδου στη Κωνσταντινούπολη. Η μοίρα του νησιού επιδεινώθηκε ύστερα από την κατάληψη της Κρήτης το 824 από τους Άραβες. Τότε παρατηρήθηκε η εγκατάλειψη των παράλιων οικισμών και η μετοίκηση των κατοίκων στην ενδοχώρα του νησιού για λόγους ασφαλείας. Τα αιγαιοπελαγίτικα νησιά και μαζί η Κάρπαθος γνώρισαν καλύτερες ημέρες όταν το 961 ο Νικηφόρος Φωκάς απελευθέρωσε την Κρήτη. Ο ιστορικός Μιχαήλ Ατταλιάτης μάλιστα κατέγραψε τη συμβολή δυο πλοίων από την Κάρπαθο στην καθοδήγηση του βυζαντινού στόλου το καλοκαίρι του 960 από την Ίο στην πορεία του προς τη Κρήτη. 
Μετά τον διαμελισμό το 1204 της Ρωμανίας, δηλαδή του βυζαντινού κράτους, από τους βαρόνους της Δ΄Σταυροφορίας, ο Λέων Γαβαλάς αυτοανακηρύχθηκε «άρχοντας» της Ρόδου και της Καρπάθου και «καίσαρας» των Σποράδων. Η ηγεμονία της τοπαρχίας αυτής διατηρήθηκε μέχρι το 1226 όταν ο στόλος του αυτοκράτορα της Νίκαιας Ιωάννη Γ' Βατάτζη ανάγκασε τον Λέοντα να αναγνωρίσει την επικυριαρχία των Νικαιατών. Τελικά Το 1234 ο Λέων προσεταιρίστηκε τη Γαληνοτάτη Δημοκρατία της Βενετίας με αντάλλαγμα την παροχή προστασία της από τις επιθέσεις της Νίκαιας. Ο ίδιος και ο αδελφός του Ιωάννης κατείχαν την Κάρπαθο μέχρι το 1256 για να τους διαδεχτούν αργότερα στην εξουσία του νησιού οι Γενουάτες Ανδρέας και Λουδοβίκος Μαρέσκο (1282-1306). Το 1306 το νησί μετά την αιχμαλωσία του Ανδρέα Μορέσκο περιήλθε στον κρητοβενετσιάνο άρχοντα Ανδρέα Kορνάρο. Ύστερα από μια περίοδο διεκδικήσεων του νησιού από τους Μαρέσκο και την κατάληψή του για τέσσερα χρόνια από τους Ιωαννίτες ιππότες, το 1316 ξανακερδήθηκε από τους Κορνάρους. Η εξουσία τους στην Κάρπαθο τερματίστηκε το 1538 κατά τη διάρκεια του τουρκοβενετικού πολέμου με την απόβαση στο νησί των Οθωμανών, κάτω από την αρχηγία του θρυλικού πειρατή Xαϊρεντίν Mπαρμπαρόσα. 
Νεότερη περίοδος 
Η Κάρπαθος την περίοδο της οθωμανικής κατάκτησης αγωνίστηκε να διατηρήσει τα προνόμια που τις είχαν παραχωρηθεί αρχικά από τον Σουλτάνο. Η αυτοδιοίκηση στο νησί ασκείτο από τους δημογέροντες και τους προεστούς, που αναλάμβαναν την είσπραξη του φόρου της δεκάτης (μαχτού) και την απόδοσή του στον τοπικό οθωμανό «ζαμπίτη». Η Κάρπαθος επαναστάτησε την 4η Μάιου 1821 και οι κάτοικοί της έδωσαν σημαντικές εισφορές στον Αγώνα. Το νησί το 1823 αποτέλεσε μέλος της επαναστατικής ελληνικής πολιτείας με έπαρχο τον Γρηγοριάδη, ενώ αργότερα ανήκε στην επαρχία της Σαντορίνης. Το 1830 με το Πρωτόκολλο του Λονδίνου που καθόριζε τα σύνορα του νεοσύστατου ελληνικού κράτους, περιήλθε ξανά στην Οθωμανική αυτοκρατορία. Η κατάληψη των Δωδεκανήσων από τους Ιταλούς το 1912 άνοιξε ένα ακόμη δύσκολο κεφάλαιο στην ιστορία του νησιού που στα ιταλικά ονομάζονταν Scarpanto. Το φασιστικό καθεστώς του Μουσολίνι από το 1937 επέβαλε την απαγόρευση της διδασκαλίας της ελληνικής γλώσσας στα σχολεία, την εξορία πολλών δασκάλων και την υποχρεωτική εκμάθηση της ιταλικής στο πλαίσιο της πολιτικής εξιταλισμού του. Οι Γερμανοί σε όλη τη διάρκεια του πολέμου διατήρησαν στο νησί στρατιωτική φρουρά παράλληλα με την επίσημη ιταλική διοίκηση. Όταν αποχώρησαν, οι κάτοικοι στις Μενετές εξεγέρθηκαν στις 5 Οκτωβρίου 1944, αφόπλισαν τους Ιταλούς και πρώτοι από όλους τους Δωδεκανήσιους κήρυξαν την ένωσή τους με την Ελλάδα. Ύστερα από μια σύντομη παρουσία του βρετανικού στρατού στο νησί, με την συνθήκη των Παρισίων του 1947, η Κάρπαθος μαζί με τα υπόλοιπα Δωδεκάνησα περιήλθε από την Ιταλία στην Ελλάδα. 
Μουσική, χορός, αρχιτεκτονική 
Σήμερα η οικονομία του νησιού εκτός από τον τουρισμό και το εμπόριο, στηρίζεται κυρίως στο μεταναστευτικό συνάλλαγμα των ξενιτεμένων Καρπάθιων που άφησαν το νησί τους μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο αναζητώντας μια καλύτερη τύχη. Σπουδαίο παράγοντα της οικονομικής ανάπτυξης του νησιού τα τελευταία χρόνια αποτελούσαν οι συντάξεις των επαναπατρισμένων κατοίκων του νησιού που ξόδεψαν τα νιάτα τους εργαζόμενοι στις Η.Π.Α και τον Καναδά. Αν και οι γεωργοκτηνοτροφικές δραστηριότητες στο νησί έχουν σημαντικά περιοριστεί με τους κατοίκους να παρακολουθούν τον σύγχρονο τρόπο ζωής, εν τούτοις οι Καρπάθιοι που ζουν στο νησί, αλλά και οι ξενιτεμένοι διατηρούν ζωντανή την σχέση τους με την τοπική πολιτιστική παράδοση και ιστορία. Στο νησί επιβιώνει μια μοναδική ποικιλία τραγουδιών, οργανικών μελωδιών και χορών που το καθιστούν μια νησίδα διατήρησης όλων των μορφών του λαϊκού μας πολιτισμού. Ακόμα και στις μέρες μας στους γάμους και στα ξακουστά καρπαθιακά πανηγύρια ακούγεται ο ήχος της αχλαδόσχημης λύρας, του βιολιού, της τσαμπούνας και του λαούτου που παίζουν παραδοσιακούς στερεότυπους σκοπούς, με τους τραγουδιστές να προσαρμόζουν επάνω τους αυτοσχέδια δίστιχα που εκφράζουν μια ποικιλία συναισθημάτων. Ιδιαίτερο επίσης ενδιαφέρον έχουν τα γλωσσικά ιδιώματα της Καρπάθου που σύμφωνα με τους γλωσσολόγους επιβιώνουν σ’ αυτά αρχαία δωρικά κατάλοιπα. Η έντονη φυσική διαμόρφωση του νησιού που δυσκόλευε την επικοινωνία ανάμεσα σε επί μέρους περιοχές, οδήγησε στη διαφοροποίηση των διαλέκτων. Χωρίς υπερβολή η Κάρπαθος σύμφωνα με τον καθηγητή Κωνσταντίνο Μηνά αποτελεί μια ξεχωριστή νησίδα της ελληνικής διαλεκτολογίας, το δε χωριό της Ολύμπου μια γλωσσική νησίδα μέσα στην Κάρπαθο. 
Ξεχωριστό κομμάτι της τοπικής ιστορίας της Καρπάθου αποτελεί η λαϊκή αρχιτεκτονική των οικισμών του νησιού. Πολλά οφείλουμε στον τοπικό ιστορικό και λαογράφο Μ.Γ. Μιχαηλίδη – Νουάρο που τον μεσοπόλεμο κατέγραψε τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του καρπάθικου σπιτιού με τις παραλλαγές του στη βόρεια και τη νότια πλευρά του νησιού. Το αρχοντικό καρπαθιακό σπίτι αποτελείται από το διμερές σπίτι που αποτελεί συνδυασμό του «μεγάλου» και του «μικρού» σπιτιού που είναι χτισμένα στη μια πλευρά της αυλής, το δε «κελλί» με τον «φούρνο» συνδέονται μαζί τους σε σχήμα Γάμμα. Το «μεγάλο» σπίτι με τον ανάλογο πλούσιο διάκοσμο και εξοπλισμό προορίζονταν για την υποδοχή των ξένων στις γιορτές της οικογενείας, παραμένοντας κλειστό τον υπόλοιπο χρόνο εκτός από ειδικές περιστάσεις. Το «μικρό» σπίτι που ήταν «συρτό»-κολλημένο με το μεγάλο ήταν αφιερωμένο στη καθημερινή ζωή της οικογένειας. Είχε όλα τα χρειαζούμενα, τον «κούμελο»-τζάκι, τον σοφά για τον ύπνο, και τον «αποκρίατο» που ήταν ένα στενόμακρο ξύλινο σκαλιστό ράφι με όλα τα αναγκαία σκεύη. Ο χαμηλός «φούρνος» πλάι στο μικρό σπίτι εξασφάλιζε τον επιούσιο άρτο της οικογένειας. 
Θα ήταν επίσης παράλειψη αν δεν αναφερθεί το ιδιαίτερο εθιμικό κληρονομικό δίκαιο που εφαρμόστηκε στο νησί, και το οποίο παρά τις αντίθετες διατάξεις του σημερινού ισχύοντος Αστικού Κώδικα, φαίνεται να κρατά ακόμη άτυπα ισχυρές ρίζες στο νησί. Σύμφωνα λοιπόν με αυτό το έθιμο των πρωτοτοκίων, ο σύζυγος προίκιζε το πρώτο γιό που ονομάζονταν «κανακάρης» με την περιουσία που είχε κληρονομήσει από τον πατέρα του. Η δε σύζυγος υποχρεωνόταν να προικίσει με όλη την περιουσία που είχε αποκτήσει από την μητέρα της την πρωτότοκη κόρη, που αποκαλείτο «κανακαριά», και η οποία βέβαια έπαιρνε το βαπτιστικό όνομα της γιαγιάς της μητέρας της. Το έθιμο αυτό αποσκοπούσε στη διατήρηση της ακεραιότητας της περιουσίας που είχε κληρονομηθεί στον κάθε σύζυγο από τους γονείς του, ενώ παράλληλα απέτρεπε τη συνεχή κατάτμηση της κληρονομούμενης γης που σε αντίθετη περίπτωση η εκμετάλλευσή της θα ήταν ασύμφορη. 

Κάρπαθος: Το δεύτερο σε έκταση νησί Δωδεκανήσου 
Η Κάρπαθος είναι το δεύτερο σε έκταση νησί του ελληνικού νησιωτικού συμπλέγματος της Δωδεκανήσου (μετά τη Ρόδο). Έχει έκταση 302,152 τ.χλμ., μήκος ακτών 160 χλμ. και συνολικό πληθυσμό 6.226 κατοίκους (απογραφή 2011). Αποτελεί πλούσιο βιότοπο και γι' αυτόν τον λόγο διαθέτει προστατευόμενες περιοχές, όπου επιζούν πληθυσμοί διαφόρων ειδών πανίδας που απειλούνται με εξαφάνιση. 
Βρίσκεται στη μέση του Καρπαθίου πελάγους μεταξύ Ρόδου και Κρήτης και έχει πρωτεύουσα τα Πηγάδια (ή Κάρπαθο) (2.788 κάτοικοι). 
Ονομασία 
Για την ονομασία του νησιού, υπάρχουν πολλές εκδοχές. Ο Όμηρος την ονομάζει Κράπαθο[1], σύμφωνα με αναφορά στα Γεωγραφικά του Στράβωνα[2]. Άλλα αρχαία ονόματα του νησιού είναι Τετράπολις[3], Ανεμόεσσα[4], ενώ κατά το Μεσαίωνα ονομαζόταν Scarpanto (η ονομασία αυτή για το νησί επιβιώνει ακόμη στα ιταλικά). Η Κάρπαθος έχει δώσει το όνομά της στο πέλαγος που την περιβρέχει, το Καρπάθιο Πέλαγος
Ιστορία 
Η Κάρπαθος είναι η μυθολογική πατρίδα του τιτάνα Ιαπετού, νήσος της γέννησης του Πρωτέα[5], που ήταν ο πρώτος βασιλιάς της και τόπος ανατροφής της Αθηνάς. Στην Κάρπαθο έζησε ένα μέρος της ζωής του και ο Προμηθέας
Η κατά τον Όμηρο «Κράπαθος» αρχικά αναφέρεται ότι βρισκόταν υπό Μινωική επιρροή και αργότερα υπήρξε μέλος της Αθηναϊκής συμμαχίας μέχρι το 400 π.Χ., που κατακτήθηκε από τους Ροδίους[6]
Κατά την αρχαιότητα, υπήρχαν 4 οχυρωμένες πόλεις: η Αρκάσια, η Βρυκούς, η Κάρπαθος και η Σάρος, στη νησίδα Σαρία. Στον πορθμό πλάτους 100 περίπου μέτρων που χωρίζει τα δυο νησιά, υπάρχουν, από τη μεριά της Καρπάθου, ερείπια του αρχαίου ναού του Πορθμίου Ποσειδώνα, ενώ ο όρμος του Τριστόμου ήταν το μεγάλο φυσικό λιμάνι της αρχαίας Βρυκούντος
Μεταγενέστερα, πέρασε διαδοχικά στα χέρια των Ρωμαίων και των Βυζαντινών, των Γενοβέζων (Ανδρέα και Λουδοβίκο Μορέσκο), των Ενετών (οικογένεια Κορνάρο) και των Οθωμανών Τούρκων. Το Μεσαίωνα, το νησί ονομαζόταν στα βενετσιάνικα Σκάρπαντο (Scarpanto) και στα τούρκικα Κερπέ (Kerpe). 
Το 1912, καταλήφθηκε στρατιωτικά από τους Ιταλούς και αποτέλεσε τμήμα της Κτήσης των Ιταλικών Νήσων του Αιγαίου. Η ελευθερία ήρθε στην Κάρπαθο νωρίτερα από τα υπόλοιπα Δωδεκάνησα, όταν στις 5 Οκτωβρίου 1944, με πρωτοστάτες τους κατοίκους των Μενετών, ξεκίνησε η επανάσταση της Καρπάθου οπότε και εκδιώχθηκαν οριστικά οι Ιταλοί από το νησί.[7] Στις 11 του ίδιου μήνα, έγινε στο Απέρι η επίσημη παράδοση των Ιταλών και η διακήρυξη της ένωσης του νησιού με τη μάνα Ελλάδα, υψώθηκε η Ελληνική σημαία και τελέσθηκε πανηγυρική δοξολογία. Στις 10 Οκτωβρίου μια βάρκα στην οποία επέβαινε επταμελής αποστολή των επαναστατημένων Καρπαθίων, η Immacolata (ή Κάρπαθος όπως μετονομάστηκε), αναχώρησε από το Φοινίκι για την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου με σκοπό να παραδώσει το μήνυμα της Καρπαθιακής Επανάστασης στην εξόριστη Ελληνική Κυβέρνηση του Καΐρου
Μορφολογία και περιβάλλον 
Το βραχώδες αλλά παλαιότερα καταπράσινο νησί, χαρακτηρίζεται από τις ψηλές βουνοκορφές του, οι οποίες αγγίζουν τα 1.215μ. Διατηρεί ακόμα μέτριας έκτασης πυκνά και αραιότερα πευκοδάση στα βόρεια και στα κεντροδυτικά του νησιού. 
Το έντονο ανάγλυφο χαρίζει στον επισκέπτη τοπία ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, συνδυάζοντας την ομορφιά του βουνού και της θάλασσας. Ψηλά βουνά απ' τη μια και απότομες χαράδρες από την άλλη. Στα βράχια και τις βραχώδεις ακτές υπάρχουν ο Μαυροπετρίτης και ο Αιγαιόγλαρος, δύο υπό εξαφάνιση είδη πουλιών. Η Κάρπαθος είναι γενικότερα πέρασμα αποδημητικών πτηνών. 
Μικροί κολπίσκοι και παραλίες με κρυστάλλινα νερά σχηματίζονται κατά μήκος όλης της ανατολικής πλευράς του νησιού και προσεγγίζονται εύκολα οι περισσότερες, είτε μέσω του ασφαλτοστρωμένου οδικού δικτύου, είτε με εκδρομικά πλοιάρια από την πόλη της Καρπάθου. Μερικές από αυτές έχουν βραβευθεί με την τιμητική γαλάζια σημαία, λόγω της ασφάλειας, της οργάνωσης και της καθαριότητάς τους. Υπάρχουν και άγνωστες και απόκρημνες ακτές, που προσεγγίζονται με μονοπάτια που περνούν μέσα από πεύκα και πηγές. Υπάρχουν επίσης σπήλαια με σταλακτίτες και σταλαγμίτες κυρίως στα κεντρικά του νησιού. 
Στα βόρεια του νησιού εκτείνεται η νησίδα Σαρία. 

Προστατευόμενη τοποθεσία 
Το Βόρειο τμήμα της Καρπάθου, η Σαρία και η παράκτια θαλάσσια ζώνη τους είναι προστατευόμενοι βιότοποι του Natura 2000, με κωδικό GR4210003, κατά μία συνολική έκταση 112,92 τ.χλμ.[8][9][10] 

Η πρωτεύουσα του νησιού 
Για αρκετούς αιώνες πρωτεύουσα του νησιού ήταν το χωριό Απέρι, που βρίσκεται 8 χλμ. βορείως της σημερινής πρωτεύουσας, αθέατο από τη θάλασσα. Το Απέρι ήταν διοικητική και πνευματική πρωτεύουσα του νησιού ενώ σήμερα εξακολουθεί να είναι έδρα της Μητρόπολης Καρπάθου και Κάσου, έχοντας περί τους 500 κατοίκους. Επίνειο και μετόχι των Απεριτών ήταν το Ποσί, στο οποίο μετά το 1821 κτίστηκαν μερικές αποθήκες και ανοίχτηκαν κάποια πηγάδια. Περί το 1850 δημιουργήθηκε ένας οικισμός 50 κατοίκων με καταγωγή από Απέρι τους οποίους αργότερα πλαισίωσαν κάτοικοι από τη Βωλάδα και τις Μενετές. Λόγω των πολλών πηγαδιών, το Ποσί μετονομάστηκε σε Πηγάδια και το 1892 με περίπου 150 κατοίκους έγινε πρωτεύουσα του νησιού. 
Μετά απ' όλα αυτά κατέβηκαν και άλλοι πληθυσμοί από τα υπόλοιπα χωριά και έφτασαν αρκετές οικογένειες από τα ναυτικά νησιά της Δωδεκανήσου (Κάσο, Χάλκη, Σύμη, Κάλυμνο και Καστελλόριζο), τη Ρόδο και τη Κρήτη. Μέχρι το 1998, τα Πηγάδια αποτελούσαν αυτόνομο δήμο οπότε και έγιναν έδρα του Καποδιστριακού δήμου Καρπάθου. Σήμερα, τα Πηγάδια είναι μια σύγχρονη κωμόπολη 3.000 περίπου μόνιμων κατοίκων, με πολλά ξενοδοχεία και υπηρεσίες, καφετέριες και εστιατόρια. Εδώ βρίσκονται η αρχαία ακρόπολη του Ποσειδίου και διάσπαρτα αρχιτεκτονικά μνημεία από την εποχή της Ιταλοκρατίας (1912-1944). Στα Πηγάδια υπάρχει το κύριο λιμάνι του νησιού και σύγχρονη οργανωμένη μαρίνα σκαφών αναψυχής. 

Διοικητικά 
Η Κάρπαθος μαζί με τη γειτονική νησίδα Σαρία συγκροτεί τον Δήμο Καρπάθου που απαρτίζεται από τις Δημοτικές Ενότητες: α. Καρπάθου και β. Ολύμπου. Μαζί με τη νήσο Κάσο, τη νήσο Σαρία και μερικές μικρές νησίδες γύρω απ' αυτές, συγκροτούν την Περιφερειακή Ενότητα Καρπάθου-Κάσου της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, μια από τις 4 της Δωδεκανήσου. Ο συνολικός πληθυσμός της είναι περίπου 6.226 κάτοικοι. Στο πλαίσιο του σχεδίου Καποδίστριας που ίσχυσε από το έτος 1998 έως το 2010 η Κάρπαθος ήταν διαιρεμένη διοικητικά στον Δήμο Καρπάθου και στην Αυτοδιοίκητη Κοινότητα Ολύμπου Καρπάθου. 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η Ρόδος στην Ιταλοκρατία 1ο μέρος.

Η Ρόδος στην Ιταλοκρατία 2ο μέρος.

Η Ρόδος στην Ιταλοκρατία 3ο μέρος.

Η Ρόδος επί Ιταλοκρατίας 1920 – 1940

Εγω σωπαίνω....Φτύνω!!!

Μου μιλούν για δικαιοσύνη....οι δικαστές, Μου μιλούν για ηθική...οι αγύρτες, Μου μιλούν για ζωή...οι δολοφόνοι, Μου μιλούν για όνειρα...οι έμποροι, Μου μιλούν για ισότητα...τα αφεντικά, Μου μιλούν για φαντασία...οι υπάλληλοι, Μου μιλούν για ανθρωπιά...οι στρατοκράτες, Εγω σωπάινω....Φτύνω.


ΡΟΔΟΣυλλέκτης: e-mail r.telxinas@yahoo.gr
Δείτε περισσότερες φωτογραφίες στον ΝΕΟ ΡΟΔΟΣυλλέκτη: http://rouvim.blogspot.com

ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙΤΕ ΤΙΣ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΕΣ

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: http://rouvim.blogspot.com/
ΚΡΗΤΗΝΙΑ: http://www.kritinia.gr/
ΙΣΤΡΙΟΣ: http://istrio.blogspot.com/
ΣΟΡΩΝΗ: http://www.ampernalli.gr/
Dj news: http://fanenos.blogspot.com/
ΠΑΛΜΟΣ: http://www.palmos-fm.gr/
ΕΚΟΦΙΛΜ: http://www.ecofilms.gr/
ΡΑΔΙΟ1: http://www.radio1.gr/
http://www.ksipnistere.blogspot.com/
ΣΦΕΝΤΟΝΑ: http://gipas.blogspot.com/
ΡΟΔΟΣυλλέκτης: http://www.rodosillektis.com/
Η Ομοσπονδία Πολιτιστικών Συλλόγων Ρόδου: http://opsrodou.gr/
ΧΑΜΟΓΕΛΟ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ: http://www.hamogelo.gr
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ – ΔΕΛΤΙΑ ΤΥΠΟΥ: http://rodosillektis.blogspot.gr/
Ιστοσελίδα του ΡΟΔΟΣυλλέκτη: http://www.rodosillektis.com/
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ: http://www.pnai.gov.gr
ΔΗΜΟΣ ΡΟΔΟΥ: http://www.rodos.gr/el/

Αρχειοθήκη ιστολογίου