Διαβάστε ακόμα:
1.
Γιατί
η μέλισσα είναι ένα από τα πιο δημοφιλή «κατοικίδια» στη Γερμανία
2.
Εάν η
μέλισσα εξαφανιστεί ο άνθρωπος θα έχει μόνο 4 χρόνια ζωής
3.
Παροιμίες
γύρω από το μέλι.
4.
Η μέλισσα
στην ποίηση
5.
Το μέλι
και η μέλισσα μέσα από τη λαϊκή σοφία
«Σ΄αγάπησα
ως αγαπά η μέλισσα το μέλι, ο διψασμένος το νερό κι ο μερακλής το τέλι».
Μέλισσα
Η μέλισσα είναι έντομο από την
τάξη υμενόπτερα, που θεωρείται από όλα γενικά τα έντομα το πιο σπουδαίο από
οικονομικής άποψης για τον άνθρωπο.
Είδη
Η καθεμιά από τις παραπάνω
ομάδες έχει μερικά βασικά διακριτά χαρακτηριστικά. Τα τελευταία χρόνια άρχισε η
συστηματική διασταύρωση των μελισσών για να δημιουργηθεί νέος τύπος που θα έχει
μέσο μέγεθος, θα είναι ήσυχη και εργατική και θα πολλαπλασιάζεται σχετικά
εύκολα την άνοιξη.
Ιστορία
Είναι από τα ελάχιστα είδη των
εντόμων που ο άνθρωπος προσπάθησε να εκμεταλλευτεί, βλέποντας ότι θα είχε
κάποιο οικονομικό όφελος. Η προσπάθεια αυτή του ανθρώπου να εξημερώσει τη
μέλισσα δεν είναι νέα. Υπάρχει μια σπηλαιογραφία στην Μπικόρπ της Ισπανίας,
ηλικίας τουλάχιστον 8.000 χρόνων, όπου εικονίζεται ένας άνθρωπος που προσπαθεί
να πάρει μέλι από μελίσσι.
Ανατομία
Από το
τμήμα που βρίσκεται ανάμεσα στα μάτια, φυτρώνουν δυο κεραίες, πάνω στις οποίες
βρίσκονται διάφορα αισθητήρια όργανα. Στο μπροστινό τμήμα του θώρακα φέρει δύο
ζεύγη μεμβρανωδών φτερών. Η κοιλιά είναι χωρισμένη σε δακτυλίους, που ανάμεσά
τους βρίσκονται οι κηρογόνοι αδένες. Ο τελευταίος απ' τους δακτυλίους έχει το
κεντρί. Τα αρσενικά δεν διαθέτουν ούτε κηρογόνους αδένες ,ούτε κεντρί.
Κοινωνική
οργάνωση
Οι μέλισσες ανήκουν στην κατηγορία
των εντόμων που παρουσιάζουν σαφή ιεράρχηση και
ζουν σε μεγάλες οικογένειες,
μέσα σε κυψέλες. Σε κάθε οικογένεια υπάρχει μια "βασίλισσα", που έχει
σαν μοναδική αποστολή να εξασφαλίζει τον πολλαπλασιασμό της οικογένειας. Η
οικογένεια έχει ακόμη μερικούς αρσενικούς, τους κηφήνες, που προορίζονται να
γονιμοποιήσουν μόνο μια φορά τη βασίλισσα και στη συνέχεια να πεθάνουν. Τέλος
κάθε οικογένεια αποτελείται από μερικές χιλιάδες θηλυκές μέλισσες, που είναι
στείρες και λέγονται "εργάτριες". Οι εργάτριες, που αποτελούν και το
βασικό πληθυσμό, έχουν πολλές και σύνθετες αποστολές, αρχίζοντας από τη
δημιουργία αποθεμάτων τροφών, μέχρι τη φύλαξη της κυψέλης και την περιποίηση
των μικρών.
Ο
κηφήνας δεν έχει κεντρί, σε αντίθεση με τις εργάτριες και τη βασίλισσα που
έχουν. Οι βασίλισσες το χρησιμοποιούν μόνο ενάντια σε άλλες βασίλισσες και αυτό
δεν αποκολλάται από το σώμα τους όπως συμβαίνει με τις εργάτριες. Οι εργάτριες
και οι βασίλισσες προέρχονται από γονιμοποιημένα αυγά. Αντίθετα, οι κηφήνες
προέρχονται από αυγά μη γονιμοποιημένα. Έτσι, από το ίδιο αβγό είναι δυνατό να
δημιουργηθεί βασίλισσα ή εργάτρια. Η διαφοροποίηση είναι αποτέλεσμα μιας
ειδικής διατροφής που λαμβάνουν οι βασίλισσες από τη στιγμή που θα βγουν από το
αβγό μέχρι που να μεταμορφωθούν σε τέλειο έντομο. Τρέφονται αποκλειστικά και
μόνο από έναν πολτό, το λεγόμενο βασιλικό πολτό.
Ο βασιλικός πολτός είναι στην
πραγματικότητα αδενικό έκκριμα των εργατριών του οποίου η ακριβής σύνθεση,
μέχρι σήμερα, δεν έχει προσδιοριστεί. Με το έκκριμα αυτό τρέφονται και
εργάτριες, αλλά μόνο για ένα διάστημα που δεν ξεπερνά τις 48 ώρες. Στη συνέχεια
τρέφονται με μείγμα μελιού, γύρης κλπ. Το μείγμα αυτό περιέχει κάποια ουσία που
τελικά προκαλεί εκφυλισμό των γεννητικών οργάνων των εργατριών, τα οποία
ατροφούν και δεν αναπτύσσονται γίνονται ατελή θηλυκά έντομα δηλαδή εργάτριες
μέλισσες. Οι κηφήνες τρέφονται και αυτοί με μείγμα βασικά μελιού και γύρης.
Αναπαραγωγή
Μετά το ζευγάρωμα η βασίλισσα
επιστρέφει στην κυψέλη. Γεννά έως το τέλος της ζωής χωρίς να ζευγαρώσει ποτέ
ξανά. Οι φύλακες εργάτριες επιτρέπουν στη βασίλισσα να περάσει μόνο στην
περίπτωση που έχει γονιμοποιηθεί, διαφορετικά δεν την αφήνουν μέχρι που να γονιμοποιηθεί.
Δεν αφήνουν όμως τους κηφήνες να περάσουν. Μετά το γαμήλιο ταξίδι, οι κηφήνες
είναι καταδικασμένοι σε θάνατο.
Μέχρι σήμερα έχει λυθεί το
μυστήριο του προσανατολισμού και της ειδοποίησης ότι κάπου υπάρχει γύρη ή
νέκταρ. Και όχι μόνο αυτό, αλλά και τι είδος και σε ποια ποσότητα. Έτσι αν
κάποια μέλισσα βρει νέκταρ, δεν θα ειδοποιήσει ολόκληρο το μελίσσι, αλλά όσες
είναι αρκετές, για να μαζέψουν το νέκταρ. Ο προσανατολισμός τους γίνεται με την
πόλωση του φωτός. Όσον αφορά την επικοινωνία μεταξύ τους, υπάρχει ένα ολόκληρο
σύστημα κινήσεων, ένα είδος "χορού", που εκτελεί η πρώτη μέλισσα που
βρήκε την πηγή της τροφής. Οι υπόλοιπες εργάτριες παρακολουθούν το χορό, τον
ερμηνεύουν και πετούν κατευθείαν, χωρίς να χάσουν το δρόμο τους.
Προϊόντα
Οι μέλισσες παράγουν μέλι,
βασιλικό πολτό, πρόπολη, κερί και γύρη, χρήσιμα
και θρεπτικά συστατικά τα οποία
επίσης χρησιμοποιούνται ως διεγερτικάκαθώς και στην παρασκευή καλλυντικών. Η
πρόπολη η οποία είναι μέγιστο αντισηπτικό, η γύρη έχει ευεργετικές ιδιότητες
στον οργανισμό μας, το κερί πριν από μερικά χρόνια είχε μεγάλη αξία, και για το
δηλητήριο τους που περιέχει ουσίες, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν σαν φάρμακο
για τους ρευματικούς. Ακόμη πολύ μεγάλη είναι η προσφορά των μελισσών στην
επικονίαση των λουλουδιών, στην οποία συμβάλλουν οι μέλισσες μεταφέροντας γύρη
από λουλούδι σε λουλούδι.
Πηγή κειμένου: Από τη
Βικιπαίδεια https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%AD%CE%BB%CE%B9%CF%83%CF%83%CE%B1
Γιατί η
μέλισσα είναι ένα από τα πιο δημοφιλή
«κατοικίδια»
στη Γερμανία
καιη μέλισσα έχει γίνει ένα από
τα πιο δημοφιλή κατοικίδια», γράφει γερμανικό μέσο ενημέρωσης. Αυτό συμβαίνει
επίσης επειδή λέγεται ότι απειλείται με εξαφάνιση και αν εξαφανιστεί, ο
άνθρωπος θα εξαφανιστεί επίσης.
Μια μέρα του Νοεμβρίου, η
Ανμαρί Μπλομ πηγαίνει να δει «τα παιδιά της» -όπως λέει- γιατί σύντομα ξεκινάει
ο χειμώνας, ο καιρός του κρύου και του κινδύνου. Από μια γέφυρα στην περιοχή
Φριντριχσέιν του Βερολίνου, βγαίνει σε ένα σιδηροδρομικό ανάχωμα. Πίσω από ένα
κρυμμένο δάσος, μια στενή λωρίδα πράσινου, που περιβάλλεται από σιδηροδρομικές
γραμμές. Στο μαραμένο γρασίδι υπάρχουν δύο ξύλινα κουτιά με καπάκια από
κασσίτερο. Η Μπλομ ανοίγει ένα από τα καπάκια και βγάζει ένα ξύλινο πλαίσιο. Σ'
αυτό βρίσκεται μια σκοτεινή μπάλα που κινείται ελάχιστα αισθητά. Μέλισσες σε
κηρήθρα.
«Λοιπόν, φαίνονται πολύ
εντάξει», λέει η Μπλομ με ανακούφιση, σύμφωνα με τη γερμανική Die Zeit.
Είναι ακριβό χόμπι και η Μπλομ
έχει ήδη δαπανήσει πολλά χρήματα για αυτό -για τα μποτάκια, για παράδειγμα, και
ένα σακάκι με καουτσούκ με μανίκια για προστασία. Στην πραγματικότητα ήθελε
μόνο να βάλει ένα κουτί μελισσών στο μπαλκόνι, όπως πολλοί κάνουν στο Βερολίνο,
αλλά οι άνθρωποι από τη μελισσοκομία την κοίταζαν καλά-καλά όταν τους είπε για
την ιδέα. Στη συνέχεια, η Μπλομ παρακολούθησε ένα μάθημα μελισσοκομίας. Πιθανόν
οι μέλισσες να πέθαναν επειδή είχαν μολυνθεί με το ακάριο Varroa και
εξασθένησαν το χειμώνα, πιστεύει. Αλλά η Μπλομ δεν θέλει να εγκαταλείψει. «Οι
μέλισσες είναι σημαντικές, χωρίς αυτές τίποτα δεν θα λειτουργούσε στη φύση,
χρειάζονται για την επικονίαση των φυτών, πρέπει να επικοινωνούν».
Οι φίλοι της
Μέλισσας
Στο Βερολίνο, ο αριθμός των
εγγεγραμμένων φίλων της μέλισσας (Hobbyimker)
έχει σχεδόν τριπλασιαστεί τα
τελευταία δέκα χρόνια και έχει φτάσει τους 1.300. Για τους νεότερους κατοίκους
της πόλης, η μελισσοκομία είναι εξίσου καλή με το ποδήλατο ή τα ψώνια στο
κατάστημα βιολογικών τροφίμων. Για αυτούς η μέλισσα είναι ίσως πιο δημοφιλής
από τον σκύλο και τη γάτα σήμερα. Πολλές περιβαλλοντικές οργανώσεις αγωνίζονται
γι' αυτές, λένε ότι απειλούνται με εξαφάνιση. Ακόμη και στη συμφωνία
συγκρότησης του «μεγάλου συνασπισμού», οι μέλισσες υπάρχουν στο κείμενο: το CDU
και το SPD τονίζουν ότι η προστασία τους είναι «ιδιαίτερα αγαπητή γι' αυτούς».
Η μέλισσα δεν είναι μόνο μικρή και αδύναμη, ένα πλάσμα για το οποίο αρέσει
στους ανθρώπους να ενδιαφέρονται. Είναι το τέλειο σύμβολο της ανθρωπογενούς
φύσης.
Στο ντοκιμαντέρ «Περισσότερα
για το μέλι» τονίζεται: Ο άνθρωπος δεν είναι καλός για τη μέλισσα και αυτό
γυρίζει εναντίον του. Μεταξύ άλλων, η ταινία δείχνει ότι οι Κινέζοι εργάτες
προσπαθούν να κάνουν επικονίαση σε οπωροφόρα δέντρα με βαμβάκι γιατί δεν
υπάρχουν μέλισσες στην περιοχή τους. Η ταινία παραθέτει μια φράση του Άλμπερτ
Αϊνστάιν: «Όταν η μέλισσα εξαφανιστεί από τη γη, ο άνθρωπος έχει μόνο τέσσερα
χρόνια για να ζήσει». Εάν η μέλισσα δεν μπορεί να γονιμοποιήσει άλλα φυτά, οι
τροφές των ανθρώπων χάθηκαν.
Ο Νικος Κουτσιανάς, ιδρυτής
και «ψυχή» της εταιρίας Apivita λέει στο ΑΠΕ- ΜΠΕ ότι «χωρίς τη μέλισσα δεν θα
υπήρχε αυτή η βιοποικιλότητα που έχουμε σήμερα. Προσπαθούμε χρόνια τώρα η
μέλισσα να έχει κυρίαρχη θέση στην παγκόσμια αγορά και να της δοθεί η κατάλληλη
αναγνώριση της προσφοράς της στην κοινωνία αλλά και μέσω της μέλισσας να
μπορέσει να διαμορφωθεί μια κοινωνία και μια επιχειρηματικότητα διαφορετική».
Κανείς δεν έχει κάνει τόσα
πολλά όσο η βιολόγος Κορίνα Χέλτζερ ώστε το μήνυμα της μέλισσας που απειλείται
με εξαφάνιση στη Γερμανία να έχει πλέον φτάσει σε όλους. Η Χέλτζερ ίδρυσε ένα
γραφείο μέσων ενημέρωσης που συμβουλεύει τις περιβαλλοντικές ενώσεις.
Ξεκίνησε να προωθεί την ιδέα
της τοποθέτησης κυψελών μελισσών στο Βερολίνο στις στέγες των δημόσιων κτιρίων.
Υπέβαλε μάλιστα αίτηση για διαγωνισμό βιωσιμότητας, κέρδισε 20.000 ευρώ και
έτσι ίδρυσε το ίδρυμά της: «Το Βερολίνο ζουζουνίζει!». Γράφει σε διασημότητες,
όπως ο πρώην δήμαρχος του Βερολίνου Βάλτερ Μόμπερ, ενώ κατά την τελετή
εγκαινίων του ιδρύματός της για τις μέλισσες την άνοιξη του 2011, εμφανίστηκε
με στολή μελισσοκομίας. «Δεν πίστευα ότι αυτό ήταν δυνατό, αλλά το πράγμα
απογειώθηκε αμέσως», λέει η Χέλτζερ. Από την αρχή, δεν ασχολήθηκε μόνο με τις
μέλισσες, αλλά με τη διατήρηση της φύσης και τη βιοποικιλότητα γενικότερα.
Οι μεγάλοι οργανισμοί όπως η
Greenpeace και η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία για το Περιβάλλον και τη Διατήρηση της
Φύσης (BUND) έχουν επίσης ανακαλύψει τη μέλισσα, η Χέλτζερ έχει κάνει σπουδαία
δουλειά. Η Greenpeace γράφει στην ιστοσελίδα της: «Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι
μελισσοκόμοι έχουν αναφέρει μια ξαφνική και ανεξήγητη πτώση στους πληθυσμούς
των μελισσών από τα τέλη της δεκαετίας του 1990». Το BUND προειδοποιεί: «Οι
μέλισσές μας βρίσκονται σε κίνδυνο».
Τι συμβαίνει
στις μέλισσες πραγματικά;
Την καλύτερη απάντηση τη δίνει
ο FAO, ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας των
Ηνωμένων Εθνών. Συλλέγει στοιχεία
από τους μελισσοκόμους και τις Αρχές σχετικά με τους πληθυσμούς των αποικιών
των μελισσών παγκοσμίως. Δεν υπάρχουν σημαντικά στατιστικά στοιχεία για τις
απώλειες του χειμώνα. Έτσι, ο αριθμός των πληθυσμών μελισσών δεν έχει μειωθεί
παγκοσμίως τα τελευταία 50 χρόνια- έχει αυξηθεί ακόμη και κατά τα δύο τρίτα.
Δεν υπάρχει ζήτημα παγκόσμιας θνησιμότητας μελισσών, όπως ισχυρίζεται η
Greenpeace. Μόνο σε ορισμένες δυτικοευρωπαϊκές χώρες και στις ΗΠΑ ο αριθμός των
πληθυσμών μειώθηκε κατά τη διάρκεια της περιόδου.
και των ομοσπονδιακών κρατών μοιράζονται αυτό το έργο, το οποίο ονομάζεται
γερμανική παρακολούθηση των μελισσών. Ένα πράγμα είναι σαφές: τίποτα τόσο κακό
δεν έχει συμβεί από εκείνο το χειμώνα. Κατά μέσο όρο, οι χειμερινές απώλειες
από το 2004 έως το 2016 ήταν 11% των πληθυσμών. Αυτό δεν είναι πρόβλημα για
τους μελισσοκόμους: το
διαχειρίζονται μοιράζοντας τους επιζώντες πληθυσμούς την
άνοιξη. Το Κέντρο Μελισσοκομίας κοντά στο Kόπμπλεντς έχει επιπλέον στοιχεία που
βασίζονται σε έρευνες μεταξύ των μελισσοκόμων: Οι απώλειες κατά το χειμώνα
ανέρχονται κατά μέσο όρο στο 15%.
Ο Πίτερ Ρόζενκραντς, ένας από
τους κορυφαίους Γερμανούς ερευνητές μέλισσας και επικεφαλής στο Εργαστήριο
Επιστήμης της Μέλισσας στο Πανεπιστήμιο του Χόχενχαϊμ είναι κατηγορηματικός:
«Η μέλισσα θα είναι το
τελευταίο έντομο που θα πεθάνει», λέει. «Δεν θα απειλείται όσο υπάρχουν
μελισσοκόμοι».
Πηγή κειμένου: https://www.cnn.gr/news/perivallon/story/130840/giati-i-melissa-einai-ena-apo-ta-pio-dimofili-katoikidia-sti-germania
Εάν η
μέλισσα εξαφανιστεί ο άνθρωπος
θα έχει μόνο
4 χρόνια ζωής
Είναι ίσως η είδηση του αιώνα!
Η ζοφερή πραγματικότητα είναι
ότι οι μέλισσες πεθαίνουν με ταχύτατους ρυθμούς, απειλώντας με εξαφάνιση την
αγροτική παραγωγή και πολλά είδη φυτών που χρειάζονται επικονίαση για να
αναπαραχθούν.
Σε κάποιες περιοχές παραπάνω
από το 40% των κυψελών είναι πλέον άδειες. Στην Ισπανία εκατοντάδες
χιλιάδες αποικίες έχουν... χαθεί, στην Πολωνία το ποσοστό απώλειας των μελισσών
υπερβαίνει το 40%, ενώ ανάλογα προβλήματα αναφέρονται και από την Ελλάδα, τη
Σουηδία, την Ιταλία και την Πορτογαλία.
Είναι γνωστό ότι το 80%- 90%
της επικονίασης προέρχεται από τις μέλισσες και τις πεταλούδες.
Ένα μόνο μελίσσι γονιμοποιεί
300 εκ. άνθη τη μέρα!
Στην Κίνα στην επαρχία
Σιτσουάν- από την δεκαετία του '80- που τα φυτοφάρμακα εξάλειψαν τις μέλισσες,
η επικονίαση της αγροτικής παραγωγής γίνεται με το χέρι, χρησιμοποιώντας
βούρτσες με φτερά!
Στο Πανεπιστήμιο της Κολούμπια
και στο Πανεπιστήμιο της Αριζόνα διαπιστώθηκε ότι υπάρχει σχέση μεταξύ του
ισραηλινού φαρμάκου IAPV (Israel acute paralysis virus) και του συνδρόμου CCD.
Βρήκαν επίσης και ίχνη από
Clothianidin, ένα φάρμακο που σκοτώνει παράσιτα, ζιζάνια, το οποίο το έχει
κατασκευάσει η Bayer και το οποίο σχετίζεται με την απώλεια χιλιάδων μελισσιών
σε Γαλλία και Γερμανία.
Πως ξεκίνησε όμως η παραγωγή
του;
Το σιτάρι αποτελεί βασική
τροφή για τα γουρούνια και της αγελάδες και όχι μόνο. Στην ουσία ότι τρώμε
βασίζεται στο σιτάρι. Το σιτάρι όμως έχει έναν εχθρό, ένα ζιζάνιο.
Η Monsanto -ακόμη μία φορά
Εβραίοι κρύβονται από πίσω-, ανέλαβε τον εξοπλισμό που θα χρειαζόταν για να
ραντίσει κάνεις τις σοδειές του.
Επιστήμονες αναφέρουν ότι οι
μέλισσες και τα άλλα έντομα συνήθως αφήνουν τις εγκαταλειμμένες κυψέλες
άθικτες. Κοντινοί πληθυσμοί από μέλισσες ή παράσιτα θα κυρίευαν φυσιολογικά μια
τέτοια κυψέλη για να εκμεταλλευτούν τις προμήθειες μελιού και γύρης από τις
μέλισσες που πέθαναν για κάποιους λόγους, όπως το υπερβολικό κρύο του χειμώνα.
Η αποφυγή όμως που δείχνουν οι
μέλισσες και τα παράσιτα για τις άδειες κυψέλες μοιάζει σαν να υπάρχει κάτι
τοξικό στην αποικία που απομακρύνει όποιον πλησιάσει.
Το 2007 το Γερμανικό σιτάρι
μολύνθηκε από το ζιζάνιο για να το σώσει η Γερμανία διάταξε τον ψεκασμό του.
Μετά από ένα χρόνο υπολογίζεται ότι πεθάναν 330 εκ. μέλισσες Η Γερμανική
κυβέρνηση αναγκάστηκε να δώσει αποζημίωση στους αγρότες και να σταματήσει την
χρήση του Clothianidin
Είναι γεγονός ότι δεν ξέρουμε
τι βάζουμε στο πιάτο μας. Το πόσο ισχυρό ήταν το clothianidin που ρίχτηκε στην
Γερμανία και Γαλλία φαίνεται από το ότι σε πολλές χώρες ακόμα και στην Ελλάδα
οι μέλλισες πεθάναν από αυτό επειδή μεταδόθηκε.
Παρόμοια κατάσταση ισχύει και
στις ΗΠΑ και σε άλλα μέρη. Μπορεί να μην χρησιμοποιούν το clothianidin αλλά
ποιος ξέρει τι άλλο τους ρίχνουν.
Ο κίνδυνος για την εξαφάνιση
των μελισσιών και κατ΄επέκταση της ζωής, είναι υπαρκτός.
Ο Αϊνστάιν έχει δίκιο......
Πηγή κειμένου: https://www.newsbomb.gr/bombplus/texnologia/story/226740/ean-i-melissa-exafanistei-o-anthropos-tha-ehei-mono-4-hronia-zois
Παροιμίες
γύρω από το μέλι.
ο φίλος μου απάντησε: πάλι βιάζεσαι ρε Γιώργο?? Αγάλι αγάλι γίνεται η αγουρίδα
μέλι!.
Τότε μου ήρθε η ιδέα με τις παροιμίες...
έκατσα.. έψαξα.. βρήκα.. Παροιμίες γύρω απο το μέλι:
· "Αγάλι
αγάλι γίνεται η αγουρίδα μέλι!" "Να σε κάψω Γιάννη, να σ’αλείψω
μέλι."
· "Να
'καναν οι μύγες μέλι, τρεις οκάδες στον παρά."
· "Ξύδι
χάρισμα,γλυκό σαν μέλι."
· "Τσάμπα
ξύδι γλυκό σα μέλι."
· "Αν
έκαναν όλες οι μέλισσες μέλι θα το 'τρωγαν και οι γύφτοι."
· "Η
ζωή είναι ένα λουλούδι και ο ερωτάς το μέλι του."
· "Αν
είσαι μέλισσας παιδί κέντρωσε και μην λαλείς."
· "Αν
έκαναν και οι μπάμπουροι μέλι θα έτρώγαν και οι κατσίβελοι."
· "Αν
γίνεις όλος μέλι θα σε φάνε οι μύγες."
· "Αν
δεν σε κεντρίσει η μέλισσα, μέλι δεν τρως."
· "Είναι
μεγάλος κηφήνας."
· "Κάθε
κηρήθρα έχει και τους κηφήνες της."
· "Μη
οι κηφήνες χαθήκανε τα μελίσσια."
· "Μια
η βασίλισσα πολλές οι μέλισσες."
· "Μια
μέλισσα δεν κάνει μέλι."
· "Όποιος
γίνεται μέλι τον τρώνε οι μύγες."
· "Τα
λίγα λόγια ζάχαρη και τα καθόλου μέλι."
· "Ποιός
έχει το δάχτυλο στο μέλι και δεν το γλύφει?"
· "Αν
κάνανε ούλες οι μέλισσες μέλι δεν θα το χώραγε το κουβέλι."
· "Έπεσε
η ζάχαρη στο µέλι και κάτι έγινε?"
· "Ολα
έγιναν μέλι-γάλα."
· "Και
το πολύ το μέλι φέρνει κοψίματα."
· "Τα
κάστανα θέλουν κρασί και τα καρύδια μέλι."
· "Το
ψωμι το τρωνε με το μελι."
· "Αν
έκαναν όλες οι μέλισσες μέλι θα έκαναν και τα σερσέγκια."
· "Το
κάστανο θέλει κρασί και το καρύδι μέλι και το κορίτσι φίλημα πρωί και
μεσημέρι."
· "Το
κάστανο θέλει κρασί και το καρύδι μέλι και το κοπέλι κοπελιά κι η κοπελιά
κοπέλι"
· "O άνθρωπος
είναι γλυκός σαν μέλι και βαρύς σαν αλάτι."
· "Αν
ο φίλος σου είναι (σαν) μέλι, μην το γλείψεις όλο. " Αιγυπτιακή
παροιμία.
· "Εδωκες
πας την πίττα με το μέλι." Κυπριακη παροιμία (Ατάκα αλάνθαστη που
λένε κατά κύριο λόγο οι πεθερές για τις νύφες όταν κρίνουν ότι ο γιος τους δεν
περνά (κατ'εκείνες) καλά. «Μάνα μου γιέ μου, έδωκες πας την πίττα με το μέλι»
εννοώντας ότι θα μπορούσε κάλλιστα να βρει μια γυναίκα που να είναι φτυστή
εκείνη και του επιπέδου τους, και να τον έχει βασιλιά.)
· "Ηντζαν
κρατεί το μελοκούτ, λειχ' το δάχτυλον ατ'."
· Τουζ
τουζ και νε μέλ’ νε κερίν." Τουζ τουζ και ούτε μέλι ούτε κερί.Λέγεται: Για
τον επιδεικτικά και με θόρυβο (όπως η μέλισσα) εργαζόμενο, χωρίς όμως
αποτέλεσμα. Ποντιακή παροιμία.
· "Πριν
να πεις σε κάποιον την πικρή αλήθεια, άλειψε την άκρη της γλώσσας σου με
μέλι." Αραβική παροιμία.
· "
Ένα Χελιδόνι δεν φέρνει την άνοιξη και μία μέλισσα δεν κάνει
μέλι" Αρχαία παροιμία. "Στην ξένη γυναίκα ο διάβολος βάζει ένα
κουταλάκι μέλι." Κινέζικη παροιμία.
· "Η
γλώσσα στάζει μέλι, η καρδιά δηλητήριο." Νεπαλική παροιμία
· "Στόμα
από μέλι, καρδιά από χολή." Αφρικανική παροιμία.
· "Ο
αφορισμός είναι σαν μέλισσα, περιέχει και χρυσαφένιο μέλι και
δηλητηριώδες." Ιταλική παροιμία.
· "Γλυκάθηκε
η γριά στο μέλι, θα φάει και το κουβέλι."
· "Όλοι
κοιτάζουν τον καβγά και η γριά το μέλι."
· "
Όποιος κρατά το μέλι, μελώνεται."
· "
Όταν βρέχει τον Αύγουστο, βρέχει μέλι και μούστο."
· "Μετάξι από
σκώληκα, από τη μέλισσα μέλι, από το κουνούπι τσίμπημα, τίποτ’ απ’ τον
τεμπέλη."
· "Κι
από το μέλι του ’χυνε φωνή πιο ζαχαρένια."
· "Μέλι
στάζει η γλώσσα του."
· "Η
γλώσσα στάζει μέλι, η καρδιά δηλητήριο."
· "Αν
δεν έχεις μέλι στο πιάτο, ας έχεις στο στόμα."
· "Και
το πολύ το μέλι φέρνει κοψίματα."
· "Δεν
κάνουνε όλοι οι μπουμπούλοι μέλι."
· "Βρήκες
το λουλούδι για να πάρεις μέλι ."
· "Η
μάνα, που σε γέννησε, μοίραζε και μέλι;"
· "Η
μητέρα είναι μέλι και η μητριά φαρμάκι ."
· "Μήτε
μέλι φάγαμε κι η κοιλιά μας κόφτει ."
· "Έχει
το μέλι στα χείλη, το φαρμάκι στην καρδιά ."
· "Πιο
πολύ ψωμί τρώγεται με μέλι παρά με ξίδι."
· "Λάδι
από την κορυφή, κρασί απ` τη μέση και μέλι απ` τον πάτο αγόραζε."
· "Ο
κατσίβελος άμα έχει μέλι δεν κοιμάται."
Τώρα πάλι αν ξέχασα καμία να μου το πείτε.
Γράφει ο Γιώργος Βαλκάνος.
*Ευχαριστώ την μελισσοκόμο απο την Καστοριά Ελένη
Νικολαϊδου για την πολύτιμη βοήθεια της.
Πηγή κειμένου: http://www.melissoktima.gr/2010/02/blog-post_676.html
Η ΜΕΛΙΣΣΑ
ΣΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ
Η μέλισσα το αγαπημένο
έντομο-σύμβολο των ανθρώπων εμπνέει πολλούς αγαπημένους και σημαντικούς ποιητές
της νεότερης Ελλάδας, οι οποίοι έχουν αφιερώσει εξαιρετικούς στίχους
αναφερόμενοι στη μέλισσα, πολλοί δε από αυτούς είναι γνωστοί και
χρησιμοποιούνται σαν αποφθέγματα και γνωμικά.
Επιχειρήσαμε να κάνουμε μια
μικρή συλλογή κάποιων στίχων γνωστών Ελλήνων ποιητών. Παραθέτουμε
αποσπασματικά μόνο τους στίχους που αναφέρονται στην μέλισσα, όχι ολόκληρο το
ποίημα.
«Ούτε μέλισσα καν δε γελάστηκε
το χρυσό ν΄αρχινίσει παιχνίδι ούτε ζέφυρος καν τις λευκές να
φουσκώσει ποδιές.» (Οδυσσέας Ελύτης, ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ – Ανάγνωσμα
δεύτερο, ψαλμός Ζ)
«Το ΄να μου χέρι κρατεί
μέλισσα θεόρατη, τ΄άλλο στον αέρα πιάνει πεταλούδα που δαγκάνει »
(Οδυσσέας Ελύτης, Ο ΗΛΙΟΣ Ο ΗΛΙΑΤΟΡΑΣ – Κορίτσι). Το τραγούδι
του κοριτσιού μελοποιήθηκε το 1982 και ο τίτλος του τραγουδιού είναι «Γεια σου
κύριε Μεναξέ».
«Στα ερείπια συχνάζουν οι
μέλισσες και οι πρώην ιδέες». (Οδυσσέας Ελύτης, ΕΚ ΤΟΥ ΠΛΗΣΙΟΝ).
«Λένε γι΄αυτόν που κάηκε μες
στη ζωή, όπως η μέλισσα μέσα στου θυμαριού τ΄ανάβρυσμα, για την αυγή
που πνίγηκε στα χωματένια στήθη» (Οδυσσέας Ελύτης,
ΑΣΜΑ ΗΡΩΙΚΟ ΚΑΙ ΠΕΝΘΙΜΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΧΑΜΕΝΟ ΑΝΘΥΠΟΛΟΧΑΓΟ ΤΗΣ ΑΛΒΑΝΙΑΣ).
«Κάτω στης Μαργαρίτας
τ΄αλωνάκι, στήσαν τρελό χορό τα μελισσόπουλα» (Οδυσσέας
Ελύτης, ΗΛΙΟΣ Ο ΠΡΩΤΟΣ , μέρος VII). Το ποίημα έχει μελοποιηθεί με τίτλο
«Κάτω στης Μαργαρίτας τ΄αλωνάκι¨.
«εδώ είναι τα τρεχούμενα νερά εδώ είναι ο
κήπος, εδώ βουίζουν οι μέλισσες μες στα κλωνάρια» (Γιώργος
Σεφέρης, ΠΡΩΪ).
«Τούτο το σώμα που έλπιζε σαν
το κλωνί ν΄ανθίσει και να καρπίσει και στην παγωνιά να γίνει αυλός η
φαντασία το βύθισε σε ένα βουερό μελίσσι για να περνά και να το βασανίζει
ο μουσικός καιρός.» (Γιώργος Σεφέρης, ΤΟ ΣΩΜΑ).
«Γνώρισα τη φωνή των παιδιών
την αυγή πάνω σε πράσινες πλαγιές ροβολώνταςχαρούμενα σα μέλισσες και σαν τις
πεταλούδες με τόσα χρώματα.» (Γιώργος Σεφέρης,
ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ).
«Νύχτα γιομάτη θαύματα, νύχτα γιομάτη σπαρμένη
μάγια! Χωρίς ποσώς γης, ουρανός και θάλασσα να πνένε, Ούδ΄όσο
κάνει η μέλισσα κοντά στο λουλουδάκι, Γύρου σε κάτι ατάραχο π΄ασπρίζει μες
στη λίμνη,» (Διονύσιος Σολωμός, ΟΙ ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΠΟΛΙΟΡΚΗΜΕΝΟΙ,
VI Ο Πειρασμός).
«Για κοίτα κει χάσμα σεισμού
βαθιά στον τοίχο πέρα, και βγαίνουν άνθια πλουμιστά και τρέμουν στον
αέρα, λουλούδια μύρια, που καλούν χρυσό μελισσολόι, άσπρα, γαλάζια,
κόκκινα και κρύβουνε τη χλόη.» (Διονύσιος Σολωμός, ΟΙ
ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΠΟΛΙΟΡΚΗΜΕΝΟΙ, Σχεδίασμα Β).
«Γυναίκα μου, Μέλισσά μου με τη
χρυσή καρδιά, Μέλισσά μου με τα μάτια πιο γλυκά απ΄το μέλι»
(Γιάννης Ρίτσος, ΜΟΝΑΚΡΙΒΗ ΜΟΥ).
«Δημιουργώ σαν τη μέλισσα εκεί
που είχα ξεχάσει πως γίνεται το μέλι.» (Μαρία Πολυδούρη, ΜΑΚΡΙΑ ΣΟΥ).
«Ενθουσιώδους παρακμής
χειροκροτήματα, μπιζάρουν μέλισσες και άλλα βομβώδη μελιστάλακτα κεντριά,
αιώρησης κάνιστρα με φρεσκοκομμένες πεταλούδες,ραίνουν την πρωταγωνίστρια
ερμηνεία τους.» (Κική Δημουλά, ΓΑΣ ΟΜΦΑΛΟΣ).
«Μούσα το Ικάριον πέλαγος έχεις γνωστόν. Να η Πάτμος,
να αι Κορασσίαι, κ΄η Κάλυμνα που τρέφει τας μελίσσας με΄αθέριστα άνθη.»
(Ανδρέας Κάλβος, ΩΔΗ τετάρτη, Εις Σάμον).
«Τα κύτταρά μας τα επισκέπτονται οι μέλισσες»
(Ανδρέας Εμπειρίκος, Υψίπεδον της Διελεύσεως).
«Και το τραπέζι με λινόν ευωδιασμένον εστρώθη,
απάνω του οι χλωροί καρποί, απάνω κι η κερήθρα, κι η ελιά γλυκιά στα
στόματα, καθώς το φως στα μάτια» (Άγγελος Σικελιανός,
ΔΕΙΠΝΟΣ).
«Μπορείς ποτέ τα όσα
τρως , βρε άνθρωπε τεμπέλη, να τα μασάς σαν μέλισσα και να τα βγάζεις μέλι; Ου,
να χαθείς, κηφηναριό…….στων μελισσών το σμήνος εσύ ζηλεύεις μοναχά την
θέσιν του κηφήνος, και θέλεις πάντα χάρισμα να τρώγεις στην κυψέλην,
οπόταν είσαι μάλιστα γιγαντομάχος Έλλην.» (Γεώργιος Σουρής,
Ο Φασουλής Φιλόσοφος).
Πηγή κειμένου: http://www.geaolympou.gr/?p=1514
ΤΟ ΜΕΛΙ ΚΑΙ
Η ΜΕΛΙΣΣΑ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗ ΛΑΪΚΗ ΣΟΦΙΑ
Η μέλισσα και το μέλι με
τα ιδιαίτερα και μοναδικά χαρακτηριστικά, ήταν και είναι πηγή έμπνευσης
για τους ανθρώπους, σε όλες τις μορφές της τέχνης και του λόγου.
ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ :
Αγάλι – αγάλι γίνεται η
αγουρίδα μέλι. – Κάθε τι που ωριμάζει σιγά-σιγά και όχι
απότομα, η επιτυχία ενός στόχου απαιτεί υπομονή.
Να σε κάψω Γιάννη, να σ΄αλείψω
μέλι. – Για κάποιον που προσπαθεί να φερθεί καλά ή να
παρηγορήσει αυτόν στον οποίον ο ίδιος έχει προκαλέσει κάποιο κακό.
Εγλυκάθη η γριά στο μέλι και
θα φάει το κουβέλι (η κυψέλη).
Γλυκάθηκε η γρια στο μέλι και
έφαγε και το βάζο.
Έμαθε η γριά στο μέλι σώνει
και καλά το θέλει. – Όταν κάποιος καλομαθαίνει σε κάτι
που είναι πιο εύκολο και ευχάριστο.
Όλοι κοιτάζουν τον καβγά και η
γριά το μέλι!
Έπεσε η ζάχαρη στο μέλι και
κάτι έγινε!
Τα λίγα λόγια ζάχαρη και τα
καθόλου μέλι. – Τα λίγα λόγια είναι καλά, αλλά κάποιες φορές
η σιωπή είναι ακόμα καλύτερη.
Έχει το μέλι στα χείλη, το
φαρμάκι στην καρδιά.
Η μάνα που σε γέννησε μοίραζε
και μέλι !
Στην παντρειά και στο ταξίδι,
ούτε μέλι ούτε ξίδι.
Ο κερατάς, τα κέρατα σαν
μπούνε στα αυτιά του, μέλι και γάλα γίνεται με τη νοικοκυρά του!
Το κάστανο θέλει κρασί και το
καρύδι μέλι.
Αν κάναν και οι μπαμπούροι μέλι,
θα τρώγανε και οι κατσιβέλοι.
Μετάξι από σκώληκα, από τη
μέλισσα μέλι, απ΄το κουνούπι τσίμπημα, τίποτα απ΄τον τεμπέλη.
Η αράχνη απ΄τα λουλούδια
μαζεύει δηλητήριο και η μέλισσα μέλι.
Πάρε λάδι απ΄την κορυφή, κρασί
από τη μέση και μέλι από τον πάτο.
Τσάμπα ξίδι, γλυκό σαν μέλι.
– Το δώρο όσο μικρό και αν είναι ευχαριστεί αυτόν που το
δέχεται.
Το ΄να χέρι στο μέλι τ’ άλλο
στο λάδι. – Η απληστία του ανθρώπου τον οδηγεί να θέλει
γρήγορα μεγάλο κέρδος.
Το μέλι δεν το τρώει όποιος
έχει μεγάλα δάχτυλα αλλά όποιος έχει μεγάλη τύχη. – Η τύχη
κάποιες φορές είναι απαραίτητη για την επιτυχία.
Κεντρίζει η μέλισσα, αλλά το
μέλι είναι γλυκό. – Τα αγαθά χρειάζονται κόπο και αγώνα για
να αποκτηθούν.
Αν είσαι μέλισσας παιδί
κέντρωσε και μην λαλείς.
Ο γέρος είναι γλυκός σαν μέλι
και βαρύς σαν τ’ αλάτι
Μία μέλισσα δεν κάνει μέλι.
Με ΄να χελιδόνι καλοκαίρι δεν
γίνεται, ούτε με μια μέλισσα μέλι.
Όλες οι μέλισσες δεν κάνουν
μέλι…… – Δεν τα καταφέρουν όλοι όλα.
Απ’ όπου έρχεται η βουή
έρχεται και το μελίσσι.
ΕΚΦΡΑΣΕΙΣ :
«Μέλι στάζει το στόμα του». –
Μιλώ με γλυκύτητα, μιλώ με τα καλύτερα λόγια για κάποιον ή για κάτι.
Λέγεται και για γλυκό και καλό άνθρωπο ( από την Ιλιάδα του Ομήρου).
«Ρέει μέλι και γάλα».
– Το μέρος όπου υπάρχει υπερεπάρκεια αγαθών, γενικά ένα παραδεισένιο
μέρος ( φράση από την παλαιά Διαθήκη όπου περιγράφεται η Γη της Επαγγελίας
).
«Όλα μέλι – γάλα».
– Έχω πολύ καλές σχέσεις , όλα πάνε περίφημα, συνεννοούμαι τέλεια.
«Είναι στα μέλια.»
– Για τους ερωτευμένους που ζουν τον έρωτα τους. Όταν υπάρχουν πολύ
καλές και αρμονικές σχέσεις με κάποιον (μτφ).
«Γλυκός σαν μέλι».
– Χρησιμοποιείται σαν παρομοίωση για να χαρακτηρίσει κάθε τι γλυκό και
ιδιαίτερα νόστιμο.
«Τα φιλιά σου είναι μέλι».
«Εργατικός σαν μέλισσα».
«Δουλεύουν σαν μέλισσες».
«Σαν το μελίσσι μαζεύτηκε ο
κόσμος». – μεγάλο και θορυβώδες πλήθος.
«Κόλλησε σαν τη μύγα στο
μέλι». – Αφοσιώνομαι υπερβολικά σε κάτι.
«Ποιος έχει το μέλι στα
δάχτυλά του και δεν το γλείφει». – Αυτός που κερδίζει από
κάτι που δεν του ανήκει (μτφ).
«Μήνας του μέλιτος».
– Ο πρώτος μήνας του γάμου που θεωρείται και γλυκός σαν μέλι, μια και το
μέλι χρησιμοποιείται για να χαρακτηρίσει κάθε τι γλυκό και πολύ ευχάριστο.
«Σελήνη του μέλιτος». –
Ο πρώτος μήνας του γάμου λέγεται και έτσι.
«Ταξίδι του
μέλιτος». – Το ταξίδι του γάμου.
ΑΙΝΙΓΜΑΤΑ
Μικρή – μικρή νοικοκυρά μεγάλη
πίτα φτιάχνει. Τι είναι ? Η μέλισσα και το μέλι.
Είναι βαρύς σαν σίδερο, είναι
γλυκός σαν μέλι, μήτε με χέρι πιάνεται μήτε στην τσέπη μπαίνει. Τι
είναι ? Ο ύπνος.
ΣΤΙΧΑΚΙΑ
«Αγγελικούλα ζάχαρη
Αγγελικούλα μέλι Αγγελικούλα κρυό νερό που πίνουν οι αγγέλοι».
«Το κάστανο θέλει κρασί και το
καρύδι μέλι και το κορίτσι φίλημα πρωί και μεσημέρι»!
ΜΑΝΤΙΝΑΔΕΣ
«Η αγάπη είναι μέλισσα και για
να σε δαγκάσει, θα χρειαστεί πολύς καιρός ο πόνος να περάσει».
«Μακάρι να ΄σουν μέλισσα, που
ήσουνα χαμένη, να κάνω την καρδιά κελί να ΄ρθεις να κάμεις μέλι».
«Μέλισσα πήγε φίλησε τσι
μυγδαλιάς το άνθος κι έκλαψα γιατί ένοιωσα τόσο πολύ μονάχος».
«Σ΄αγάπησα ως αγαπά η μέλισσα
το μέλι, ο διψασμένος το νερό κι ο μερακλής το τέλι».
Μέσα σε απλές φράσεις,
προτάσεις, λέξεις, στιχάκια, από διάφορα μέρη της Ελλάδας, με πολλές
παραλλαγές, χωράει όλη η σοφία του λαού μας. Φράσεις που κρύβουν μια
ιστορία ή αναφέρονται σε κάποιο λαϊκό μύθο ή προέρχονται από ιστορικά
γεγονότα ή φράσεις ιστορικών προσώπων ή κειμένων, έχοντας τις ρίζες τους στην
Αρχαία Ελλάδα και το Βυζάντιο, φτάνουν να χρησιμοποιούνται έως τις μέρες μας,
και διαπιστώνετε ότι στην πραγματικότητα οι άνθρωποι μοιράζονται
διαχρονικά τα ίδια πάθη, συναισθήματα, φόβους, ανησυχίες και ελπίδες, και ότι ο
προφορικός λόγος είναι το κατ’ εξοχήν μέσο έκφρασης, επικοινωνίας και
αμεσότητας στις καθημερινές τους σχέσεις, το δε μέλι και η μέλισσα, αγαπημένες
και διαχρονικές έννοιες, δεν θα μπορούσαν να λείπουν από την καθημερινότητα των
ανθρώπων και σε αυτή τη μορφή.
Πηγή κειμένου: http://www.geaolympou.gr/?p=1492
Πηγή φωτογραφιών: Ρουβήμ Καρασάββας (ΡΟΔΟΣυλλέκτης)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου