Λεξιλόγιο εννοιολογικό – ετυμολογικό
(Αποσπάσματα από το βιβλίο)
· Ζαβάλλης (ο)
Ο κακόμοιρος, ο φουκαράς…
· Ιλαζήκι (το)
Άγνωστη αρρώστια των γαϊδάρων…
Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του αρχαγγελίτικου ιδιώματος
Χαρακτηριστικά του ιδιώματος είναι, το λεξιλόγιο, η προφορά,ο μοναδικός μουσικός τονισμός του λόγου, καθώς και ο ιδιαίτερος κώδικας που εφαρμόζεται στο σχηματισμό των φράσεων και στην παραφθορά των λέξεων…
Προφορά
Κύριο χαρακτηριστικό της αρχαγγελίτικης γλώσσας είναι η αδρή προφορά των συμφώνων όπως και η μοναδική μουσική εκφορά.
Υπάρχει η τάση να ηχηροποιούνται τα σύμφωνα με διπλασιασμό, με αντικατάσταση από διπλά και με τροπήτων ουρανικών φθόγγων σε φατνιακούς. Δημιουργούνται έτσι σε πολλές περιπτώσεις, χαρακτηριστικοί φθόγγοι που δεν μπορούν να αποδοθούν με το ελληνικόαλφάβητο…
Μουσικήεκφορά
Το πιο έντονογνώρισμα της αρχαγγελίτικης γλώσσας είναι ο μουσικός τονισμός του λόγου. Το τράβηγμα της φωνής στις καταλήξεις και το συρτόανέβασμα του τόνου στις ευθείεςερωτήσεις, η τραγουδιστή και υψηλόφωνη συνομιλία των γυναικών, το ελαφρώς απειλητικό ύφος της ανδρικής ομιλίας, είναι ορισμένα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά…
Περιεχόμενο λεξικού
Στο λεξιλόγιο έχουν περιληφθείειδικά διαμορφωμένες λέξεις, άγνωστες στην κοινή ελληνική, οποιασδήποτεαλλάδυσδιάκριτηςπροέλευσης, καθώς και λέξεις της κοινής ελληνικής που όμως χρησιμοποιούνται εδώ με διαφορετική σημασία (π.χ. γειτονικό, ξεσπώ, παρρούτι, φωτιάκλπ.)…
Λεξιλόγιο
· Αβαστάος(ο)
Ο βασταγός, το όριο μεταξύ των χωραφιών…
· Ζαβάλλης (ο)
Ο κακόμοιρος, ο φουκαράς…
· Ιλαζήκι (το)
Άγνωστη αρρώστια των γαϊδάρων…
· Κλίφι (το)
Το καπάκι το σκέπασμα της πένας...
· Πογντύμι (το)
Το λερωμένο ρούχο…
----------
----------
To βιβλίο αυτό είναι το αποτέλεσμα μιας μακροχρόνιας ενασχόλησης του συγγραφέα με την ιδιωματική γλώσσα του Αρχαγγέλου. Ξεκίνησε όταν ο αείμνηστος γυμνασιάρχης του Βενετοκλείου Χ. Παπαχριστοδούλου του ζήτησε – όταν ήτανε ακόμη μαθητής του γυμνασίου- να του φέρει κείμενα γραμμένα στην αρχαγγελίτικη γλώσσα.
Τελευταία αναπτύσσεται στο διαδίκτυο ένας ιστότοπος, όπου ο καθένας μπορεί να εισάγει ιδιωματικές αρχαγγελίτικες λέξεις, κάτι που φανερώνει το ζωντανό ενδιαφέρον από πολλούς και νέους ανθρώπους για το απειλούμενο με υποχώρηση αρχαγγελίτικο ιδίωμα. Αυτές οι εργασίες θα μπορούσαν να αποτρέψουν την έκδοση ενός βιβλίου σχετικού με το γλωσσικό ιδίωμα του Αρχαγγέλου. Μια δεύτερη σκέψη εν τούτοις οδηγεί στο συμπέρασμα ότι είναι χρήσιμο να γραφεί ένα ειδικό λεξιλόγιο της αρχαγγελίτικης γλώσσας, αφού τα υπάρχοντα σχετικά συγγράμματα δεν περιέχουν όλες τις αρχαγγελίτικες λέξεις, αλλά και πολλές απ’ αυτές που περιλαμβάνονται αναφέρονται με διαφορετική μορφή και σημασία, αυτήν που έχουν σε άλλα χωριά. Εξ άλλου η αξιόλογη συλλογή λέξεων στο διαδίκτυο γίνεται χωρίς να υπάρχει έλεγχος και σχετική επεξεργασία.
Ας θεωρηθεί λοιπόν και το βιβλίο αυτό, μια συμβολή στη συμμετοχική αυτή διαδικασία για τη διάσωση του γλωσσικού μας πλούτου ως στοιχείου ιστορικής κληρονομιάς, σαν μια ψηφίδα για τη συμπλήρωση του γλωσσικού άτλαντα της Ρόδου και σαν μια κατάθεση στην Τράπεζα Πληροφοριών του τόπου μας.
Περισσότερα μέσα από το βιβλίο του κ. Φώτη Α. Ψαρά.
 |
| Φώτης Α. Ψαράς |
Αναρτήσεις
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου