Αλλαγή πλεύσης του Ιστολογίου “ΡΟΔΟΣυλλέκτης”

Το Ιστολόγιο του ΡΟΔΟΣυλλέκτη, απευθύνεται σε όσους αγαπούν τον τόπο τους… εδώ είναι λοιπόν και περιμένει τα δελτία για τις εκδηλώσεις και τις δράσεις των Πολιτιστικών Συλλόγων αλλά και ότι αφορά τον τόπο μας – ακόμα και την πολιτική… Το Email μας είναι: r.telxinas@yahoo.gr

Πέμπτη 15 Σεπτεμβρίου 2016

Μελιτζάνα: Η διατροφική της αξία και η ιστορία της.

Η μελιτζάνα (επισ. Solanum melongena Στρύχνον η μελιτζάνα) είναι ποώδες, πολυετές φυτό του γένους Στρύχνον (Solanum) της οικογένειας των Στρυχνοειδών (Solanaceae) και καλλιεργείται για τον ομώνυμο καρπό της.


Το Ελληνικό όνομά της προέρχεται από παραλλαγή της Αραβικής της ονομασίας bāḏinjān σε μελιτζάνα, επηρεασμένο από το μελανό χρώμα του καρπού. Στην Κύπρο είναι γνωστή ως "το βαζάνι"[1], ονομασία πιο κοντινή στην Αραβική bāḏinjān. Η Βυζαντινή λέξη μελιτζάνα (melitzána) αποδόθηκε στα μεσαιωνικά λατινικά σανmelongena. Με αλλαγή του “g” σε “z” προέκυψε στα σύγχρονα Ιταλικά η λέξη "melanzana" .[2]

Στην αρχαιότητα
Στην αρχαιότητα, ήταν ιθαγενές φυτό της Ινδίας,[3][4] αλλά καλλιεργούνταν προϊστορικά και στην Κίνα και την Κεντρική Ασία. Η πρώτη γραπτή αναφορά για το φυτό εντοπίζεται σε μια αρχαία κινέζικη αγροτική πραγματεία το544 π.Χ..[5] Στην Ευρώπη ήρθε μέσω του Βυζαντίου από τους Άραβες. Στην Ελλάδα έφτασε το 12ο-13ο αιώνα και από τότε αποτελεί ένα από τα βασικά συστατικά της Μεσογειακής διατροφής.

Τα μέρη του φυτού
Ο βλαστός της τρυφερός, όρθιος, θαμνώδης, με ύψος που μπορεί να φτάσει τα 80 εκατοστά και φέρει συνήθως μικρά αγκάθια. Τα φύλλα της μεγάλα και χνουδωτά με σχήμα ωοειδές. Τα άνθη της κρεμαστά χρώματος μοβ, φύονται μεμονωμένα. Ο καρπός της, η μελιτζάνα, έχει σχήμα ωοειδές, κυλινδρικό η σφαιρικό που ποικίλει στο μέγεθος ανάλογα με τη ποικιλία. Το χρώμα των καρπών είναι μοβ, βαθύ μοβ, μοβ με άσπρες γραμμές, αλλά ακόμα και βαθύ γαλάζιο, κόκκινο ή και κιτρινωπό σε διάφορες ποικιλίες. Η σάρκα του καρπού είναι σπογγώδης και περιέχει πολλά σπόρια.

Καλλιέργεια
Η μελιτζάνα καλλιεργείται ως ετήσιο φυτό και απαιτεί θερμό κλίμα για να αναπτυχθεί. Χρειάζεται λίπανση με κοπριά και διάφορα μικτά λιπάσματα. γιατί είναι γενικά απαιτητικό φυτό. Καλλιεργείται στην ύπαιθρο και σε θερμοκήπια.
Ο πολλαπλασιασμός γίνεται με σπορά. Όταν τα μικρά φυτάρια φτάσουν σε ύψος τα 10 εκατοστά μεταφυτεύονται στο χωράφι. Για να συγκεντρωθούν σπόρια για τη σπορά μαζεύονται καλά ωριμασμένοι καρποί. Στη συνέχεια οι καρποί γίνονται πολτός και περνούν από κόσκινο με νερό ώστε να αποχωριστούν τα σπόρια που ξεραίνονται σε σκιερό μέρος.
Κυριότερες ποικιλίες στην Ελλάδα είναι του Λαγκαδά με τους ωοειδείς και μακριούς καρπούς βάρους 150 περίπου γραμμαρίων χρώματος σκούρου μοβ, η τσακώνικη μελιτζάνα Λεωνιδίου (Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης από το 1996[6]), με μακρείς καρπούς 120-150 γραμμαρίων μωβ χρώματος, και Σύρου, μία πρώιμη ποικιλία με τους μεγαλύτερους καρπούς που φτάνουν και τα 300 γραμμάρια. Είναι χοντροί και στρογγυλοί ή σχήματος αχλαδιού και το χρώμα τους είναι σκούρο μωβ.
Η χώρα με την μεγαλύτερη παραγωγή παγκοσμίως είναι η Κίνα, δεύτερη η Ινδία και τρίτη η Τουρκία. Στην Ευρώπη, πρώτη στην παραγωγή μελιτζάνας βρίσκεται ηΙταλία και ακολουθούν η Ισπανία και η Ελλάδα. Στην Κρήτη καλλιεργείται το 50% της ελληνικής παραγωγής.

Στην κουζίνα
Η μελιτζάνα κυριαρχεί σε πιάτα των χωρών της Μεσογείου. Ο μουσακάς και τα παπουτσάκια, η Ιταλική μελιτζάνα με παρμεζάνα και το τούρκικο Ιμάμ Μπαϊλντί είναι από τα πιο γνωστά. Γίνεται επίσης ψητή, τηγανιτή, βραστή, σαλάτα και στο ξύδι (τουρσί).
Η μελιτζάνα έχει μικρή θρεπτική αξία και χαρακτηριστική γεύση. Περιέχει μία πρασινωπή ουσία, τη στρυχνίνη, που μπορεί να προκαλέσει στομαχικές διαταραχές, όταν οι καρποί καταναλωθούν άγουροι ή πολύ ώριμοι. Γι' αυτό χρειάζεται προσοχή.

Multimedia Περιεχόμενο: Η ιστορία της μελιτζάνας σε 5 επεισόδια

________________________________________

Η μελιτζάνα και η διατροφική της αξία
του Δημήτρη Τζιράρκα, Διαιτολόγου Διατροφολόγου

Με το άκουσμα της λέξης μελιτζάνα, μου 'ρχονται αυτόματα στο μυαλό εικόνες όπως μουσακάς, παπουτσάκια, ιμάμ μπαϊλντί, μελιτζανοσαλάτα, μπριάμ ή τουρλού. Πριν από κάμποσα χρόνια οι εικόνες αυτές, δεν άγγιζαν γευστικά τα αισθητήρια όργανα της όρεξής μου. Η γνωριμία όμως με την γευστικότατη μελιτζανοσαλάτα (που έλαβε χώρα στα χρόνια των σπουδών στην πάντοτε αγαπημένη συμπρωτεύουσα), άλλαξε μεμιάς τις γευστικές μου προτιμήσεις. Ποιο είναι όμως αυτό το κυλινδρικό σε σχήμα και με έντονο μοβ χρώμα λαχανικό;
Η μελιτζάνα (επιστημονική ονομασία Solanum melongena Στρύχνον η μελιτζάνα) είναι ποώδες, πολυετές φυτό του γένους Στρύχνον (Solanum) της οικογένειας των Στρυχνοειδών (Solanaceae) και καλλιεργείται για τον ομώνυμο καρπό της.
Το όνομά της προέρχεται από παραλλαγή της λατινικής της ονομασίας melongena. Με αλλαγή του «b» σε «m» προέκυψε στα ιταλικά η λέξη «melanzana» και στα ελληνικά πέρασε ως «μελιτζάνα».
Στην αρχαιότητα, ήταν ιθαγενές φυτό της Ινδίας αλλά καλλιεργούνταν προϊστορικά και στην Κίνα και την Κεντρική Ασία. Η πρώτη γραπτή αναφορά για το φυτό, εντοπίζεται σε μια αρχαία κινέζικη αγροτική πραγματεία το 544 π.Χ..Στην Ευρώπη ήρθε μάλλον με τους Άραβες. Στην Ελλάδα έφτασε το 12ο - 13ο αιώνα και από τότε αποτελεί ένα από τα βασικά συστατικά της Μεσογειακής διατροφής.
Ο βλαστός της τρυφερός, όρθιος, θαμνώδης, με ύψος που μπορεί να φτάσει τα 80 εκατοστά και φέρει συνήθως μικρά αγκάθια. Τα φύλλα της μεγάλα και χνουδωτά με σχήμα ωοειδές. Τα άνθη της κρεμαστά χρώματος μοβ, φύονται μεμονωμένα. Ο καρπός της, η μελιτζάνα, έχει σχήμα ωοειδές, κυλινδρικό ή σφαιρικό που ποικίλει στο μέγεθος ανάλογα με τη ποικιλία. Το χρώμα των καρπών είναι μοβ, βαθύ μοβ, μοβ με άσπρες γραμμές, αλλά ακόμα και βαθύ γαλάζιο, κόκκινο ή και κιτρινωπό σε διάφορες ποικιλίες. Η σάρκα του καρπού είναι σπογγώδης και περιέχει πολλά σπόρια.
Η μελιτζάνα καλλιεργείται ως ετήσιο φυτό και απαιτεί θερμό κλίμα για να αναπτυχθεί. Χρειάζεται λίπανση με κοπριά και διάφορα μικτά λιπάσματα, γιατί είναι γενικά απαιτητικό φυτό. Καλλιεργείται στην ύπαιθρο και σε θερμοκήπια.
Κυριότερες ποικιλίες στην Ελλάδα είναι του Λαγκαδά με τους ωοειδείς και μακριούς καρπούς βάρους 150 περίπου γραμμαρίων χρώματος σκούρου μοβ, η τσακώνικη μελιτζάνα Λεωνιδίου (Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης από το 1996), με μακριούς καρπούς 120 – 150 γραμμαρίων μοβ χρώματος, και Σύρου, μία πρώιμη ποικιλία με τους μεγαλύτερους καρπούς που φτάνουν και τα 300 γραμμάρια. Είναι χοντροί και στρογγυλοί ή σχήματος αχλαδιού και το χρώμα τους είναι σκούρο μοβ.
Η χώρα με την μεγαλύτερη παραγωγή παγκοσμίως είναι η Κίνα, δεύτερη η Ινδία και τρίτη η Τουρκία. Στην Ευρώπη, πρώτη στην παραγωγή μελιτζάνας βρίσκεται η Ιταλία και ακολουθούν η Ισπανία και η Ελλάδα. Στην Κρήτη καλλιεργείται το 50% της εγχώριας παραγωγής.

Σύνθεση μελιτζάνας ανά 100 γραμμάρια

Ενέργεια 
27 θερμίδες 
Υδατάνθρακες 
6,6 γραμμάρια 
Πρωτεΐνες 
0,8 γραμμάρια 
Νερό 
90,8 γραμμάρια 
Διαιτητικές ίνες 
2,48 γραμμάρια 
Διαλυτές 
0,4 γραμμάρια 
Αδιάλυτες 
2,08 γραμμάρια 
Θειαμίνη 
0,08 μιλιγραμμάρια 
7,3% της Η.Δ.Π.* 
Νιασίνη 
0,6 μιλιγραμμάρια 
4,2% της Η.Δ.Π. 
Πυριδοξίνη 
0,1 μιλιγραμμάρια 
6,9% της Η.Δ.Π. 
Χαλκός 
0,11 μιλιγραμμάρια 
12,2% της Η.Δ.Π. 
Μαγνήσιο 
12,9 μιλιγραμμάρια 
4,0% της Η.Δ.Π. 

* ΗΔΠ (Ημερήσια Διαιτητική Πρόσληψη)

Το σκουρόχρωμο αυτό λαχανικό είναι πλούσιο σε μέταλλα όπως ασβέστιο, κάλιο και σίδηρο, το οποίο μάλιστα είναι αυτό που κάνει το χρώμα της να αλλάζει όταν εκτίθεται στον αέρα. Είναι, επίσης, πλούσια σε νάτριο, πρωτεΐνη, βιταμίνη Α και διαιτητικές φυτικές ίνες, που την καθιστούν μια πολύ υγιεινή τροφή. Παρ' όλο που υπάρχουν διάφορες ποικιλίες, οι περισσότερες χαρακτηρίζονται από τη μοναδική αυτή γεύση και υφή της μελιτζάνας που όλοι γνωρίζουμε.
Εκτός από όλα τα απαραίτητα μέταλλα και βιταμίνες, η μελιτζάνα περιέχει επίσης θρεπτικά συστατικά που ανήκουν στην οικογένεια των φαινολών, όπως καφεϊκό και χλωρογενικό οξύ. Ακόμη, περιέχει φλαβονοειδή, όπως τη νασουνίνη, η οποία λόγω της ισχυρής αντιοξειδωτικής της δράσης βοηθάει στην καταστροφή των ελευθέρων ριζών, αποτρέποντας τις αρνητικές επιδράσεις τους στα κύτταρα, καθώς προστατεύει τα λιπίδια στις μεμβράνες των κυττάρων. Οι μεμβράνες αυτές, που δημιουργούνται από τα λιπίδια, είναι οι μεταφορείς ζωτικών πληροφοριών για κάθε εγκεφαλικό κύτταρο και η προστασία που τους προσφέρει η νασουνίνη είναι ιδιαιτέρως πολύτιμη. Γενικότερα, τα φυτά τη σχηματίζουν για να προστατεύονται από την οξείδωση που προκαλείται από βακτήρια και μύκητες. Το χλωρογενικό οξύ θεωρείται επίσης από τα πιο ισχυρά αντιοξειδωτικά της μελιτζάνας που καταπολεμούν τις ελεύθερες ρίζες, ενώ ταυτόχρονα έχει αντιμικροβιακή δράση και ρίχνει την «κακή» LDL – χοληστερίνη.
Όλοι ξέρουμε ότι η πρόσληψη σιδήρου μέσω της διατροφής μας είναι απαραίτητη για την ομαλή λειτουργία πολλών οργάνων. Αυτό που ίσως, όμως, να μην γνωρίζουν πολλοί είναι ότι η υπερβολή στην πρόσληψή του μπορεί να προκαλέσει ξαφνική άνοδο στην παραγωγή ελευθέρων ριζών. Κι ενώ στην περίπτωση των γυναικών που βρίσκονται σε έμμηνη ρύση, η φυσιολογική απώλεια αίματος τις βοηθάει να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα που ενδεχομένως να τους δημιουργούσε ο υπερβάλλον σίδηρος, στους άντρες και στις γυναίκες που βρίσκονται σε εμμηνόπαυση μπορεί να δημιουργήσει πρόβλημα.
Εδώ, λοιπόν, έρχεται η νασουνίνη να «σώσει» την κατάσταση «δεσμεύοντας» το σίδηρο που χρειάζεται και προστατεύοντας τη χοληστερίνη του αίματος από την υπεροξείδωση. Ακόμη, βοηθάει και στη ρευματοειδή αρθρίτιδα, αποτρέποντας τις ελεύθερες ρίζες από το να προκαλέσουν ζημιά στις αρθρώσεις.
Σε μελέτη που πραγματοποιήθηκε από την Υπηρεσία Γεωργικών Ερευνών των Η.Π.Α. (ARS), βρέθηκε ότι οι διάφορες ποικιλίες μελιτζάνας περιέχουν 13 φαινολικές ενώσεις πολύ ωφέλιμες για την υγεία μας και με αντιοξειδωτική δράση. Η υψηλή της περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες βοηθά στην ανακούφιση της δυσκοιλιότητας και ταυτόχρονα εμποδίζει τη δημιουργία αιμορροΐδων και κολίτιδας. Έχει λίγες θερμίδες, καθόλου λίπος και κατά τη διάρκεια της πέψης απορροφάει το λίπος άλλων τροφών, βοηθώντας έτσι στην απώλεια βάρους. Ανάλογα με τον τρόπο μαγειρέματός της και το συνδυασμό της με άλλες τροφές, η μελιτζάνα μπορεί να ανακουφίσει το φούσκωμα, να καθαρίσει τα φλέμματα, να βελτιώσει την πέψη και να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της αϋπνίας.

Τρόποι κατανάλωσης
Πάντα όταν σκοπεύουμε να μαγειρέψουμε την μελιτζάνα, πρέπει πρώτα να την ξεπικρίσουμε. Έτσι, καθαρίστε και κόψτε την στο σχήμα που σας βολεύει και βάλτε την σε νερό με αλάτι για τουλάχιστον μισή ώρα. Όταν οι καρποί είναι άγουροι ή πολύ ώριμοι, μπορούν να προκαλέσουν στομαχικές διαταραχές εξαιτίας της περιεκτικότητας αυτών σε μια πρασινωπή ουσία (που περιέχεται και στις πατάτες) την σολανίνη.
Όσο λιγότερο τη μαγειρεύετε, τόσο περισσότερο διατηρεί τα θρεπτικά της συστατικά, γι' αυτό αποφεύγετε τα πολλά τηγανίσματα. Η μελιτζάνα γίνεται εξίσου γευστική, και πολύ πιο υγιεινή, όταν ψήνεται. Χρησιμοποιήστε το γκριλ του φούρνου για να ψήσετε τη μελιτζάνα σε αντικολλητικό ταψί ή λαδόκολλα, ή ψήστε τη μελιτζάνα σε αντικολλητικό τηγάνι χωρίς λάδι ή στη γκριλιέρα ή την τοστιέρα σας.
Φτιάξτε τουρσί μελιτζάνας και διατηρήστε το σε βάζα με ξύδι.
Φτιάξτε μελιτζανοσαλάτα, με λίγο ελαιόλάδο, και συνοδέψτε το κύριο γεύμα σας με αυτή την σπιτική σος.
Κόψτε μελιτζάνες σε πολύ μικρά κυβάκια και χρησιμοποιήστε τα στις σάλτσες για τα μακαρόνια.
Φτιάξτε γλυκό του κουταλιού μελιτζάνας και έχετε στο ντουλάπι σας ένα πρωτότυπο, γευστικό και υγιεινό γλυκό.
Για να διατηρήσετε τις μελιτζάνες στην κατάψυξη, τις τηγανίζετε πρώτα ελαφρά ή τις ζεματίζετε. Στην περίπτωση που θέλετε οι μελιτζάνες να χρησιμοποιηθούν για μελιτζανοσαλάτα, τις ψήνετε πρώτα και μετά τις βάζετε στην κατάψυξη.

___________________________________________

Μελιτζάνα, Το λαχανικό του καλοκαιριού

Η “Solanum Melongena”, ευρύτερα γνωστή ως μελιτζάνα, είναι ένα πολυετές φυτό, που στη βοτανολογία μάλιστα κατατάσσεται στα φρούτα και ανήκει στην οικογένεια των Στρυχνοειδών. 
Η ιστορία της ξεκινά από την αρχαιότητα, την 2η περίπου χιλιετία προ Χριστού στις περιοχές της Ασίας, με του βοτανολόγους να υποστηρίζουν ότι πρωτοεμφανίστηκε στην Ινδία και στη συνέχεια στην Κίνα. Η έλευσή της στην Ευρώπη έγινε ατά πάσα πιθανότητα μέσω των Αραβικών χωρών, ενώ στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι έφτασε τον 12ο με 14ο αιώνα.
Πέρασαν αρκετά χρόνια μέχρι να καταφέρει η μελιτζάνα να κάνει την είσοδο της στην ευρωπαϊκή κουζίνα, καθώς η πικρή της γεύση απέτρεπε του Ευρωπαίους από το να την εντάξουν στις διατροφικές τους συνήθειες. Αρχικά μάλιστα, η καλλιέργεια της περιορίστηκε για διακοσμητική και μόνο χρήση. Πλέον, και ειδικά στις μεσογειακές χώρες, αποτελεί βασικό συστατικό της καλοκαιρινής κουζίνας. 
Η μελιτζάνα όμως έχει πολλά “πρόσωπα” και χρώματα. Κάθε χώρα σχεδόν διαθέτει και από ένα διαφορετικό είδος. Στην Αμερική για παράδειγμα, οι πιο δημοφιλείς μελιτζάνες είναι λευκές, ενώ στην Ασία κυκλοφορούν μελιτζάνες πράσινου και κίτρινου χρώματος. 

Οι ποικιλίες 
Στη χώρα μας, η πιο διαδεδομένη είναι η τσακώνικη μελιτζάνα. Έχει ανοιχτό μοβ χρώμα με λευκές ρίγες και η γνήσια φυτρώνει μόνο στο Λεωνίδιο Αρκαδίας και στη γύρω περιοχή. Είναι γνωστές για τη γλυκιά γεύση τους, ενώ φημίζεται και για χρήση της στη ζαχαροπλαστική. Βρίσκεται ανάμεσα στα 317 ευρωπαϊκά προϊόντα με προστατευόμενη ονομασία προέλευσης.
Επίσης γνωστές είναι οι λευκές μελιτζάνες Σαντορίνης. Έχουν μικρό μέγεθος και δεν περιέχουν καθόλου σπόρια, γεγονός που τις κάνει ιδανικές στην παρασκευή μελιτζανοσαλάτας. Τέλος, γνωστές ποικιλίες είναι αυτές του Λαγκαδά και της Σύρου. Αυτές του Λαγκαδά ξεχωρίσουν για το μαύρο χρώμα τους και το μακρόστενο σχήμα, ενώ αντίθετα της Σύρου είναι πιο χοντρές και αρκετά μεγαλύτερες.
Εκτός όμως από την πολύ ωραία γεύση, η μελιτζάνα έχει πολλά να προσφέρει και στην υγεία μας. Βοηθάει πολύ στην καλή λειτουργία του εγκεφάλου, αφού δεν επιτρέπει την υπεροξείδωση των λιπών των εγκεφαλικών κυττάρων, ενώ παράλληλα θεωρείται πλούσια σε μαγνήσιο και βιταμίνες του συμπλέγματος Β. Επιπλέον, επιτελεί καρδιοπροστατευτικό ρόλο, μειώνοντας τα επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα και διεγείρει τη λειτουργία του συκωτιού, των εντέρων και των νεφρών.
Στη μαγειρική, οι μελιτζάνες μπορούν να γίνουν είτε τηγανιτές, είτε στο φούρνο μαζί με άλλα λαχανικά, είτε ακόμα και ψητές. Μπορεί κανείς να τις γεμίσει με τυρί ή ρύζι, ενώ είναι απαραίτητη σε φαγητά όπως ο μουσακάς, τα παπουτσάκια και το ιμάμ μπαιλντί. Σημαντική προϋπόθεση είναι το μούλιασμα τους σε νερό και αλάτι, ώστε να γλυκίσει ο πικρός φλοιός τους.
Το καλοκαίρι είναι η ιδανική περίοδος για την καλλιέργειά της, αφού το φυτό είναι πολύ ευαίσθητο στο κρύο. Μη διστάσετε λοιπόν να δοκιμάσετε και εσείς να φυτέψετε μία μελιτζάνα στον κήπο σας. Μπορείτε να βρείτε όλες τις απαραίτητες συμβουλές για την καλλιέργειά της εδώ.

__________________________________

Ποια είναι τα οφέλη της υγείας από τις μελιτζάνες
Eνα από λαχανικά που συνδέονται άμεσα με το καλοκαίρι είναι η μελιτζάνα. Η μελιτζάνα είναι στην πραγματικότητα φρούτο, που ανήκει στην οικογένεια των Στρυχνοειδών, όπως οι πατάτες, οι πιπεριές και οι ντομάτες.
Ενώ οι περισσότεροι από εμάς θεωρούμε πως η μελιτζάνα έχει ένα βαθύ πορφυρό ή μωβ χρώμα, στην πραγματικότητα υπάρχει στη φύση σε πολλά χρώματα και σχήματα.
Σ’ αυτό το φυτό αρέσει πολύ η θερμότητα και η αφθονία του ήλιου και χρειάζεται και τα δύο στοιχεία προκειμένου να αναπτυχθεί και να ευδοκιμήσει.

1 φλιτζάνι κομμένοι κύβοι μελιτζάνας περιέχουν:
Θερμίδες: 20 kcal
Λιπαρά: 0,2 g
Υδατάνθρακες: 4,7 g
Πρωτεΐνες: 0,8 g
Φυτικές Ινες: 2,8 g
Γλυκαιμικός Δείκτης (ΓΔ): Χαμηλός

Η μελιτζάνα έχει εξαιρετικά χαμηλές θερμίδες, αλλά διαθέτει μερικά από τα πιο ισχυρά αντιοξειδωτικά. Ειδικότερα, το δέρμα της μελιτζάνας περιέχει μία ισχυρή ανθοκυανίνη, τη νασουνίνη, που αποτελεί ένα σούπερ αντιοξειδωτικό, το οποίο προστατεύει τις μεμβράνες των κυττάρων από τις οξειδωτικές βλάβες.
Υπάρχουν, επιπλέον, αντιοξειδωτικά που ονομάζονται φαινολικά οξέα και περιέχονται στη μελιτζάνα, όπως το χλωρογενικό οξύ που έχει αποδειχθεί ότι έχει αντικαρκινικές και αντιμικροβιακές ιδιότητες, ενώ βοηθά να πέφτει η «κακή» (LDL) χοληστερόλη.

Τα οφέλη για την υγεία
Η μελιτζάνα είναι καλή πηγή φυτικών ινών και φυλλικού οξέος. Το χρώμα του δέρματός της οφείλεται στις ανθοκυανίνες που είναι μια σειρά ενώσεων με αντιοξειδωτικές ιδιότητες.
Οι μελιτζάνες έχει αποδειχθεί ότι βελτιώνουν την ελαστικότητα των αγγείων, βελτιώνοντας έτσι τη ροή του αίματος.
Οι φυτικές ίνες που περιέχουν βοηθούν όχι μόνο στην καλή λειτουργία του εντέρου και του πεπτικού συστήματος, αλλά προστατεύουν και την καρδιά. Διατηρούν επίσης υπό έλεγχο τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα, μειώνουν τη χοληστερόλη και βοηθούν στη διαχείριση του βάρους.
Είναι επίσης μια καλή πηγή μετάλλων, όπως το μαγγάνιο, ο χαλκός, ο σίδηρος και το κάλιο. Το μαγγάνιο χρησιμοποιείται ως ένας από τους παράγοντες που βοηθούν στην παραγωγή του αντιοξειδωτικού ενζύμου υπεροξειδική δισμουτάση. Το κάλιο είναι σημαντικός ενδοκυτταρικός ηλεκτρολύτης που βοηθά στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων που έχει το νάτριο στην αύξηση της αρτηριακής πίεσης.
Η φλούδα της έχει περιέχει αντιοξειδωτικές ουσίες που οι επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει ότι προστατεύουν από τον καρκίνο, τη γήρανση, τη φλεγμονή και τις νευρολογικές ασθένειες.
Οσοι σκοπεύουν να χάσουν βάρος μπορούν να επιλέξουν τις μελιτζάνες επειδή αφενός έχουν λίγες θερμίδες, αφετέρου έχουν μεγάλη περιεκτικότητα σε νερό.
Οι μελιτζάνες χρησιμοποιούνται, επίσης, για τη μείωση των επιπέδων της γλυκόζης στο διαβήτη τύπου 2. Αυτό αποδίδεται στο γεγονός ότι το συγκεκριμένο λαχανικό περιέχει χαμηλά επίπεδα υδατανθράκων και υψηλά επίπεδα φυτικών ινών. Στην πραγματικότητα το συγκεκριμένο λαχανικό θεωρείται μια εξαιρετική φυσική μέθοδος για τον έλεγχο του διαβήτη.

Αγορά, προετοιμασία, αποθήκευση
Τα φαινολικά οξέα είναι υπεύθυνα για την ελαφρά πικρή γεύση της ωμής μελιτζάνας. Για να μειωθεί αυτή η πικρή γεύση, πρέπει να πασπαλίσουμε αλάτι πάνω στις επιφάνειες κοπής και να αφήσουμε τις φέτες να καθίσουν πάνω και να «ιδρώσουν» για 30 λεπτά. Στη συνέχεια πρέπει να τις ξεπλύνουμε με νερό και να τις χτυπήσουμε ελαφρά και να αφήσουμε τις φέτες να στεγνώσουν πριν ξεκινήσουμε την προετοιμασία για το φαγητό.
Η μελιτζάνα έχει γλυκιά σάρκα και μπορεί να έχει λίγες θερμίδες, αλλά θα πρέπει να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί με την ποσότητα ελαίου που χρησιμοποιείτε, καθώς έχει την τάση να απορροφά λάδι αν την τηγανίσετε. Αντί να τις τηγανίσετε, κόψτε τις κατά μήκος ή πλάτος αν είναι στρογγυλές και αλείψτε τις με λίγο λάδι πάνω στην επιφάνεια κοπής πριν από το ψήσιμο.
Η μελιτζάνα είναι πραγματικά εύθραυστη και πρέπει να την χειριστείτε με προσοχή για να μη μαυρίσει, ενώ θα πρέπει να την χρησιμοποιήσετε μέσα σε μια-δυο ημέρες από την αγορά της. Ψάξτε για παχουλές, βαριές και σταθερές μελιτζάνες με πλήρως άθικτο δέρμα και φωτεινό πράσινο κοτσάνι. Αποφύγετε τις μαλακές, μαυρισμένες ή υγρές μελιτζάνες. Αν η μελιτζάνα που αγοράζετε είναι τυλιγμένη σε πλαστικό, βγάλτε το περιτύλιγμα πριν τη βάλετε στο ψυγείο. Μην κόβετε τις μελιτζάνες μέχρις ότου να είναι πραγματικά έτοιμες για μαγείρεμα, γιατί θα μαυρίσουν πολύ γρήγορα. Επίσης, αν τελικά αποφασίσετε να τις τηγανίσετε, φροντίστε μόλις τις μεταφέρετε από το τηγάνι στο πιάτο, να έχετε βάλει από κάτω απορροφητικό χαρτί κουζίνας για να τραβήξει το λάδι που έχουν απορροφήσει κατά το τηγάνισμα.

______________________________

Η ιστορία της µελιτζάνας

Η πρωταγωνίστρια της µεσογειακής διατροφής γνώρισε εποχές καταφρόνιας και κατατρεγµού προτού κερδίσει τη σηµερινή της αίγλη
Η µελιτζάνα µάς συστήνεται επισήµως ως Solanum melongena. Με το λαµπερό, βαθύ µοβ δέρµα της, χωρίς αµφιβολία είναι µια από τις πιο όµορφες κυρίες του µπαξέ. Είναι κοσµοπολίτισσα και πολυταξιδεµένη.
Οι πρόγονοί της – σε αρκετά µικρότερο µέγεθος από το σηµερινό – ήταν ιθαγενή φυτά στη µεγάλη περιοχή που απλώνεται από τη Βόρεια Ινδία, την πάλαι ποτέ Μπούρµα, και τη Βόρεια Ταϊλάνδη ως τη Νότια Κίνα. Σε σανσκριτικά κείµενα που χρονολογούνται από το 300 π.Χ. η µελιτζάνα αναφέρεται µε διάφορα ονόµατα όπως, για παράδειγµα, «shakasreshta», που σηµαίνει «εξαιρετικό λαχανικό», ως τροφή αλλά και ως φάρµακο.
Στην Ινδία τη θεωρούσαν βασίλισσα των λαχανικών και στην Κίνα εντοπίζεται σε µια πραγµατεία για τα φυτά που γράφτηκε την περίοδο της δυναστείας Τζιν (265-316 µ.Χ.) και κατατάσσεται ανάµεσα στις «ασφαλείς» για τον αυτοκράτορα τροφές.
Οι αρχαίοι Ελληνες και οι Ρωµαίοι µάλλον δεν συστήθηκαν ποτέ µαζί της, κατάφερε όµως να φτάσει στην Περσία και να τραβήξει το ενδιαφέρον του φιλόσοφου και αλχηµιστή Αλ Ραζί (865-925), που αναφέρει οδηγίες για τη χρήση της. Από εκεί, µαζί µε τους Αραβες, ταξίδεψε µέχρι την Αφρική.
Τον 7ο και 8ο αιώνα, ακολουθώντας τους µουσουλµάνους, η χάρη της έφτασε στη λεκάνη της Μεσογείου. Η αναφορά της στην πραγµατεία του Ανδαλουσιανού Αβερρόη (όπως αυτό) τον 11ο αιώνα δείχνει ότι ήταν πλέον ευρέως γνωστή στη Νότια Ισπανία και από εκεί, αιώνες αργότερα, περνά στη γαλλική κουζίνα.

Διαφορετικές απόψεις
Στο µενού των Ιταλών µπήκε περίπου τον 13ο αιώνα και λίγα χρόνια αργότερα φτάνει στην Ελλάδα. Τα αισθήµατα των Ευρωπαίων του Μεσαίωνα για τη µελιτζάνα ήταν διφορούµενα. Από τη µία τη «στόλιζαν» µε απαγορεύσεις και προειδοποιήσεις και από την άλλη την ευλογούσαν για τις διατροφικές και φαρµακευτικές ιδιότητές της. Η στυφή γεύση της θεωρούσαν ότι προκαλούσε µελαγχολία και επιθετικότητα, γι’ αυτό και την περιέγραφαν σαν «µεγάλο αχλάδι, αλλά µε κακές ιδιότητες». Μια αντίληψη που συνεχίστηκε για αιώνες και την οποία δεν κατόρθωσε να αλλάξει ούτε ο Λουδοβίκος ΙΔ’, όταν θέλοντας να εντυπωσιάσει τους καλεσµένους του τους σέρβιρε µελιτζάνες στο βασιλικό δείπνο.
Τη φήµη της αποκατέστησαν κατά κάποιον τρόπο οι βοτανολόγοι της Αναγέννησης δίνοντας ιδιαίτερη βαρύτητα στις αφροδισιακές ιδιότητές της και έτσι τον 16ο αιώνα, εκτός από mala insana (τρελό µήλο), αναφερόταν και ως µήλο της αγάπης (poma amoris), όπως και η ντοµάτα.

Πηγή έµπνευσης
Στα επόµενα χρόνια η δηµοτικότητά της απογειώνεται, ταξιδεύει στον Νέο Κόσµο µαζί µε τους Πορτογάλους και τους Ισπανούς θαλασσοπόρους και αποτελεί πηγή έµπνευσης για ζωγράφους όπως ο Βιτσέντζο Κάµπι, ο Χέντρικ βαν Μπάλεν, ο Αντόνιο Μαντσίνι και ο Ανρί Ματίς.
Παρ’ όλο που οι βοτανολόγοι µέχρι τον 19ο αιώνα θεωρούσαν ότι πρόκειται µάλλον για διακοσµητικό φυτό παρά βρώσιµο λαχανικό, ευτυχώς µπήκε δυναµικά στην παγκόσµια κουζίνα.
Από τότε, «ένας αέρας µελιτζάνας» – patlican metlemi (όπως έλεγαν ποιητικά οι Τούρκοι τον «νότιο άνεµο», επειδή όταν φυσούσε είχε τη µυρωδιά από τη φωτιά που έψηναν τις µελιτζάνες) – πνέει στην υφήλιο.

______________________________________

Συνταγές

Το "λουκουμάδες" αφορά το τελικό (οπτικό) αποτέλεσμα, ενώ το "μελιτζάνας" προδίδει το βασικό υλικό!

Μια παραδοσιακή συνταγή από τις μαμάδες των Σερρών!! Ένα πεντανόστιμο, ελαφρύ και εύκολο πιάτο για κάθε περίσταση!

”Εδώ είναι Βαλκάνια”!!! Και εμείς, εδώ, έχουμε μία σάλτσα που δεν είναι καθόλου “παίξε - γέλασε”!!! Βασισμένη σε μία ξεχωριστή ποικιλία γλυκιάς κόκκινης πιπεριάς, η σάλτσα αυτή είναι τόσο νόστιμη, προκαλεί τέτοια ...“γευστική ανάταση” στον ουρανίσκο, που κάποιοι την παρομοίωσαν με το ...χαβιάρι!!! Και μη φαντασθείτε ότι οι πιπε...

Ειναι μελιτζανοσαλατα ανατολης ειναι νηστισιμη και πολυ ευκολη και νοστιμη.

Ένα τυπικό πιάτο του νότου, όπου θα βρείτε τη γεμάτη γεύση της μελιτζάνας σε συνδυασμό με ελιές και αντσούγιες, που δίνουν μία πιο νόστιμη νότα στη συνταγή.

Καλοκαιρινή και πολύ αρωματική συνταγή. Ο συνδυασμός όλων αυτών των γεύσεων ταιριάζει απόλυτα με την ιταλική παράδοση.

Ψιλοκομμένα μυρωδικά, μελιτζάνες, μία πανδαισία γεύσεων για ένα πιάτο με έντονη και δυνατή γεύση. Τα σπαγγέτι προσφέρονται για να ενωθούν με αυτή τη συμφωνία γεύσεων.

Μία δημιουργική και πρωτότυπη συνταγή για λαζάνια με αυγά, που δεν απαιτεί υπερβολικό χρόνο και εγγυάται σίγουρη επιτυχία στους επισκέπτες σας.


Φτιάχνουμε Club Sandwich (+burger) με μανιτάρια και λαχανικά! Συνοδεύουμε με πατάτες. Τα λαχανικά ετοιμάζονται όλα στον φούρνο αλλά αν θέλει κάποιος μπορεί να χρησιμοποιήσει τηγάνι. (Ακολουθεί η αναλυτική εκτέλεση σε βίντεο, απο την εκπομπή μαγειρικής Try this at HOME)...

Και ο.. Σουλτάνος ευχαριστήθηκε!!! Μοσχαράκι τας κεμπάπ με πουρέ μελιτζάνας

Εύκολη, γευστικότατη, χορταστική και νηστίσιμη συνταγή!!! Ιδανικό συνοδευτικό για κρέας σε τραπέζια...

Μελιτζάνες με άρωμα Ιταλίας.

Να μία συνταγή με όνομα ασυνήθιστο. Αλλά πολύ εύκολη στην προετοιμασία της. Που δεν σημαίνει ούτε “μελιτζάνες με τυρί parmigiano (παρμεζάνα)”, αλλά ούτε και “μελιτζάνα της Πάρμας” (!!!) ή “φτιαγμένη με τη μέθοδο της Πάρμας”. Χα, χα, απλή και συνηθισμένη η συνταγή, ασυνήθιστο όμως το όνομά της. Το όνομα, λοιπόν, προέρχεται από το "Parmici...

Λατρεύω τα κινούμενα σχέδια. Στα παιδικά χρόνια, ήσαν σχεδόν άγνωστα, με μόνες εκπροσώπους τους τις πρώτες, κλασσικές, ταινίες του Disney. Αυτές οι λίγες ήταν οι σπόνσορες της φαντασίας μου τότε. Αυτές και τα «Κλασσικά Εικονογραφημένα», από τις Εκδόσεις Πεχλιβανίδη Από το μυθικό βιβλιοπωλείο «Aτλαντίς» στην Kοραή, κατευθείαν στο γραφειάκι...

Risotto που ξεπροβάλει αυθάδικα μέσα από ένα περιτύλιγμα από ψημένες φέτες μελιτζάνας!! Όταν είδα αυτή τη συνταγή, στο μυαλό μου ήρθε μία παλιά ταινία–καμπαρέ, μεγάλη επιτυχία του Ούγκο Τονιάτσι, το “Κλουβί με τις Τρελλές (La Cage aux Folles). Έτσι το είδα: ένα κλασσικό, λευκό (ή όχι και τόσο) risotto, κλεισμένο σε ένα ...”κλου...

Είναι μία συνταγή που εμπνεύστηκα για να ταΐσω 2 πεινασμένους με 3 κεμπάπ που μου είχαν μείνει στην κατάψυξη και για να αξιοποιήσω την μία και μοναδική μελιτζάνα που σάπιζε στα ράφια του ψυγείου. Περισσεύματα ναι... αλλά τελικά βγήκε "Τούμπανο"!...

Πεινούσα και κλασσικά ανακάτεψα ότι βρήκα στο ψυγείο και στα ντoυλάπια. Πολλά υλικά leftovers, πολλά λαχανικά και πολλή βιασύνη. Το αποτέλεσμα...υπερτέλειο! Πραγματικά δεν το περιμέναμε τόσο νόστιμο! "Η συνταγη αυτή δεν πληρώνεται" μου είπαν στο τέλος!...

Μπριάμ που θα το λατρέψετε!!!

Το τουρσί αυτό το φτιάχνουν πολύ στην Ιταλία αλλά εμένα μου το έμαθε η γιαγιά μου η Ερμιόνη!!!

______________________________

ΠΗΓΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ: Ρουβήμ (ΡΟΔΟΣυλλέκτης)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η Ρόδος στην Ιταλοκρατία 1ο μέρος.

Η Ρόδος στην Ιταλοκρατία 2ο μέρος.

Η Ρόδος στην Ιταλοκρατία 3ο μέρος.

Η Ρόδος επί Ιταλοκρατίας 1920 – 1940

Εγω σωπαίνω....Φτύνω!!!

Μου μιλούν για δικαιοσύνη....οι δικαστές, Μου μιλούν για ηθική...οι αγύρτες, Μου μιλούν για ζωή...οι δολοφόνοι, Μου μιλούν για όνειρα...οι έμποροι, Μου μιλούν για ισότητα...τα αφεντικά, Μου μιλούν για φαντασία...οι υπάλληλοι, Μου μιλούν για ανθρωπιά...οι στρατοκράτες, Εγω σωπάινω....Φτύνω.


ΡΟΔΟΣυλλέκτης: e-mail r.telxinas@yahoo.gr
Δείτε περισσότερες φωτογραφίες στον ΝΕΟ ΡΟΔΟΣυλλέκτη: http://rouvim.blogspot.com

ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙΤΕ ΤΙΣ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΕΣ

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: http://rouvim.blogspot.com/
ΚΡΗΤΗΝΙΑ: http://www.kritinia.gr/
ΙΣΤΡΙΟΣ: http://istrio.blogspot.com/
ΣΟΡΩΝΗ: http://www.ampernalli.gr/
Dj news: http://fanenos.blogspot.com/
ΠΑΛΜΟΣ: http://www.palmos-fm.gr/
ΕΚΟΦΙΛΜ: http://www.ecofilms.gr/
ΡΑΔΙΟ1: http://www.radio1.gr/
http://www.ksipnistere.blogspot.com/
ΣΦΕΝΤΟΝΑ: http://gipas.blogspot.com/
ΡΟΔΟΣυλλέκτης: http://www.rodosillektis.com/
Η Ομοσπονδία Πολιτιστικών Συλλόγων Ρόδου: http://opsrodou.gr/
ΧΑΜΟΓΕΛΟ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ: http://www.hamogelo.gr
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ – ΔΕΛΤΙΑ ΤΥΠΟΥ: http://rodosillektis.blogspot.gr/
Ιστοσελίδα του ΡΟΔΟΣυλλέκτη: http://www.rodosillektis.com/
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ: http://www.pnai.gov.gr
ΔΗΜΟΣ ΡΟΔΟΥ: http://www.rodos.gr/el/

Αρχειοθήκη ιστολογίου