Είμαι ο Κώστας Βαξεβάνης, διευθυντής του Documento και όπως κάθε Κυριακή επικοινωνώ μαζί σας, προσπαθώντας να συνοψίσω όσα συμβαίνουν, αν και πολύ φοβάμαι πως καταλήγω σε όσα μου συμβαίνουν. Έτσι όμως είναι ο αποκλεισμός, την εποχή του οποίου θα θυμόμαστε μετά από χρόνια, έχοντας βγάλει εύχομαι και τα πιο ευεργετικά συμπεράσματα.
Πριν από μερικές μέρες, είχα ρωτήσει τη μητέρα μου η οποία το 1957-1958 είχε ζήσει την πανδημία της Ασιατικής γρίπης, πώς λειτουργούσε ο κόσμος. «Ήμασταν ξαπλωμένα εφτά άτομα στο πάτωμα και περιμέναμε αν θα ζήσουμε ή να θα πεθάνουμε» μου απάντησε. Φαντάζομαι ότι όλοι συμφωνούμε πως δεν ζούμε το ίδιο πράγμα , αν και ο φόβος και η αβεβαιότητα για τη ζωή έχουν πάντα την ίδια ισχύ επί των ανθρώπων.
Karma is a bitch
Mε ένα τιτίβισμα στο twitter, ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπορίς Τζόνσον , ανακοίνωσε πως βρέθηκε θετικός σε τεστ για τον κορονοϊό.
Αναμφίβολα είναι είδηση, αφού αφορά τον ηγέτη της Βρετανίας, αλλά το βάρος στη συγκεκριμένη είδηση δεν το δίνει μόνο το αξίωμα του Τζόνσον. Ο Βρετανός πρωθυπουργός ήταν υπέρμαχος της θεωρίας της αγέλης, δηλαδή πως πρέπει ο πληθυσμός να έρθει σε επαφή με τον ιό για να αναπτύξει αντισώματα. Με τον τρόπο αυτό και αφού πεθάνουν οι ασθενέστεροι και γηραιότεροι , θα μπορέσει να λειτουργήσει η οικονομία. Όταν ο Τζόνσον εξέφρασε δημόσια την τακτική της αγέλης που είχε επιλέξει, έφτασε μάλιστα σε σημεία έσχατου κυνισμού λέγοντας περίπου πως έπρεπε οι γέροντες να προτιμήσουν να κάνουν τη θυσία για καλό σκοπό απ το να πεθάνουν αργότερα από καρκίνο ή άλλη ασθένεια.
Karma is a bitch λένε όμως οι Βρετανοί και να που το κάρμα εκδικείται πλήττοντας τον αρχηγό της αγέλης.
Το συμπέρασμα όμως δεν είναι «πώς τα φέρνει η ζωή» ,ούτε πως δεν πρέπει να λέμε μεγάλες κουβέντες αφού οι μεγάλες μπουκιές είναι καλύτερες και ασφαλέστερες. Ο Τζόνσον δεν εξέφρασε μια ανοησία, αλλά τη θεώρησή του για την εξεύρεση λύσης. Και το ερώτημα είναι τι ακριβώς εννοείς λύση; Ποια είναι η οπτική σου; Θέλεις να προστατεύσεις τους ανθρώπους ή να τους θυσιάσεις στην Οικονομία ή όποιο άλλο εφεύρημα;
Στην πραγματικότητα δεν πρόκειται για επιστημονική άποψη λύσης, αλλά για επιστημονική άποψη που υποτάσσεται στην πολιτική που έχει προεπιλεγεί. Το ερώτημα δηλαδή είναι αυτό στο οποίο καλείται να απαντήσει κάθε μέρα η σύγχρονη κοινωνία. Θα επικρατήσει η κοινωνία επί της οικονομίας, ή η οικονομία επί των ανθρώπων και της ζωής τους; Θα έχουμε ως ζητούμενο την ευημερία των ανθρώπων και αυτό θα ορίζει πώς θα λειτουργεί η Οικονομία, ή θα πρέπει να υπάρχουν καλουπωμένα νούμερα και στατιστικές στα οποία θα υποτάσσεται ο άνθρωπος;
Ο Τζόνσον λοιπόν, είτε έχει ιό, είτε λέει πως έχει για να εισπράξει λίγη συμπάθεια μετά τον κυνισμό του, εξέφρασε το μοντέλο της κυνικής και ψυχωτικής τεχνοκρατίας με τρόπο που θα ζήλευε η Μάργκαρετ Θάτσερ.
Θυμήθηκα ένα περιστατικό με τη γυναίκα μου όταν ήταν έγκυος. Ήταν η περίοδος να κάνει την λεγόμενη «εξέταση επιπέδου Β» (νομίζω αυτή ήταν) στον μαιευτήρα της, ο οποίος είχε μόλις αφιχθεί από τη Βρετανία. Κάνοντας συζήτηση με το γιατρό για την ασφάλεια των αποτελεσμάτων, μας ενημέρωσε πως στην Αγγλία η συγκεκριμένη εξέταση δεν γίνεται καν. Όταν ρωτήσαμε γιατί, μας εξήγησε πως οι τεχνοκράτες του συστήματος Υγείας στο Λονδίνο είχαν υπολογίσει πως το κόστος από τη φροντίδα των παιδιών που ενδέχεται να γεννηθούν με κάποιο σύνδρομο λόγω του μη εντοπισμού τους από την εξέταση, είναι κατά πολύ μικρότερο από το κόστος για να ελεγχθούν όλες οι εγκυμονούσες. Έτσι λόγω κόστους όλα τα άλλα παραγκωνίζονται μέχρι να καταλήξουν τελικώς να γίνουν αποδεκτά ως κανονικότητα.
Με λίγα λόγια σήμερα δεν αναμετριέται μόνο η ανθρωπότητα με τον ιό, αλλά και θεωρίες μεταξύ τους. Πράγματα που είχαν καθιερωθεί ως αναγκαίες και αδιαμφισβήτητες λειτουργίες, εξετάζονται πλέον και μετριούνται με μέτρο τον άνθρωπο.
Πού εξαφανίστηκαν τόσοι ειδικοί και σωτήρες;
Ο καθένας βγάζει όποια συμπεράσματα θέλει από την κρίση. Η εποχή προσφέρεται για φιλοσοφικούς στοχασμούς, για το πόσο ενδεχομένως αδύναμοι είμαστε απέναντι στη φυσική καταστροφή και το απρόβλεπτο. Αν θέλουμε όμως να επιβιώσουμε στο μέλλον, τα συμπεράσματα πρέπει να είναι πολιτικά. Η παράδοση τους κόσμου στο κέρδος δεν μπορεί να είναι είναι λύση. Τα κοινωνικά αγαθά δεν μπορούν να εμπορευματοποιούνται και οι ανθρώπινες ανάγκες να αντιμετωπίζονται ως συναλλαγή.
Θα σας παραθέσω τον προβληματισμό που εκφράζω στο Editorial του Documento που κυκλοφορεί σήμερα.
«Για μια ακόμη φορά τη γη καλούνται να σώσουν (ή να παλέψουν για να το κάνουν) οι πληβείοι, θεατές ως σήμερα των μεγάλων θεωριών. Ο κακοπληρωμένος γιατρός, ο άγνωστος νοσηλευτής, ο σκουπιδιάρης, η ταμίας πίσω του super market, ο ντελιβεράς, η καθαρίστρια που ως χθες βάραινε δημοσιονομικά το κράτος σύμφωνα με τις θεωρίες των τεχνοκρατών. Το βάρος της καθημερινότητας σηκώνουν οι ταλαιπωρημένοι, οι συκοφαντημένοι και απαξιωμένοι άνθρωποι της εργασίας, που τα κανάλια είχαν βρει πλείστους χαρακτηρισμούς για να τους εμφανίζουν ως φταίχτες. Φταίχτες γιατί ζητάνε όσα δικαιούνται, φταίχτες γιατί καταναλώνουν, φταίχτες γιατί υπάρχουν.
Χάθηκαν τα χρηματιστήρια και οι προβλέψεις τους, εξαϋλώθηκαν οι γκουρού των διαγραμμάτων και των συγγραμμάτων. Σε λίγο ο μόνος το ίδιο απαραίτητος με το γιατρό θα είναι δυστυχώς ο νεκροθάφτης.»
Ίσως κάποιοι, διαβάζοντας αυτή την τοποθέτηση, πουν πως δεν είναι ώρα για πολιτική. Πως χρειαζόμαστε συναίσθημα και ομοψυχία, αγάπη και κατανόηση. Ξέρετε όμως, η άποψη πως δεν χρειάζεται πολιτική, είναι κυρίως πολιτική άποψη. Την προωθούν όσοι θέλουν να αντιμετωπίζουμε όσα συμβαίνουν σήμερα ως απλά ενδεχόμενα , χωρίς αιτίες, χωρίς κόστος για τους ίδιους που υπήρξαν πρωταγωνιστές.
Οι άνθρωποι και τα τέρατα
Τις μέρες που ακολουθούν θα δοκιμαζόμαστε από τον ιό και τις στατιστικές που θα δημιουργεί. Πόσοι νοσούν, πόσοι δίνουν μάχες στη ΜΕΘ, πόσοι δεν τα κατάφεραν. Ο πανικός δεν οδηγεί πουθενά. Οι στατιστικές που θα καταγράφονται είναι το αποτέλεσμα της κατάστασης που έχει ήδη διαμορφωθεί τόσο καιρό. Υπάρχει όμως ο κίνδυνος, η κοινωνία να καταρρεύσει ακόμη και αν δεν χτυπηθεί σε μεγάλο βαθμό από τον ιο. Σε όλη την Ευρώπη, οι κυβερνήσεις ανακάλυψαν ξαφνικά τις δημόσιες δαπάνες και επίσης ενισχύουν το εισόδημα των εργαζομένων καλύπτοντας έως και το 100% του μισθού που έχουν χάσει. Στη χώρα μας αντιθέτως, φαίνεται πως έχει επιλεγεί το χτύπημα του εισοδήματος. Με το πρόσχημα της πανδημίας, όπως άλλωστε έγινε και με την οικονομική κρίση, χτυπιέται η εργασία και δημιουργείται κλίμα ανασφάλειας και φόβου. Πολύ φοβάμαι ότι θα χρησιμοποιηθούν για να οδηγηθούμε σε ένα δρόμο αυστηρής οικονομικής πολιτικής λιτότητας και νέου μνημονίου.
Για τους επιτήδειους όμως τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά. Μέσα στην κρίση, τα golden boys της κυβέρνησης ανεβάζουν τους μισθούς τους. Μπορεί οι γιατροί να μην έχουν μάσκες αλλά λεφτά υπάρχουν για να δώσει ο Άδωνης Γεωργιάδης στα δικά του παιδιά.
Και μια που αναφέραμε τον Υπ-ανάπτυξης , έχει ενδιαφέρον η δήλωσή του πως «δεν είναι καιρός για αρπαχτές». Για να το λέει κάτι θα ξέρει για το πότε ας πούμε είναι καιρός για να τα αρπάζει κάποιος.
Θα κλείσω με κάτι που ίσως έχετε διαβάσει. Η κυβέρνηση έδωσε με απευθείας ανάθεση 11 εκατομμύρια ευρώ σε διαφημιστική εταιρεία για «επικοινωνία» για την πανδημία. Η επικοινωνία αυτή θα μπορούσε να γίνει δωρεάν αλλά όπως και με το αμαρτωλό ΚΕΕΛΠΝΟ στο παρελθόν, σπρώχνουν χρήματα εκεί που θέλουν με διαφήμιση και προφανώς αγοράζουν καλή εικόνα απ’όσους την παίρνουν. Όταν δηλαδή μετράμε νεκρούς, το ζητούμενο για τα τέρατα της επικοινωνίας θα είναι να τους αποκαλέσουν τα κανάλια δικαιολογημένους και αναπόφευκτους.
Από τη διαφημιστική καμπάνια, παράνομα, ανήθικα, έχουν εξαιρέσει το Documento. Με λίγα λόγια όποιος διαβάζει Documento ή έστω αυτό το Newsletter πρέπει να πεθάνει από κορονοϊό. Δείτε εδώ το μέγεθος της αλητείας.
Θα σταματήσω εδώ προσπαθώντας να μην γίνω σαν και αυτούς.
Συγνώμη για την πολυλογία και την προσήλωση στην ανάλυση. Η πρώτη προκύπτει από την κλεισούρα η δεύτερη είναι επαγγελματική διαστροφή.
Να έχετε μια όμορφη Κυριακή με υγεία,
Κώστας Βαξεβάνης
Αναρτήσεις
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου