Αλλαγή πλεύσης του Ιστολογίου “ΡΟΔΟΣυλλέκτης”

Το Ιστολόγιο του ΡΟΔΟΣυλλέκτη, απευθύνεται σε όσους αγαπούν τον τόπο τους… εδώ είναι λοιπόν και περιμένει τα δελτία για τις εκδηλώσεις και τις δράσεις των Πολιτιστικών Συλλόγων αλλά και ότι αφορά τον τόπο μας – ακόμα και την πολιτική… Το Email μας είναι: r.telxinas@yahoo.gr

Παρασκευή 13 Οκτωβρίου 2017

Το κάστρο της Ρόδου και Δομικά, Αρχιτεκτονικά, Οχυρωματικά Στοιχεία

Το 1988, η UNESCO ανακήρυξε τη Ρόδο «πόλη παγκόσμιας κληρονομιάς». Το χαρακτηρισμό αυτό η πόλη τον οφείλει στο κάστρο της και τη μεσαιωνική πόλη που βρίσκεται κτισμένη στο εσωτερικό του, τα οποία αντίστοιχα χαρακτηρίστηκαν «μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς».
Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα και πιο καλοδιατηρημένα κάστρα της Ευρώπης.
Photo Rouvim
Πρόκειται, όμως, και για ένα μνημείο που σχετίζεται με μία από τις πιο παράξενες και λαβυρινθώδεις περιόδους της ιστορίας: τον Μεσαίωνα. Και ήταν εδώ που γράφτηκε η συνέχεια της ιστορίας των αινιγματικών Ναϊτών Ιπποτών. Αλλά, πριν μιλήσουμε για την ιστορία του μνημείου, ας ρίξουμε μια σύντομη ματιά στο χώρο.
Photo Rouvim
Photo Rouvim


Photo Rouvim
Το κάστρο ορίζεται από τα τείχη του, που με τη σειρά τους οριοθετούν τη μήκους χιλιομέτρων τάφρο που το περιζώνει.
Photo Rouvim
Photo Rouvim


Photo Rouvim
Λίγες πετρόκτιστες γέφυρες ενώνουν τη σύγχρονη πόλη με το κάστρο...
Photo Rouvim
Photo Rouvim


Photo Rouvim
 ...οδηγώντας προς την παλιά μεσαιωνική πόλη εντός των τειχών του.

Εκτός από τις γέφυρες, πρόσβαση στο εσωτερικό του κάστρου παρείχε παλαιότερα και αριθμός υπόγειων στοών, στις οποίες κανείς μπορούσε να εισέλθει δια μέσω ανοιγμάτων της τάφρου που διατηρούνται ως σήμερα.
Photo Rouvim
Photo Rouvim


Photo Rouvim
Οι στοές αυτές εκτείνονταν, φτάνοντας μερικές φορές σε μήκος εκατοντάδων μέτρων, άλλες προς τη μεσαιωνική πόλη και άλλες προς απομακρυσμένες από το κάστρο τοποθεσίες. Στις μέρες μας, ελάχιστες έχουν παραμείνει βατές, με την πλειονότητα να έχει πια καταρρεύσει ή μπαζωθεί.
Photo Rouvim

Photo Rouvim
Photo Rouvim

Η διάνοιξη των περισσότερων από αυτές ανάγεται στην εποχή κατασκευής του κάστρου από τους Ιωαννίτες Ιππότες, στις αρχές του 14ου αιώνα μ.Χ.
Όμως, ποιοι ήταν οι Ιωαννίτες Ιππότες;
Η ιστορία ξεκινάει πολύ παλιά, λίγο πριν την ολοκλήρωση της πρώτης σταυροφορίας, η λήξη της οποίας ταυτίζεται με την κατάκτηση της Ιερουσαλήμ από τους χριστιανούς σταυροφόρους στις 11/11/1100 (ενδιαφέρουσα ημερομηνία, ε;). Πριν, λοιπόν, ακόμα από την έναρξη της σταυροφορίας, στην περιοχή είχαν εγκατασταθεί Βενεδικτίνοι μοναχοί, το δόγμα των οποίων, μεταξύ των λοιπών θρησκευτικών καθηκόντων, έθετε ως ύψιστο χρέος την περίθαλψη των ασθενών και των αναπήρων. Καθ' εφαρμογή του δόγματος αυτού, οι μοναχοί είχαν ιδρύσει ήδη από το 1070 ένα νοσοκομείο στην Ιερουσαλήμ, αφιερωμένο στον καθολικό Άγιο Ιωάννη τον Ελεήμονα («St. John the Almsgiver»).
Το έτος 1099, μαζί με τις λοιπές ανακατατάξεις που επέφερε στα εδάφη των Αγίων Τόπων η σταυροφορία, το νοσοκομείο αποκόπηκε διοικητικά από τους Βενεδικτίνους και απέκτησε αυτόνομη υπόσταση, συνιστώντας ανεξάρτητη αρχή. Οι μοναχοί που το υπηρετούσαν μετονομάστηκαν σε "Τάγμα των Περιθαλπόντων Μοναχών" ("Hospitallers"), φερόμενοι πλέον υπό την ηγεσία του ιδρυτή και πρώτου τους αρχηγού, Peter Gerard.
Αξίζει να επισημάνουμε την αρχική αυτή ενασχόληση των μοναχών του τάγματος με την περίθαλψη των πασχόντων. Δε θα πρέπει να ξεχνάμε ότι οι ιατρικές μέθοδοι της εποχής λίγο απείχαν από τις πρακτικές της μαγγανείας, και ότι οι όποιες θεραπευτικές προσεγγίσεις ενάντια στις χρόνιες ασθένειες συνήθως κατέληγαν σε τεχνικές εξορκισμού «των δαιμονίων», μιας και οι περισσότερες νόσοι του σώματος αντιμετωπίζονταν ως νόσοι της ψυχής. Έτσι, οι Περιθάλποντες μοναχοί, όποτε δεν επιτελούσαν τα φιλανθρωπικά τους καθήκοντα, μελετούσαν θεραπευτικές πρακτικές της εποχής. Αυτό έχει σημασία για τη συνέχεια της ιστορίας.
Ο πρώτος αρχηγός του τάγματος, Peter Gerard, πεθαίνει το 1118. Διάδοχος του, την ίδια χρονιά, θα αναλάβει ο Γάλλος Raymond de Puy, ο οποίος λίγο αργότερα έμελλε να μεταβάλει καθοριστικά το χαρακτήρα της αδελφότητας. Εδώ υπάρχει μία σημαντική λεπτομέρεια: λίγους μόνο μήνες νωρίτερα εκείνη τη χρονιά, ένας άλλος Γάλλος ιππότης, ο Hugh of Payens, είχε ιδρύσει ένα διαφορετικό τάγμα υπό το δόγμα των Βενεδικτίνων, το μιλιταριστικό τάγμα των "Πτωχών ιπποτών του Χριστού και του ναού του Σολομώντα" ("The Poor Knights of Christ and of the Temple of Solomon"), ή "Τάγμα των Ναϊτών Ιπποτών", όπως έμεινε στην ιστορία.
Ο Raymond de Puy σύντομα θα ακολουθήσει το παράδειγμα του τάγματος των Ναϊτών, ιδρύοντας έναν στρατιωτικό βραχίονα στο τάγμα των Περιθαλπόντων. Τα επόμενα χρόνια, ο μιλιταριστικός προσανατολισμός του τάγματος θα υπερισχύσει του αρχικού φιλανθρωπικού του χαρακτήρα και ταυτόχρονα ο προστάτης άγιος του τάγματος θα αλλάξει από τον Άγιο Ιωάννη τον Ελεήμονα στον Άγιο Ιωάννη τον Βαπτιστή. Ως επίσημη δικαιολογία για την αλλαγή αυτή του προστάτη αγίου προβλήθηκε η προσάρτηση από το τάγμα του γειτονικού ελληνορθόδοξου μοναστηριού του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή (το οποίο επανήλθε υπό Ορθόδοξη δικαιοδοσία τον 19ο αιώνα). Το τάγμα εφεξής φέρεται υπό την ονομασία "Ιωαννίτες Ιππότες", ενώ ο αρχηγός του, αρχής γενομένης από τον de Puy, φέρει τον τίτλο "Mέγας Μάγιστρος" ("Grant Master").
Ο Raymond de Puy.
Σταδιακά, ως τα μέσα του 12ου αιώνα, οι Ιωαννίτες, μεταλλασσόμενοι πλήρως σε στρατιωτικό τάγμα μοναχών και λογοδοτώντας αποκλειστικά στον Πάπα, θα επεκτείνουν την κυριαρχία τους στα εδάφη της Εγγύς Ανατολής, θέτοντας υπό τον έλεγχο τους αρκετά κάστρα, με πιο γνωστό το "Crak des Chevaliers", το οποίο αποτελούσε και το ισχυρότερο φρούριο ολόκληρης της περιοχής.

Παρά τον μεταξύ τους ανταγωνισμό, οι Ιωαννίτες θεωρούνταν αδελφό τάγμα με τους Ναΐτες, σε συνεργασία με τους οποίους μάχονταν εναντίων των μουσουλμάνων, που με τη σειρά τους επιχειρούσαν διαρκώς την ανακατάληψη των Αγίων Τόπων.
Ένας Ναΐτης (αριστερά) και ένας Ιωαννίτης.
Στις 12 Ιουλίου του 1244, η Ιερουσαλήμ πέφτει τελικά στα χέρια των μουσουλμάνων. Λίγα χρόνια αργότερα, το 1291, με τα τελευταία οχυρά να έχουν πλέον καταληφθεί, οι Ιωαννίτες θα μεταφέρουν τη μονή και το νοσοκομείο τους στη Λεμεσό της Κύπρου, η οποία εκείνα τα χρόνια λειτουργούσε ως ενδιάμεσος σταθμός για τους χριστιανούς που εγκατέλειπαν τους Αγίους Τόπους. Οι Ιωαννίτες χρειάζονταν πια ένα καινούριο «σπίτι». Το 1307 θα αποσπάσουν την παπική έγκριση προκειμένου να καταλάβουν το νησί της Ρόδου, που εν τω μεταξύ είχε ανεξαρτητοποιηθεί από την υπόλοιπη Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Το 1310 η Ρόδος θα περιέλθει υπό την κυριαρχία τους (σε σχέση με τα προηγούμενα: http://www2.prestel.co.uk/church/oosj/history.htm ).
Κάτι περισσότερο από δύο αιώνες είχαν περάσει από την ίδρυση τους, και οι Ιωαννίτες είχαν εξελιχθεί, απέχοντας κατά πολύ από το χαρακτήρα του αρχικού τάγματος. Δεν επρόκειτο πια για ένα συνηθισμένο μοναστικό τάγμα, αλλά για μία πολυεθνική αδελφότητα με πολλά παρακλάδια και ποικίλες επιδιώξεις. Οι Ιωαννίτες της Ρόδου ήταν οργανωμένοι σε επτά διαφορετικές «Γλώσσες» («Langues» ή«Tongues»), εκείνες της Προβηγγίας, της Ωβέρνης, της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ισπανίας, της Ιταλίας και της Αγγλίας. Έμβλημα τους ήταν ο «σταυρός της Αμάλφης», ο οποίος αργότερα έγινε γνωστός ως «σταυρός της Μάλτας»:

Η προέλευση του συμβόλου αποτελεί αντικείμενο διαφωνίας μεταξύ των μελετητών. Ορισμένοι προσδιορίζουν τις ρίζες του στον ισλαμικό μυστικισμό, επισημαίνοντας πως οι γραμμές συμμετρίας του παριστάνουν και άστρο εκτός από σταυρό:

Photo 
Σαν σχέδιο, απαντάται στην αρχιτεκτονική των Μαυριτανών και των Σαρακηνών, ενώ κοσμεί και αρκετά αρχαία τζαμιά στην Ιερουσαλήμ, τη Δαμασκό, τη Βαγδάτη και αλλού στον αραβικό κόσμο (http://www.orderofmalta.org.uk/cross.htm,http://www.oocities.org/vfw2539/Maltese-Cross.html).Κατά τη μακρόχρονη τους παραμονή στα εδάφη της Ανατολής, οι Ιωαννίτες είχαν έρθει σε επαφή με την ισλαμική κουλτούρα, αλλά και με τις δοξασίες της ανατολίτικης αποκρυφιστικής παράδοσης. Τις επιρροές αυτές έμελλε να ενισχύσει μία πολιτική εξέλιξη, δύο μόλις χρόνια μετά την εγκατάσταση τους στη Ρόδο. Συγκεκριμένα, το 1312 οι πρώην ανταγωνιστές τους Ναΐτες Ιππότες, οι οποίοι ενδιάμεσα είχαν καταφύγει στο σύνολο τους σχεδόν στη Γαλλία, θα κηρυχθούν εκτός νόμου από το βασιλιά Φίλιππο. Αμέσως το τάγμα τους θα διαλυθεί ως βλάσφημη αίρεση, και με απόφαση του Πάπα ολόκληρη η τεράστια περιουσία τους θα περιέλθει στους Ιωαννίτες. Ταυτόχρονα, αρκετοί Ναΐτες θα προσχωρήσουν στο τάγμα των Ιωαννιτών.Rouvim
Photo Rouvim
Η ενασχόληση των Ναϊτών Ιπποτών με τον αποκρυφισμό έχει αποτελέσει αντικείμενο πολλών ιστορικών μελετών, τα δε βιβλία που έχουν γραφτεί σχετικά ανέρχονται σε εκατοντάδες. Το θέμα είναι μεγάλο και υπερβαίνει τη συζήτηση μας. Εκείνο, ωστόσο, που έχει σημασία και θα πρέπει να σημειωθεί είναι ότι, μαζί με τα περιουσιακά τους στοιχεία, οι Ναΐτες θεωρείται ότι κληροδότησαν στους Ιωαννίτες και στοιχεία από το αποκρυφιστικό τους τελετουργικό. Σύμφωνα, μάλιστα, με τον ιστορικό Roger Peyrefitte, όπωςπεριγράφεται στο βιβλίο του "The Knights of Malta" (Secker & Warburg, London, 1960), ήταν ο ίδιος ο Jacques de Molay, ο τελευταίος αρχηγός των Ναϊτών, που λίγες μέρες πριν πεθάνει στην πυρά είχε ορίσει τους Ιωαννίτες Ιππότες διάδοχους των Ναϊτών με μυστικό του διάταγμα. Κατ' αυτόν τον τρόπο, στο κάστρο της Ρόδου, τους παράξενους εκείνους αιώνες, το αρχαιότερο ιπποτικό τάγμα της Χριστιανοσύνης έγινε φορέας δοξασιών και πρακτικών που θα επηρέαζαν σε σημαντικό βαθμό την εξέλιξη της μυστικιστικής παράδοσης στον δυτικό κόσμο.
Photo Rouvim
Η ιστορία αυτή έχει πολλά ακόμη κεφάλαια. Το 1480, μερικά μόλις χρόνια μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης, ο Σουλτάνος Μωάμεθ ο Β' ο πορθητής εκστρατεύει με μία δύναμη 70.000 ανδρών εναντίον της Ρόδου. Το νησί υπερασπίζονται 600 μόλις Ιωαννίτες Ιππότες μαζί με 2000 στρατιώτες και μισθοφόρους. Η πολιορκία του κάστρου θα διαρκέσει δύο μήνες, με τους μουσουλμάνους να αποχωρούν τελικά κακήν κακώς, έχοντας υποστεί βαρύτατες απώλειες. Κατά τη διάρκεια της πολιορκίας έλαβε χώρα και το ακόλουθο περιστατικό: ένα σοβαρό ρήγμα είχε δημιουργηθεί στα τείχη, μέσω του οποίου μουσουλμάνοι στρατιώτες εισχωρούσαν κατά εκατοντάδες στο εσωτερικό του κάστρου. Ξαφνικά, οι μουσουλμάνοι σταμάτησαν την προέλαση τους και άρχισαν να υποχωρούν πανικόβλητοι. Κανείς δεν έμαθε ποτέ το τι ακριβώς συνέβη, σύμφωνα όμως με το θρύλο είχαν αντικρίσει την Παναγία και τον Άγιο Ιωάννη τον Βαπτιστή, ντυμένους με δέρματα τράγων και ακολουθούμενους από μία μπάντα ουράνιων στρατιωτών.

Photo Rouvim
Photo Rouvim










Οι μουσουλμάνοι ανέκαθεν βασίζονταν στους μεγάλους τους αριθμούς. Έτσι, μισό περίπου αιώνα αργότερα, το 1522, ο Σουλτάνος ξαναδοκιμάζει, με μία δύναμη 700 πλοίων και 200.000 ανδρών αυτή τη φορά. Έπειτα από μάχες έξι μηνών, οι Ιωαννίτες συνειδητοποιούν ότι δεν μπορούν να κρατήσουν άλλο το κάστρο, και την 1η Ιανουαρίου του 1523 αποχωρούν από τη Ρόδο, η οποία είχε υπάρξει πατρίδα τους για περισσότερο από δύο αιώνες. Η αποχώρηση αυτή γίνεται αναίμακτα, στους δε Ιωαννίτες επιτρέπεται η μεταφορά όλων τους των υπαρχόντων, κατόπιν συμφωνίας με τον Σουλτάνο. Ο λόγος; Κατά τη διάρκεια των μαχών, για κάθε θάνατο Ιωαννίτη ιππότη αντιστοιχούσε υπερδεκαπλάσιος αριθμός νεκρών μουσουλμάνων στρατιωτών.
Μετά την αποχώρηση τους από τη Ρόδο, οι Ιωαννίτες εγκαταστάθηκαν στη Μάλτα, όπου συνέχισαν να εξελίσσονται, μετονομαζόμενοι σε "Ιππότες της Μάλτας". Η συνέχεια της ιστορίας ξεφεύγει από το θέμα μας. Στους αιώνες που θα ακολουθούσαν, πάντως, το τάγμα των Ιωαννιτών θα άπλωνε σταδιακά παρακλάδια του στη Ρωσία, την Αγγλία, την Ιταλία, την Ισπανία, την Πολωνία, την Ουγγαρία, τη Σουηδία, την Αμερική, και σε πολλές ακόμα χώρες, συχνά υπό τη μορφή ελευθεροτεκτονισμού (σχετικά: http://www2.prestel.co.uk/church/oosj/quest2.htm, http://www2.prestel.co.uk/church/oosj/quest.htm). Από ορισμένους, μάλιστα, το τάγμα συνδέεται και με τη συγκρότηση των αμφισβητούμενων "Ιlluminati".
Σε κάθε περίπτωση, εκείνο που δεν αμφισβητείται είναι ότι κατά τη μακρά διαδρομή της στο χρόνο η αδελφότητα των Ιωαννιτών αναμίχθηκε και διασπάστηκε σε πλήθος διαφορετικών κλειστών/μυστικών εταιρειών ανά τον κόσμο, τα νήματα των οποίων είναι δύσκολο να ξεδιαλυθούν. Κατόπιν της εξάπλωσης την οποία γνώρισαν, δεν αποτελεί έκπληξη ότι μεγάλος αριθμός τοπικών και εθνικών οργανώσεων Ιωαννιτών ευδοκιμεί ως τις μέρες μας (http://www.webpages.free-online.co.uk/ksj/modkts.html) Όπως και δε θα πρέπει να προκαλεί εντύπωση, τελικά, το γεγονός των συνεδριάσεων της λέσχης "Bilderberg" στη Ρόδο τα προηγούμενα χρόνια.
Ναι, ασφαλώς η Ρόδος αποτελεί πόλη παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Ίσως μάλιστα εκεί, στο κάστρο της, να κρύβονται περισσότερα μυστικά απ' όσα μπορούμε να υποψιαστούμε.
ΠΗΓΗ κειμένου και μέρος των φωτογραφιών: http://www.iranon.gr/ELLADA/ELLADA3TEXT.htm
Φωτογραφίες: Ρουβήμ (ΡΟΔΟΣυλλέκτης) 
****
Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου 

Το κάστρο της Ρόδου -ουσιαστικά πρόκειται για ολόκληρη μεσαιωνική πόλη περιβαλλόμενη από τείχη- είναι ένα από τα πιο καλοδιατηρημένα και πιο ιστορικά κάστρα του κόσμου. 
Η σημερινή του μορφή οφείλεται κατά μεγάλο μέρος στους Ιωαννίτες ιππότες ή, αλλιώς, τους ιππότες του Τάγματος του Αγίου Ιωάννη που κατείχαν το νησί από το 1309 έως το 1522. 
Συν τοις άλλοις υπήρξε και το θέατρο επιχειρήσεων δύο από τις πιο σημαντικές πολιορκίες της παγκόσμιας ιστορίας:
1. Από τον Δημήτριο τον Πολιορκητή το 305 π.X. Η πολιορκία υπήρξε πρότυπο και σημείο αναφοράς για τη χρήση πολιορκητικών μηχανών.
2. Από τον Σουλεϊμάν τον Μεγαλοπρεπή το 1522. Εκείνη η πολιορκία σήμανε το τέλος της εποχής των παραδοσιακών κάστρων αλλάζοντας το τοπίο -κυριολεκτικά- των Ευρωπαϊκών οχυρώσεων. 

Ιστορία 
Λόγω της γεωγραφικής της θέσης στην είσοδο του Αιγαίου, στο μεταίχμιο Δύσης-Ανατολής, και λόγω των καλών της λιμανιών η Ρόδος ανέκαθεν είχε μεγάλη στρατηγική σημασία. Ήδη κατά της Ελληνιστική περίοδο η πόλη ήταν πλούσια και διέθετε ισχυρά τείχη που της επέτρεψαν να αντέξει την πολιορκία του Δημητρίου του Πολιορκητή το 305 π.Χ. Ο φημισμένος Κολοσσός της Ρόδου είχε αναγερθεί σαν μνημείο εκείνης της επιτυχίας με λεφτά που έβγαλαν οι Ρόδιοι από τις πολιορκητικές μηχανές που άφησαν πίσω τους οι Μακεδόνες.
Το 226 π.Χ. ένας μεγάλος σεισμός προκάλεσε σημαντικές ζημιές στα τείχη που σύντομα όπως αποκαταστάθηκαν. Αργότερα οι Βυζαντινοί έχτισαν ένα φρούριο στο ψηλότερο σημείο της πόλης. 
Σε έναν από τους πιο σημαντικούς σταθμούς της ιστορίας της, το 1309 η Ρόδος κατακτήθηκε από τους Ιππότες του Τάγματος του Αγίου Ιωάννη. Την εποχή εκείνη η περιοχή ήταν φέουδο μιας Γενοβέζικης οικογένειας υπό την επικυριαρχία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Οι Ιππότες σύντομα επέκτειναν την κυριαρχία τους και στα υπόλοιπα Δωδεκάνησα.
 
Το τάγμα των Ιπποτών είχε ιδρυθεί αμέσως μετά την Α’ Σταυροφορία και αναγνωρίστηκε επίσημα από τον Πάπα το 1134. Σκοπός του αρχικά ήταν η περίθαλψη των προσκυνητών, αλλά συν των χρόνω απέκτησε μεγάλη στρατιωτική και οικονομική δύναμη. Μετά την πτώση της Ιερουσαλήμ το 1187, οι Ιππότες περιορίστηκαν στην Κομητεία της Τρίπολης (στο βόρειο Λίβανο) και με την πτώση της Άκρας το 1291 κατέφυγαν στην Κύπρο, όπου δεν μπόρεσαν να μείνουν για πολύ και επέλεξαν σαν επόμενη έδρα τους τη Ρόδο. 
Οι Ιππότες είχαν ήδη μια ιστορία 200 ετών και είχαν μεγάλη εμπειρία στην κατασκευή φρουρίων στους Αγίους Τόπους, αλλά το πρότυπο για τα τείχη της Ρόδου όπως και όλων σχεδόν των Μεσαιωνικών πόλεων εκείνης της εποχής ήταν τα Θεοδοσιανά τείχη της Κωνσταντινούπολης. 
Η επέκταση των τειχών ξεκίνησε επί ηγεσίας του Μεγάλου Μάγιστρου Antonio Fluvian de Riviere (1421-1437) που επέτρεψε την πόλη να καλύψει μια συνολική έκταση 420 στρεμμάτων. Το εξωτερικό τείχος αποπερατώθηκε μεταξύ 1457 και 1465. Η Βυζαντινή οχύρωση κατεδαφίστηκε όλη εκτός από ένα μικρό τμήμα που οι Ιππότες ονόμαζαν Κολλάκιον. 
Το 1444 ο Μαμελούκος Σουλτάνος της Αιγύπτου πολιόρκησε τη Ρόδο ανεπιτυχώς για 40 μέρες. 
Το 1480 η Ρόδος πολιορκήθηκε από το στρατό του Μωάμεθ Β’ Του Πορθητή. Οι Τούρκοι είχαν 100,000 άντρες και 170 πλοία αλλά η σφοδρή αντίσταση των πολιορκημένων δεν τους επέτρεψε να την κυριεύσουν.
To 1481 ένας μεγάλος σεισμός ισοπέδωσε την πόλη και κατέστρεψε μεγάλο μέρος των τειχών αφήνοντας πίσω 30.000 νεκρούς. Δεδομένου ότι η Οθωμανική απειλή ήταν πάντα υπαρκτή και άμεση, οι Ιππότες έκαναν μια τεράστια και πολυέξοδη προσπάθεια αναστήλωσης. Τα επόμενα χρόνια οι Μεγάλοι Μάγιστροι Pierre d'Aubusson, Emery d'Amboise, Fabrizio del Carretto και Philippe Villiers de l’Isle Adam επέβλεψαν την αποκατάσταση των τειχών και την ενίσχυσή τους για να αντέχουν τους κανονιοβολισμούς. 
Μεταξύ των ενισχύσεων που έγιναν τότε ήταν οι προσθήκες των ισχυρών προμαχώνων του Αγίου Γεωργίου και του Ντελ Καρέτο. 
Η Ρόδος πολιορκήθηκε ξανά από τους Οθωμανούς το 1522, όταν την πολιόρκησε ο στρατός του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούςμε 400 πλοία και 100.000-200.000 άντρες. Την πόλη υπεράσπιζαν 7.000 χριστιανοί. 
Η πολιορκία κράτησε 6μήνες. Στο τέλος, το Δεκέμβριο του 1522, οι Ιωαννίτες είδαν ότι ήταν αδύνατο να συνεχίσουν και παραδόθηκαν. Οι λίγοι επιζώντες ιππότες και 4000 κάτοικοι αναχώρησαν με 50 πλοία. Κατέφυγαν αρχικά στη Σικελία και κατέληξαν στη Μάλτα όπου το τάγμα αναδιοργανώθηκε και επανέκαμψε. 
Όταν οι Οθωμανοί κατέλαβαν την πόλη δεν γκρέμισαν τα τείχη (δεν διέβλεπαν άλλωστε κάποια πιθανότητα να χάσουν την πόλη) και τα επισκεύασαν, ενώ δεν παρέλειπαν τη συντήρησή τους στους τέσσερις αιώνες που κράτησε η κυριαρχία τους. Δεν έκαναν όμως καμία προσθήκη ούτε καμιά σοβαρή τροποποίηση της οχύρωσης. 
Οι εργασίες οχύρωσης σταμάτησαν για πάντα παγώνοντας το χρόνο στο 1522, με αποτέλεσμα η Ρόδος να είναι παγκοσμίως αντιπροσωπευτικό δείγμα της μετάβασης από τον παραδοσιακό τρόπο κατασκευής κάστρων σε έναν νέο τύπο προσαρμοσμένο στην εποχή των πυροβόλων όπλων. 
Το 1912 η Ρόδος κατελήφθη από τους Ιταλούς (που πόζαραν σαν «ελευθερωτές») και το 1949 τα Δωδεκάνησα ενώθηκαν με την Ελλάδα. 

Δομικά, Αρχιτεκτονικά, Οχυρωματικά Στοιχεία 

Οι πύλες 
Υπάρχουν 11 πύλες στην Παλαιά Πόλη της Ρόδου. Οι 3 από αυτές είναι κατασκευές του 20ου αιώνα. Η μία από αυτές, του Αγίου Γεωργίου, μετατράπηκε το 1480 σε προμαχώνα. Οι υπόλοιπες αρχίζοντας από το Παλάτι του Μάγιστρου από βορειοδυτικά προς νότο είναι: 
Πύλη ντ’Αμπουάζ
 
Η μεγάλη πύλη κάτω ακριβώς από το Παλάτι του Μεγάλου Μάγιστρου. Προστατεύεται από δύο κυλινδρικούς πύργους. Δίπλα της βρίσκεται ο ισχυρότερος προμαχώνας της πόλης, ο προμαχώνας Αγίου Γεωργίου. 
Πύλη Αγίου Αθανασίου 
Χτίστηκε μεταξύ 1441 και 1442. Είναι επίσης γνωστή σαν πύλη του Αγίου Φραγκίσκου από την ομώνυμη εκκλησία που οι Ιταλοί έκτισαν δίπλα στην Πύλη. 
Σύμφωνα με την τουρκική παράδοση, από αυτήν την πύλη πέρσαν στην πόλη τα στρατεύματα του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς και η πύλη στη συνέχεια σφραγίστηκε για να μην ξαναμπεί, υποτίθεται, άλλος κατακτητής στην πόλη. Πάντως μάλλον η πύλη ήδη είχε κλειστεί από τους Ιππότες για λόγους ασφαλείας.
Η πύλη ανοίχτηκε ξανά το 1922 στην 400η επέτειο της κατάληψης της Ρόδου από τους Οθωμανούς. 
Πύλη Αγίου Ιωάννου 
Γνωστή επίσης σαν «Κοσκινου» ή «Πόρτα Κόκκινη». Ο θρύλος λέει ότι στην πολιορκία του 1522, οι νεκροί μπροστά στην πύλη ήταν τόσο πολλοί, που οι πέτρες βάφτηκαν κόκκινες. Η εξωτερική οχύρωση της πύλης είναι έργο του Μεγάλου Μαγίστρου d'Aubusson για να ενισχύσει τις οχυρωματικές εργασίες των προκατόχων του.
Το 1912 οι Ιταλοί μπήκαν στη Ρόδο από αυτήν την πύλη και παλιά υπήρχε εδώ μια αναμνηστική επιγραφή. 
Πύλη Ακαντιάς 
Ανοίχτηκε από τους Ιταλούς το 1935. 
Πύλη της Αγίας Αικατερίνης 
Γνωστή επίσης σαν Πύλη των Μύλων. Έδινε πρόσβαση στους μύλους του λιμανιού από το εμπορικό κέντρο της πόλης. 
Πύλη Παναγίας 
Σύγχρονη πύλη που σχεδιάστηκε από τους Ιταλούς αλλά η υλοποίηση του έργου έγινε το 1955. Η ονομασία προέρχεται από την παρακείμενη εκκλησία της Παναγίας. 
Πύλη Θαλασσινή 
Η κύρια είσοδος της πόλης από το λιμάνι. Οι αμυντικοί πύργροι έχουν περισσότερο διακοσμητικό χαρακτήρα καθώς από το σημείο αυτό δεν είναι εύκολο, ελλείψει χώρου, να γίνει σοβαρή επίθεση. Στον Β’ Παγκόσμιο οι συμμαχικοί βομβαρδισμοί κατέστρεψαν μέρος του ενός πύργου. Αποκαταστάθηκε το 1951. 
Πύλη Αρνάλδου 
Μια μικρή πύλη που έδινε πρόσβαση στο νοσοκομείο των Ιπποτών όπου σήμερα είναι το αρχαιολογικό μουσείο Ρόδου. 
Πύλη Ταρσανά 
Χρίστηκε τον 14ο αιών από τον Μεγάλο Μάγιστρο Juan Fernandez de Heredia του οποίου το έμβλημα υπάρχει πάνω από την πύλη. Το 1908 οι Τούρκοι γκρέμισαν τους πύργους για να διαπλατύνουν το δρόμο προς το λιμάνι. 
Πύλη Αγίου Παύλου 
Χτίστηκε στο δεύτερο μισό του 15ου αιώνα για να διευκολύνει την πρόσβαση προς τη θάλασσα. Καταστράφηκε σχεδόν εντελώς από τους συμμαχικούς βομβαρδισμούς κατά τον Β’ Παγκόσμιο για να αποκατασταθεί μαζί με τη Θαλασσινή Πόρτα το 1951. 
Πύλη Ελευθερίας 
Δημιουργήθηκε από τους Ιταλούς το 1924 για να γίνει η κύρια πύλη προς το λιμάνι. Αν και καινούργια σχετικά, είναι εναρμονισμένη με την μεσαιωνική αρχιτεκτονική της πολης. 

Πύργοι και Προμαχώνες 

Προμαχώνας Αγίου Γεωργίου 
Το αρχέτυπο των ευρωπαϊκών προμαχώνων στη νέα εποχή των πυροβόλων όπλων. Έχει σχήμα πενταγώνου και παλιότερα ήταν πύλη. Σχεδιάστηκε από τον Ιταλό αρχιτέκτονα Basilio della Scuola και φέρει το έμβλημα του τελευταίου Μεγάλου Μάγιστρου της Ρόδου, του Philippe Villiers de l’Isle Adam. 
Προμαχώνας Ιταλίας 
Λέγεται και προμαχώνας Καρέτο. Στο σημείο αυτό το 1481, τα οθωμανικά στρατεύματα πάτησαν τα τείχη αλλά τελικά απωθήθηκαν. Η ενίσχυσή του έγινε από τον Μάγιστρο Fabrizio del Carretto οπότε προστέθηκε το ειδικό παραπέτο για την τοποθέτηση κανονιών. 
Πύργος Naillac 
Εντυπωσιακός πύργος που τους προηγούμενους αιώνες ήταν το πιο διακριτό κομμάτι της οχύρωσης της Ρόδου. Χτίστηκε μεταξύ 1396 και 1421 από τον Μεγάλο Μάγιστρο Philibert de Naillacκαι η διαμόρφωσή του έγινε πριν την εμφάνιση των πυροβόλων όπλων. Είχε τετράγωνο σχήμα όπως συνηθιζόταν στους πύργους της εποχής του και χρησίμευε σαν παρατηρητήριο του λιμανιού. Έπαθε σοβαρές ζημιές από σεισμούς κατά τον 19ο αιών και οι Τούρκοι τον κατεδάφισαν. 
Πύργος των Μύλων 
Επίσης γνωστός σαν πύργος της Γαλλίας. Χρησίμευε για την προστασία του λιμανιού 
Ανάχωμα Ισπανίας 
Χτίστηκε στο κέντρο της τάφρου μετά την πρώτη Οθωμανική πολιορκία του 1480. Σκοπός του να εμποδίζει τις βολές των κανονιών προς τα τείχη. Βρισκόταν δίπλα από την πύλη του Αγίου Αθανασίου και το φρουρούσε η Γλώσσα των Ισπανών. 
Ανάχωμα Αγγλίας 
Στη νότια πλευρά των τειχών ανάμεσα στις πύλες Αγίου Αθανασίου και Αγίου Ιωάννη φρουρούμενο από τη Γλώσσα των Άγγλων. 
Ανάχωμα Ιταλίας 
Στη νοτιοανατολική πλευρά, βόρεια από τον προμαχώνα Ιταλίας, στην περιοχή ευθύνης των Ιταλών. Κατεδαφίστηκε εν μέρει τη δεκαετία του ‘30 για να ανοιχτεί η πύλη της Ακαντιάς. 
Η Μεσαιωνική Πόλη 
Τα τείχη περικλείουν τη Μεσαιωνική πόλη της Ρόδου που με 6,000 κατοίκους είναι η μεγαλύτερη ενεργή μεσαιωνική πόλη της Ευρώπης. Η πόλη είναι αναγνωρισμένο Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. 
H πόλη είναι μείγμα διαφορετικών αρχιτεκτονικών σαν αποτέλεσμα της μακραίωνης και πολυτάραχης ιστορίας της. Τα στοιχεία από την εποχή των Ιπποτών κυριαρχούν αλλά και οι Οθωμανοί έχουν προσθέσει πολλά κτίρια όπως τζαμιά, κατοικίες και λουτρά. 
Φωτογραφίες: Ρουβήμ (ΡΟΔΟΣυλλέκτης) 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η Ρόδος στην Ιταλοκρατία 1ο μέρος.

Η Ρόδος στην Ιταλοκρατία 2ο μέρος.

Η Ρόδος στην Ιταλοκρατία 3ο μέρος.

Η Ρόδος επί Ιταλοκρατίας 1920 – 1940

Εγω σωπαίνω....Φτύνω!!!

Μου μιλούν για δικαιοσύνη....οι δικαστές, Μου μιλούν για ηθική...οι αγύρτες, Μου μιλούν για ζωή...οι δολοφόνοι, Μου μιλούν για όνειρα...οι έμποροι, Μου μιλούν για ισότητα...τα αφεντικά, Μου μιλούν για φαντασία...οι υπάλληλοι, Μου μιλούν για ανθρωπιά...οι στρατοκράτες, Εγω σωπάινω....Φτύνω.


ΡΟΔΟΣυλλέκτης: e-mail r.telxinas@yahoo.gr
Δείτε περισσότερες φωτογραφίες στον ΝΕΟ ΡΟΔΟΣυλλέκτη: http://rouvim.blogspot.com

ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙΤΕ ΤΙΣ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΕΣ

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: http://rouvim.blogspot.com/
ΚΡΗΤΗΝΙΑ: http://www.kritinia.gr/
ΙΣΤΡΙΟΣ: http://istrio.blogspot.com/
ΣΟΡΩΝΗ: http://www.ampernalli.gr/
Dj news: http://fanenos.blogspot.com/
ΠΑΛΜΟΣ: http://www.palmos-fm.gr/
ΕΚΟΦΙΛΜ: http://www.ecofilms.gr/
ΡΑΔΙΟ1: http://www.radio1.gr/
http://www.ksipnistere.blogspot.com/
ΣΦΕΝΤΟΝΑ: http://gipas.blogspot.com/
ΡΟΔΟΣυλλέκτης: http://www.rodosillektis.com/
Η Ομοσπονδία Πολιτιστικών Συλλόγων Ρόδου: http://opsrodou.gr/
ΧΑΜΟΓΕΛΟ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ: http://www.hamogelo.gr
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ – ΔΕΛΤΙΑ ΤΥΠΟΥ: http://rodosillektis.blogspot.gr/
Ιστοσελίδα του ΡΟΔΟΣυλλέκτη: http://www.rodosillektis.com/
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ: http://www.pnai.gov.gr
ΔΗΜΟΣ ΡΟΔΟΥ: http://www.rodos.gr/el/

Αρχειοθήκη ιστολογίου