Γράφει ο Λουκάς Μαστής
Η ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ ΤΩΝ ΜΑΣΤΟΡΩΝ ΤΗΣ ΣΟΡΩΝΗΣ ΣΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΗ
Πέραν της γεωργίας και της κτηνοτροφίας που ήταν οι δυο βασικοί τομείς απασχόλησης των κατοίκων της Σορωνής τους περασμένους αιώνες υπήρχε ακόμα ένας κλάδος στον οποίο βιοπορίστηκαν με επιτυχία οι άνδρες του χωριού. Επρόκειτο για τον κλάδο της οικοδομής, στον οποίο ασχολήθηκαν πολλοί Σορωνιάτες.
Αρκετοί εξ αυτών ήταν πράγματι καλοί μαστόροι(κτίστες κυρίως) και εξασκούσαν το επάγγελμα τους, στις απέναντι Μικρασιατικές ακτές ( στην Ανατολή όπως έλεγαν) όπου πήγαιναν και έμεναν επί μήνες.
Για την εποχή αυτή, επί Τουρκοκρατίας, μου έλεγε ιστορίες , πάντα με νοσταλγία, ο πάππους μου Λούκας Μαστής, αφού κι αυτός μαζί με τον πατέρα του και τα αδέλφια του είχε πάει πολλές χρονιές στην Ανατολή εργαζόμενος κυρίως ως κτίστης.
Πολλοί πράγματι Σορωνιάτες, αναγκαζόταν να μεταναστεύσουν στην Ανατολή εργαζόμενοι επί μήνες και επιστρέφοντας πάλι στο χωριό για να δρομολογήσουν τις αγροτικές εργασίες
Ιδιαίτερα εύστοχα παρουσιάζει το θέμα μαρτυρία του Σταύρου Γ. Παπαστεργή( Σταυριανάκι) η οποία καταγράφηκε από τον φιλόλογο Δημήτρη Δημητρά σε μια εξαιρετική εργασία που έκανε ως φοιτητής στην οποία αναφέρονται πολλά και σημαντικά στοιχεία για την ιστορία της Σορωνής, τα ήθη, τα έθιμα , τις παραδόσεις και άλλα.
Αναφέρει λοιπόν το Σταυριανάκι τα εξής:
«Οι γικοί μας πατεράδες όταν ήσαν εβά ακόμα οι Τούρκοι, αφού έκαμναν τις γουλειές τους, δηλαδή τις σπορές τους, έφευκιαν κατά τα τέλη του Γενάρη και επάαιναν στην Ανατολή (Τουρκία) για να εργαστούν σαν μάστορες, χτίστες άλλοι. Άλλοι σαν παραγωγοί για σαν δούλοι. Εκεί εκάχιζαν έξι μήνες και όταν επερνούσεν το χέρος, έρχουνταν, εχέριζαν, εφύτευκιαν, έσπερναν ξανά και πάλαι έφευκιαν όσο μπορούσαν και ζούσαν πιο άνετα»
Και από άλλα χωριά του νησιού υπήρξε μετανάστευση μαστόρων για ορισμένους μήνες προς τα απέναντι μικρασιατικά παράλια (ή της «Ανατολής» κατά τους Ρόδιους) η οποία διευκολύνθηκε πέραν των προαναφερθέντων κοινωνικών δεσμών και λόγω της γεωγραφικής εγγύτητας των δυο περιοχών. Ακόμη και μετά την αλλαγή καθεστώτος του νησιού από τουρκική σε ιταλική κατοχή, το 1912, ήταν προτιμότερη η επιλογή της «τουρκοκρατούμενης» Μικράς Ασίας έναντι άλλων χωρών (π.χ. της Δυτικής Ευρώπης και της Αμερικής) ως τόπος εποχιακής μετανάστευσης.
Πολλοί Ρόδιοι εργάζονταν το καλοκαίρι σε οικοδομικές εργασίες στην Τουρκία και τον χειμώνα στα χωράφια τους, στα χωριά της Ρόδου. Η περίοδος παραμονής στην «Ανατολή» ξεκινούσε το Πάσχα και τελείωνε κατά τα τέλη του Οκτωβρίου με την επιστροφή τους. Δύο «εορτές ορόσημα», του Άϊ Γιώργη και του Άϊ Δημήτρη, οριοθετούν την διάρκεια της παραμονής στην Μικρά Ασία (Ανδρουλάκη, 2012). Σύμφωνα με την Ανδρουλάκη(2012), τα δύο αυτά χρονικά ορόσημα διαιρούσαν τον ετήσιο κύκλο σε δύο εξάμηνα και στην πορεία «ενσωματώθηκαν στη βιοφιλοσοφία των αγροτικών πληθυσμών ως πυλώνες της δραστηριότητας τους». Ιστορικές αναφορές στην περιοδική μετανάστευση υπάρχουν επίσης και στο βιβλίο «Ιστορία της Ρόδου από τους προϊστορικούς χρόνους έως την Ενσωμάτωση της Δωδεκανήσου» του Χ. Παπαχριστοδούλου: «Στην εποχή της τουρκοκρατίας ο εργατικός κόσμος, οι οικοδόμοι και άλλοι τεχνίτες που αποτελούσαν «τη μαστοράτζα» της Ρόδου, κατέφευγαν στη Μικράσία, έμεναν λίγο καιρό για εργασία και γύριζαν έπειτα στην πατρίδα τους για να επιδοθούν στις ατομικές τους εργασίες» (Παπαχριστοδούλου,1994, σελ. 27).
Κυριότερα σχόλια μελών της Ομάδας:
· Γιάννης Μαρίνος
Διαχειριστής
Ειδικός ομάδας
Λουκάς Μαστής πριν μερικές μέρες συζητούσα με τον Μίμη την ανάγκη λήψης αντιγράφου από την Φιλοσοφική σχολή, της συγκεκριμένης εργασίας του. Να υποθέσω ότι κατάφερες να την πάρεις; Οι εργασίες αυτές, γιατί υπάρχουν κι άλλες 3 τουλάχιστον της ίδιας περίπου χρονικής περιόδου, είναι ιδιαίτερα σημαντικές και πρέπει να γίνουν κτήμα όλων. Νομίζω ότι πρέπει να βρούμε τρόπο να τις πάρουμε (μια βρίσκεται στα χέρια μου) προκειμένου όλες μαζί να εκδοθούν και να γίνουν κτήμα όλων των Σορωνιατών και όχι μόνο. Τρόπος χρηματοδότησης για το εγχείρημα αυτό υπάρχει.
· Λουκάς Μαστής
Συντάκτης
Όντως. Έχω του Μιμη και της Κατερίνας Μικρομανώλη. Υπάρχουν ακόμα του Στεφανή Μπονιάτη και του Κώστα Πρώτου καθώς επίσης και της Πολυξένης Λάμπρου. Καθε μια από μονη της και όλες μαζί αποτελούν την ιστορία της Σορωνής με εντυπωσιακές μαρτυρίες και στοιχεία
· Γιάννης Μαρίνος
Διαχειριστής
Ειδικός ομάδας
· Λουκάς Μαστής ακριβώς γι'αυτό και πρέπει να τις μαζέψουμε όλες και να τις εκδώσουμε όπως προείπα. Δηλώνω διαθέσιμος για το εγχείρημα.
κωστας μπονιατης
Η συνέντευξη του Δημήτρη απ'τον μπάρμπα Σταυριανάκι πρέπει να είναι στις αρχές του 70 καί είναι εντυπωσιακό το πόσο εξελίχθηκε η ομιλία μας.
· Λουκάς Μαστής
Συντάκτης
Πράγματι. είναι το 1968
Λουκάς Μαστής
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην ομάδα «Παλιά Σορωνή»:
Αναρτήσεις
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου