Παροιμίες για όλους τους μήνες!!

Ελληνικές παροιμίες για τους μήνες

Ιανουάριος

·                    Αδελφέ Μιχάλη, τώρα τον Γενάρη, οι δύο ένας γίνονται και ο μοναχός κουβάρι.

·                    Αρχιμηνιά, καλή χρονιά, με σύγκρυα και παγωνιά.

·                    Άσπρος Γενάρης, νηστικός ο μεροκαματιάρης.

·                    Βαρύ το καλοκαίρι βαρύς και ο Γεναροχειμώνας.

·                    Βροχερός Γενάρης, Αύγουστος νοικοκύρης.

·                    Γενάρη γέννα το παιδί, Φλεβάρη, φλέβισέ το.

·                    Γενάρη διαβολόμηνα ποτέ σου μην ξανάρθεις.

·                    Γενάρη και Φλεβάρη καταβολάδα και ξινάρι.

·                    Γενάρη καλαντάρη τα κορίτσια σου που τα ‘χεις στα θολόστακτα κρυμμένα.

·                    Γενάρη μήνα κλάδευε και λίσγο μη γυρεύεις.

·                    Γενάρη μήνα κλάδευε και το φεγγάρι χέστο.

·                    Γενάρη μήνα κλάδευε, φεγγάρι μην κοιτάζεις.

·                    Γενάρη μήνα κλάδευε, φεγγάρι μην ξετάζει.

·                    Γενάρη πίνουν το κρασί, το Θεριστή το ξύδι.

·                    Γενάρη, μήνα του Χριστού κι αρχιμηνιά του κόσμου.

·                    Γενάρης με τα κρούσταλα, Φλεβάρης με τα χιόνια.

·                    Γενάρης μήνας του Χριστού κι αρχιμηνιά του κόσμου.

·                    Γενάρης στεγνός κι ο κόπος σου διπλός.

·                    Γενάρης στεγνός, νοικοκύρης πλούσιος.

·                    Γενάρης χωρίς χιόνι, κακό μαντάτο.

·                    Γεναριάτικο πουλί Αυγουστιάτικο αυγό.

·                    Γεναριάτικο φεγγάρι με τ' Άη Γιαννιού τη χάρη.

·                    Γεναριάτικο φεγγάρι, ήλιος ημέρας μοιάζει.

·                    Δέκα μέρες του Γεναράκη, ίσον μικρό καλοκαιράκι.

·                    Εγέλασεν ο Γενάρης.

·                    Έκαμε κι ο Γενάρης ήλιο.

·                    Κάλλιο να 'δω σκυλί λυσσασμένο παρά ζεστό ήλιο τον Γενάρη.

·                    Κλάδεμα του Γενάρη κάθε μάτι και βλαστάρι.

·                    Κότα πίτα το Γενάρη, κόκορα τον Αλωνάρη.

·                    Κότα τον Γενάρη, κέφαλο τον Αλωνάρη.

·                    Κότα, χήνα το Γενάρη και παπί τον Αλωνάρη.

·                    Κόψε ξύλα τον Γενάρη μην κάψεις τα παλούκια.

·                    Κόψε ξύλο τον Γενάρη και μην καρτερείς φεγγάρι.

·                    Μα 'μουν γάτος τον Γενάρη κι ας μην είχα άλλη χάρη.

·                    Μωρή πουτάνα αμυγδαλιά π' ανοίγεις τον Γενάρη δεν καρτερείς την Άνοιξη ν' ανοίξουμ' όλοι αντάμα.

·                    Ο Γενάρης δε γεννά μήτε αβγά μήτε πουλιά, μόνο κρύο και νερά.

·                    Ο Γενάρης κι αν γεννά, του Καλοκαιριού μηνά.

·                    Ο Γενάρης κι αν γεννάται του καλοκαιριού θυμάται. (Αλκυονίδες ημέρες)

·                    Ο λαγός και το περδίκι κι ο κακός ο νοικοκύρης το Γενάρη χαίρονται.

·                    Οι γεναριότικες νύχτες, για να περάσουν θέλουν συντροφιά και κουβέντα.

·                    Όποιος θε να βαμπακώσει, τον Γενάρη θε ν' οργώσει.

·                    Όποιος θέλει να βαμβακώσει, τον Γενάρη ας οργώσει.

·                    Όποιος σπέρνει το Γενάρη, παίρνει την ανεμοζάλη.

·                    Όρνιθα το Γενάρη, κέφαλος τον Αλωνάρη.

·                    Σ' όσους μήνες έχουν «ρο», μπάνιο με ζεστό νερό.

·                    Τ' Αλωναριού τα μεσημέρια , και του Γεναριού οι νύχτες.

·                    Τ' Αυγούστου και του Γεναριού, τα δυο χρυσά φεγγάρια.

·                    Το Γενάρη κόβε ξύλα και φεγγάρι μην κοιτάζεις.

·                    Το Γενάρη το ζευγάρι διάβολος θε να το πάρει.

·                    Το Γεναριάτικο φεγγάρι είναι για κλάδο.

·                    Το χιόνι του Γενάρη κοπριά, του Μάρτη φωτιά.

·                    Τον Γενάρη κλάδευε και τον Φλεβάρη απόσκαφτε.

·                    Τον κακό Γενάρη το κασόνι έχει τη χάρη.

·                    Του Αυγούστου και του Γεναριού το φεγγάρι φωτάει σαν ημέρα.

·                    Του Γενάρη οι ξαστεριές του Αυγούστου οι συννεφιές το ίδιο πράμα είναι.

·                    Του Γενάρη το ζευγάρι διάβολος θε να το πάρει.

·                    Του Γενάρη το φεγγάρι ήλιος της ημέρας μοιάζει.

·                    Του Γενάρη το φεγγάρι λάμπει σαν μαργαριτάρι.

·                    Του Γενάρη το φεγγάρι παρά λίγο μέρας μοιάζει.

·                    Του Γενάρη το φεγγάρι παρά ώρα να 'ναι μέρα.

·                    Του Γενάρη το φεγγάρι την ημέρα σιγοντάρει.

·                    Του Γενάρη το φεγγάρι, πάρα λίγο να 'ναι μέρα.

·                    Του Γεναριού η καλοκαιριά όλα τα δέντρα τα γελά.

·                    Του Γεναριού το φεγγάρι είναι σαν του Αλωνάρη.

·                    Τυρί μαλλί τον Αύγουστο κι αγγούρια τον Γενάρη.

·                    Τώρα το μεσοχείμωνο ζητάει κι η γριά ξυλάγγουρα.

·                    Φάε βετούλι τον Γενάρη και γίδα τον Αλωνάρη.

·                    Χαρά στα Φώτα τα στεγνά και τη Λαμπρή βρεμένη.

·                    Χιόνι πέφτει το Γενάρη, χαρές θα 'ν' τον Αλωνάρη.

·                    Χιόνια του Γενάρη, χαρές του Αλωνάρη.

·                    Χιονίζει ο Γενάρης, ξεψυχάει ο γαϊδουριάρης.

·                    Χιόνισ' έβρεξ' ο Γενάρης, όλοι οι μύλοι μας θ' αλέθουν.

·                    Χιόνισε έβρεξε ο Γενάρης, ούλοι οι μύλοι αλέθουν.

·                    Χορεύει σαν Γεναριάτικος διάβολος και σαν Αυγουστιάτικος τρίβολος.

Φεβρουάριος

·                    Άγιε Πολύκαρπε βόηθα το σπόρο να φυτρώσει και να πολυκαρπίσει.

·                    Άμα αγκιάξει ο Κουτσοφλέβαρος το πόδι του, θα μας χώσει στα χιόνια.

·                    Αν δεν βγει ο Φλεβάρης δεν μπαίνει ο Μάρτης.

·                    Αν της Υπαπαντής δεν φανεί ο ήλιος, θα βρέχει 40 ημέρες. Αν φανεί θα έρθει καλή χρονιά.

·                    Άσπρος Φλεβάρης, χαρούμενος ο χωραφιάρης.

·                    Γενάρη γέννα το παιδί, Φλεβάρη, φλέβισέ το.

·                    Γενάρη και Φλεβάρη καταβολάδα και ξινάρι.

·                    Γενάρης με τα κρούσταλλα, Φλεβάρης με τα χιόνια.

·                    Γεναριάτικο αρνί και Φλεβαριάτικο κατσίκι.

·                    Ζεστός Φλεβάρης, το Πάσχα κρύο.

·                    Η Παπαντή διώχνει τις γιορτές με τ' αντί.

·                    Θύμωσε ο Φλεβαράκης, πλάκωσε ο χιονάκης.

·                    Κάλλιο Μάρτης με παλούκια παρά Φλεβάρης με μπουμπούκια.

·                    Καλοκαιριά της Υπαπαντής, Μαρτιάτικος Χειμώνας.

·                    Κύριε ελέησον, Φλεβάρη, και στο χάλκωμα με βάνεις [δηλ. από το κρύο μπαίνω να ζεσταθώ μέσα στο καζάνι]

·                    Ο μήνας Φλεβάρης ή τις φλέβες (του νερού) ανοίγει ή τις φλέβες κλείνει.

·                    Ο Φλεβάρης αν θυμώσει, μες στο χιόνι θα μας χώσει.

·                    Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίζει του Καλοκαιριού μυρίζει κι αν τις φλέβες του ανοίξει, θε να κάψει να φλογίσει.

·                    Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίζει του Καλοκαιριού μυρίζει, κι αν αλήθεια φλογίσει πόσους σκύλους θα ψοφήσει.

·                    Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίζει, πάλι ή άνοιξη μυρίζει μα κι αν τύχη να θυμώσει, μες στα χιόνια θα μας χώσει.

·                    Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει καλοκαίρι θα μυρίσει κι άμα πει και θυμώσει μέσ' τα χιόνια θα μας χώσει.

·                    Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει καλοκαίρι θα μυρίσει, μ' αν τις φλέβες του ανοίξει ξεροπήγαδα γιομίζει.

·                    Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει, καλοκαίρι θα μυρίσει.

·                    Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει, καλοκαίρι θα μυρίσει, μα κι αν δώσει, μες στο χιόνι θα μας χώσει.

·                    Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει, πάλι άνοιξη θ' ανθίσει. Μα αν κάμει και πεισμώσει, μες τα χιόνια θα μας χώσει.

·                    Ο Φλεβάρης κι αν χιονίσει, πάλι άνοιξη θ' ανθίσει.

·                    Ο Φλεβάρης φλέβες ανοίγει και πόρτες σφαλάει.

·                    Ο Φλεβάρης με νερό, κουτσός μπαίνει στο χορό.

·                    Ό,τι έφτιασε ο Φλεβάρης έχει ο Αλωνάρης.

·                    Ό,τι ημέρα κάμει της Παπαντής, θα την κάνει σαράντα μέρες.

·                    Παπαντή καλοβρεμμένη, η κοφίνα γεμισμένη.

·                    Παπαντούλα βροχερή και τ' αλώνια σαν σωροί».

·                    Παπαντούλα χιονισμένη, και τ' αμπάρια γιομισμένα.

·                    Σου 'πανε Φλεβάρη βρέξε και λησμόνησες να πάψεις.

·                    Στα μαλακά Φλεβάρη μου και έχει ο Θεός.

·                    Στις δέκα εφτά του Φλεβάρη θα ζεσταθεί το νύχι του βοδιού [δηλ. αρχίζει να ζεσταίνει ο καιρός]

·                    Στις δεκαπέντ' από Φλεβάρη βαρεί το άλογο ποδάρι.

·                    Τα γέρικα γαϊδούρια Φλεβάρη ψοφάνε.

·                    Τα έκανε ο Φλεβάρης κι έσκασε ο Μάρτης.

·                    Τα χιόνια του Φλεβάρη, βγάζουν τον Μάρτη παλικάρι.

·                    Τα χρέη του Φλεβάρη, ο Μάρτης τα πλερώνει.

·                    Την Τυρινή και των Βαγιών μπαίνει ο διάβολος στο γιαλό.

·                    Της Κρεατινής τα κομμάτια τα τρώει η Τυρινή και της Τυρινής τα σκυλιά.

·                    Το Φλεβάρη μη φυτέψεις, ούτε να στεφανωθείς, Τρίτη μέρα μη δουλέψεις, Σάββατο μη στολιστείς.

·                    Τον Γενάρη κλάδευε και τον Φλεβάρη απόσκαφτε.

·                    Τον κακό Φλεβάρη ψοφούν οι λύκοι απ' την πείνα.

·                    Τον καλό τον Φλεβαράκη σκάρισε τ' αρνάκι.

·                    Τον ξερό Φλεβάρη, σου παίρνει ο διάβολος το γαλάρι.

·                    Τον Φλεβάρη ανοίγουνε οι φλέβες.

·                    Τον Φλεβάρη τον καλό ανοίγει η γης από το νερό.

·                    Του Άη Τρυφώνου μην δουλέψεις και τα χέρια σου κλαδέψεις.

·                    Του Φλεβάρη είπαν να βρέξει και λησμόνησε να πάψει.

·                    Του Φλεβάρη είπαν να βρέξει κι αλησμόνησε να πάψει.

·                    Του Φλεβάρη το κριθάρι του Μάρτη το κατσίκι.

·                    Τρεις τα γέννα, τρεις τη Φώτα κ' έξι τα μεγάλα Πάσχα.

·                    Υπαπαντή καλοβρεγμένη, η κοφίνα γιομισμένη.

·                    Φλέβαρε – κουτσοφλέβαρε, καταραμένε μήνα, το έκανες το παράκανες με πέθανες απ' την πείνα.

·                    Φλεβάρη κουτσοφλέβαρε καταραμένε μήνα, μας χιόνισες, μας απόπειρες, μας έλιωσες στην πείνα.

·                    Φλεβάρη μήνα κοίταγε ήλιο και φεγγάρι, πάρε και γνώμη από αστρί και κάνε ό,τι βγάλει.

·                    Φλεβάρη το 'πες, Φλεβάρη το 'κανες.

·                    Φλεβάρη, φλέβες (νερού) μ' άνοιξες.

·                    Φλεβάρης, κουτσοφλέβαρος, έρχεται κούτσα κούτσα, όλο νερά και λούτσα.

·                    Φλεβάρης κουτσοφλέβαρος, και του τσαπιού ο μήνας.

·                    Φοβήθηκε ο παπάς τον Νοέμβρη και ο Δεσπότης τον Φλεβάρη.

·                    Φυλάξου από τον διάβολο κι από Φλεβαριάτικο κρύο.

·                    Χιόνι το Φλεβάρη βάνει στάπα στο κελάρι.

·                    Χιόνι Φλεβαριάτικο, αλώνι αβερτιάτικο.

·                    Χιόνια του Φλεβαριού, χρυσάφι του καλοκαιριού.

Μάρτιος

·                    Aκόμη και στις δεκαοχτώ έχει το μάτι του ανοιχτό.

·                    Aκόμη στις δεκαοχτώ, ψοφάει η πέρδικα στ' αυγό. Λένε και στις τριάντα, μα δεν ηξεύρω γιάντα.

·                    Aν κάνει ο Mάρτης δυο νερά κι ο Aπρίλης πέντε - δέκα, να δεις το κοντοκρίθαρο πώς στρίβει το μουστάκι, να δεις και τις αρχόντισσες πώς ψιλοκλεισιρίζουν, να δεις και τη φτωχολογιά πώς ψιλοκοσκινάει.

·                    Mάρτης άβροχος, μούστος άμετρος.

·                    Mάρτης γδάρτης και κακός παλουκοκαύτης.

·                    Mάρτης γδάρτης και κακός παλουκοκαύτης. Και σαν τύχει και θυμώσει, μες στο χιόνι θα μας χώσει.

·                    O Mάρτης το πρωί χιόνισε, κι ο γάιδαρος ψόφησε (από το κρύο). Το μεσημέρι βρώμισε (από τη ζέστη), και το βράδυ τον πήρε το ποτάμι (από τη βροχή).

·                    O Μάρτης ο κλαψόγελος.

·                    Tο Mάρτη ξύλα φύλαγε, μην κάψεις τα παλούκια.

·                    Αλί στα Μαρτοκλάδευτα και τ’ Απριλοσκαμένα. [δηλ. Το Μάρτη δεν πρέπει να κλαδεύεται τίποτα και τον Απρίλη να σκάβεται η γη]

·                    Αν βρέξει ο Μάρτης δυο νερά κι ο Απρίλης πέντε - δέκα, να ιδείς το κοντοκρίθαρο πώς στρίβει το μουστάκι, να ιδείς και τις αρχόντισσες πώς ψιλοκρισαρίζουν, να ιδείς και την φτωχολογιά πώς ψιλοκοσκινάει.

·                    Αν κάνει ο Μάρτης δυο νερά κι ο Απρίλη άλλο ένα, χαρά σε εκείνον το γεωργό που 'χει στη γη σπαρμένα.

·                    Αν κάνει ο Μάρτης δυο νερά, κι ο Απρίλης άλλο ένα, χαρά σε εκείνον το ζευγά που 'χει πολλά σπαρμένα.

·                    Αν ρίξει ο Μάρτης δυο νερά κι ο Απρίλης άλλα πέντε, θα δεις το κοντοκρίθαρο να στρίβει το μουστάκι, να δεις και τις αρχόντισσες να ψιλοκαθαρίζουν, θα δεις και τη φτωχολογιά να ψιλοκοσκινίζει.

·                    Από Μάρτη καλοκαίρι κι από Αύγουστο χειμώνα.

·                    Από Μαρτιού πουκάμισο κι απ' Αύγουστο σεντόνα.

·                    Από Μαρτιού πουκάμισο, κι απ' Αύγουστο σεγκούνι.

·                    Απρίλης έχει τα χάδια κι ο Μάρτης τα δαυλιά.

·                    Βροντή Μαρτιού, φίλεμα με καρύδια.

·                    Και σαν τύχει και θυμώσει, μες στο χιόνι θα μας χώσει.

·                    Κάλλιο Μάρτης καρβουνιάρης, παρά Μάρτης λιοπυριάρης.

·                    Κάλλιο Μάρτης στα δαυλιά, παρά στα προσηλιακά.

·                    Κάλλιο Μάρτης στις γωνιές παρά Μάρτης στις αυλές. [δηλ. Καλύτερα το Μάρτη να ‘χει κρύο παρά ζέστη]

·                    Καλοκαιριά της Παπαντής, μαρτιάτικος χειμώνας.

·                    Λείπει ο Μάρτης από τη Σαρακοστή;

·                    Μάρτη και Σεπτέμβρη ίσια τα μεσάνυχτα [:ισημερία]

·                    Μάρτης άβρεχτος, μούστος άμετρος. [δηλ. όταν ο Μάρτης δεν έχει βροχές, ωφελούνται πολύ τα αμπέλια]

·                    Μάρτης βρέχει, θεριστάδες χαίρονται.

·                    Μάρτης βρέχει; Ποτέ μην πάψει.

·                    Μάρτης βροχερός, θεριστής κουραστικός.

·                    Μάρτης γδάρτης και κακός παλουκοκαύτης.

·                    Μάρτης δίμουρος. Μάρτης πεντάγνωμος.

·                    Μάρτης έβρεχε, θεριστής εχαίρονταν.

·                    Μάρτης έβρεχε, θεριστής τραγούδαγε.

·                    Μάρτης έβρεχε, θεριστής χαιρότανε.

·                    Μάρτης είναι, χάδια κάνει, πότε κλαίει, πότε γελάει.

·                    Μάρτης κλαψής, θεριστής χαρούμενος.

·                    Μάρτης πουκαμισάς, δεν σου δίνει να μασάς.

·                    Μη σε γελάσει ο Μάρτης και χάσεις την ημέρα. [δηλ. μη νομίσεις ότι ο καιρός θα είναι κακός όλη την ημέρα και δεν πας στη δουλειά σου]

·                    Μη σε γελάσει ο Μάρτης το πρωί και χάσεις την ημέρα.

·                    Ξύλα φύλαγε τον Μάρτη, να μην κάψεις τα παλούκια.

·                    Ο Mάρτης το πρωί χιόνισε, κι ο γάιδαρος ψόφησε (από το κρύο). Το μεσημέρι βρώμισε (από τη ζέστη), και το βράδυ τον πήρε το ποτάμι (από τη βροχή).

·                    Ο Αύγουστος για τα πανιά κι ο Μάρτης για τα ξύλα.

·                    Ο ήλιος του Μαρτιού, τρυπάει κέρατο βοδιού.

·                    Ο καλός Μάρτης στα κάρβουνα, κι ο κακός στον ήλιο.

·                    Ο Μάρτης εδιαλάλησε, μικρά μεγάλα πάνω [δηλ. μεγαλώνουν όλα τα φυτά]

·                    Ο Μάρτης έχει τ' όνομα, κι ο Απρίλης τα λουλούδια.

·                    Ο Μάρτης ο πεντάγνωμος ώρα στον ήλιο, ώρα στον τοίχο. [δηλ. εκεί που κάθεσαι στον ήλιο, πιάνει κρύο και πας δίπλα στο τζάκι]

·                    Ο Μάρτης ο πεντάγνωμος, εφτά φορές χιόνισε και πάλι το μετάνιωσε που δεν εξαναχιόνισε!

·                    Ο Μάρτης ο πεντάγνωμος, πέντε φορές εχιόνισε, και πάλι το μετάνιωσε, πως δεν εξαναχιόνισε.

·                    Ο Μάρτης το πρωί πηλά (λάσπες) και το βράδυ χώματα (το πρωί βρέχει και μέχρι το βράδυ έχει στεγνώσει).

·                    Ο Μάρτης το πρωί το ψόφησε, και το βράδυ το βρόμισε.

·                    Ο Μάρτης ως το γιόμα ψοφάει το βόδι (από το κρύο) κι ως το βράδυ το βρωμίζει (από τη ζέστη).

·                    Ο Μάρτης ώρα βρέχει και χιονίζει κι ώρα μαρτολουλουδίζει.

·                    Όλες του Μάρτη φύλαγε και τ' Απριλίου τις δώδεκα, ότι ακόμη και στις δεκαοχτώ πέρδικα ψόφησε στ' αβγό.

·                    Όλοι οι μήνες καιν τα ξύλα και ο Μάρτης τα παλούκια.

·                    Οπού 'χει κόρη ακριβή, του Μάρτη ήλιος μην τη δει.

·                    Οπόχει κόρην ακριβή, το Μάρτη ήλιος μην τη δει.

·                    Ούτε ο Αύγουστος χειμώνας, ούτε ο Μάρτης καλοκαίρι.

·                    Σαν ρίξει ο Μάρτης δυο νερά κι Απρίλης άλλο ένα χαράς σ' εκείνο το ζευγά που ‘χει πολλά σπαρμένα.

·                    Σαν ρίξει ο Μάρτης μια βροχή κι Απρίλης άλλη μία, να δεις κουλούρες στρογγυλές και πίτες σαν αλώνι.

·                    Στων αμαρτωλών τη χώρα, το Mαρτάπριλο χιονίζει.

·                    Τα λόγια σου είναι ψεύτικα σαν του Μαρτιού το χιόνι, που το ρίχνει από βραδύς και το πρωί το λιώνει.

·                    Τα παλιά παλούκια καίει, τα καινούρια πάει και φέρνει.

·                    Το Μάρτη ξύλα φύλαγε κι άχερα των βοδιώνε και λίγα ξυλοκέρατα να δίνεις των παιδιώνε.

·                    Το Μάρτη τον πεντάγνωμο όπου γελά και κλαίει, θα τόνε τιμωρήσουμε ψέματα να μη λέει.

·                    Το Μάρτη φύλαε άχερα, μη χάσεις το ζευγάρι.

·                    Τον Μάρτη κι αν τον αγαπάς φίλο μην τον κάνεις.

·                    Τον Μάρτη χιόνι βούτυρο, μα σαν παγώσει μάρμαρο.

·                    Του Mάρτη του αρέσει, να είναι πάντα στο διπλό, μια στις δέκα να έχει ήλιο, και τις άλλες ξυλιασμό.

·                    Του Μάρτη και του Τρυγητή ίσα τα ημερόνυχτια.

·                    Του Μάρτη ο ήλιος βάφει, και πέντε μήνες δεν ξεβάφει.

·                    Του Μάρτη οι αυγές με κάψανε, του Μάη τα μεσημέρια.

·                    Τσοπάνη μου την κάπα σου, το Μάρτη φύλαγέ την.

·                    Φύλα ξύλα για το Μάρτη να μην κάψεις τα παλούκια.

·                    Φύλαξε τα παλούκια σου να μη στα φάει ο Μάρτης.

Απρίλιος

·                    Αλί στα Μαρτοκλάδευτα και τ' Απριλοσκαμένα. [δηλ. Το Μάρτη δεν πρέπει να γίνεται κλάδεμα και τον Απρίλη δεν πρέπει να σκάβουμε τη γη]

·                    Αν βρέξει ο Απρίλης δυο νερά κι ο Μάης άλλο ένα τότε τ' αμπελοχώραφα χαίρονται τα καημένα.

·                    Αν βρέξει ο Μάρτης δυο νερά κι ο Απρίλης άλλο ένα, χαρά σε εκείνον τον ζευγά που 'χει στη γη σπαρμένα.

·                    Αν βρέξει ο Μάρτης δυο νερά κι ο Απρίλης πέντε-δέκα, να ιδείς το κοντοκρίθαρο πώς στρίβει το μουστάκι, να ιδείς και τις αρχόντισσες πώς ψιλοκρισαρίζουν, να ιδείς και την φτωχολογιά πώς ψιλοκοσκινάει.

·                    Αν κάνει ο Απρίλης δυο νερά κι ο Μάης άλλο ένα, χαρά στονε τον γεωργό που ‘χει πολλά σπαρμένα.

·                    Αν κάνει ο Μάρτης τρία νερά κι ο Απρίλης άλλα δύο, να δεις του Μάρτη τα κουκιά, τ' Απρίλη τα σιταράκια, να δεις το γέρο- Κρίθαρο πώς τρέφει τη μουστάκα.

·                    Απρίλης έχει τα χάδια κι ο Μάρτης τα δαυλιά.

·                    Απρίλης φέρνει την δροσιά, φέρνει και τα λουλούδια.

·                    Απρίλης, Μάης, κοντά ειν' το θέρος.

·                    Ένας κούκος δε φέρνει την Άνοιξη.

·                    Και τ' Απριλίου τις δεκαοχτώ, πέρδικα ψόφησε στ' αυγό. [δηλ. απ' το κρύο]

·                    Ο Απρίλης έχει τ' όνομα κι ο Μάης τα λουλούδια.

·                    Ο Απρίλης με τα λούλουδα κι ο Μάης με τα ρόδα.

·                    Ο Απρίλης ο γρίλλης, ο Μάης ο πολυψωμάς. [δηλ. το μήνα Απρίλιο οι γεωργοί έχουν λίγες αγροτικές εργασίες ενώ τον Μάιο έχουν πολλές και χρειάζονται πολλά ψωμιά για τους εργάτες]

·                    Ο Μάρτης έχει τ' όνομα, κι ο Απρίλης τα λουλούδια.

·                    Σαν ρίξει ο Μάρτης μια βροχή κι Απρίλης άλλη μία, να δεις κουλούρες στρογγυλές και πίτες σαν αλώνι.

·                    Τον Απρίλη και το Μάη κατά τόπους τα νερά.

·                    Του Απρίλη η βροχή, κάθε σταγόνα και φλουρί.

·                    Του Απρίλη η βροχή, κάθε στάλα και φλουρί.

·                    Του Μάρτη ξύλα φύλαγε, μην κάψεις τα παλούκια, και τ' Απριλιού τις δεκοχτώ, μην κάψεις τα καρούλια (του αργαλειού).

·                    Των καλών ναυτών τα ταίρια τον Απριλομάη χηρεύουν.

·                    Ως τ' Απριλιού τις δεκαοχτώ να 'χεις τα μάτια σου ανοιχτά. Περάσανε οι δεκαοχτώ, άραξε πάνω σ' ένα αυγό. [δηλ. Οι γεωργοί ανησυχούν για τον καιρό μέχρι τις 18 Απριλίου]

Μάιος

·                    Αν βρέξει ο Απρίλης δυο νερά κι ο Μάης άλλο ένα τότε τ' αμπελοχώραφα χαίρονται τα καημένα.

·                    Απρίλης, Μάης, κοντά ειν' το θέρος.

·                    Ένας κούκος (ή χελιδόνι) δε φέρνει την άνοιξη.

·                    Ζήσε, Μάη μου, να φας τριφύλλι και τον Αύγουστο σταφύλι.

·                    Ήρθεν ο Μας (Μάης); Των γυναικών ταμνάς. [δηλ. από τις πολλές δουλειές]

·                    Κάθου, γέρο, λίμενε (περίμενε) να φας το Μάη χορτάρι.

·                    Καλός ο ήλιος του Μαγιού, τ' Αυγούστου το φεγγάρι.

·                    Μάης άβρεχος, μούστος άμετρος.

·                    Μάης άβρεχτος, χρόνια ευτυχισμένα.

·                    Μάης άβροχος, τρυγητός χαρούμενος.

·                    Μάης πενταδείληνος και πάντα δείλι θέλει.

·                    Μην πάρεις το Μάη άλογο, μήτε γυναίκα τη Λαμπρή. [δηλ. το Μάιο τα άλογα φαίνονται πιο γερά γιατί τρώνε περισσότερο κι έτσι ο αγοραστής μπορεί να ξεγελαστεί- επίσης οι γυναίκες τη Λαμπρή στολίζονται με τα καλά τους ρούχα και μπορεί κανείς να νομίσει ότι κάποια είναι όμορφη μόνο και μόνο επειδή είναι καλοντυμένη]

·                    Μήνας που δεν έχει ρο, ρίξε στο κρασί νερό.

·                    Ο Απρίλης έχει τ' όνομα κι ο Μάης τα λουλούδια.

·                    Ο Απρίλης με τα λούλουδα κι ο Μάης με τα ρόδα.

·                    Ο Απρίλης ο γρίλλης, ο Μάης ο πολυψωμάς. [δηλ. το μήνα Απρίλιο οι γεωργοί έχουν λίγες αγροτικές εργασίες ενώ τον Μάιο έχουν πολλές και χρειάζονται πολλά ψωμιά για τους εργάτες]

·                    Ο Αύγουστος πουλά κρασί κι ο Μάης πουλά σιτάρι. [δηλ. μπορείς από πριν να κρίνεις τη σοδειά και να καθορίσεις την τιμή]

·                    Ο γάμος ο μαγιάτικος πολλά κακά αποδίδει.

·                    Ο Μάης ρίχνει την δροσιά κι ο Απρίλης τα λουλούδια.

·                    Ο Μάης φτιάχνει τα σπαρτά κι ο Μάης τα χαλάει.

·                    Ο Μάης ρίχνει τη δροσιά και ο Απρίλης τα λουλούδια.

·                    Οντά 'πρεπε δεν έβρεχε κι ο Μάης χαλαζώνει.

·                    Όποιος φιλάει τον Αύγουστο, τον Μάη θερίζει μόνος.

·                    Οπού σπείρει ή δε σπείρει, το Μάη μετανοεί. [δηλ. τότε κάποιος καταλαβαίνει αν έκανε καλά που καλλιέργησε τη γη ή όχι]

·                    Όταν πρέπει δε βροντά και το Μάη δροσολογά.

·                    Σαν έπρεπε δεν έβρεχε, το Μάη εχαμοβρόντα.

·                    Στο κακορίζικο χωριό το Μάη ρίχνει το νερό.

·                    Στον καταραμένο τόπο Μάη μήνα βρέχει.

·                    Το Μάη βάζε εργάτες κι ας είναι κι ακαμάτες. [δηλ. όσο κι αν τεμπελιάζουν, θα κάνουν δουλειά γιατί είναι οι μέρες μεγάλες]

·                    Το Μάη εγεννήθηκα και μάγια δε φοβούμαι. [πρόληψη που συνδέει την ονομασία του Μαΐου με τη λέξη μάγια- έλεγαν ότι όσοι είναι γεννημένοι το Μάη δε παθαίνουν τίποτα από μάγια]

·                    Το Μάη με πουκάμισο, τον Αύγουστο με κάπα.

·                    Τον Απρίλη και το Μάη κατά τόπους τα νερά.

·                    Τον Μάη κρασί μην πίνετε κι ύπνο μην αγαπάτε.

·                    Του καλού γεμιτζή (ναύτη) η γυναίκα το Μάη χήρεψε. [δηλ. στη θάλασσα τον Μάιο κάνει ξαφνικές και μεγάλες φουρτούνες]

·                    Των καλών ναυτών τα ταίρια τον Απριλομά χηρεύουν.

·                    Τώρα μάγια, τώρα δροσιά, τώρα το καλοκαίρι.

Ιούνιος

·                    Από την αρχή του θεριστή, του δρεπανιού μας η γιορτή.

·                    Από το θέρος ως τις ελιές, δεν απολείπουν οι δουλειές.

·                    Γενάρη πίνουν το κρασί, το Θεριστή το ξίδι. [δηλ. Το κρασί που μπαίνει στα βαρέλια τον Οκτώβρη , ωριμάζει το Γενάρη αλλά τον Ιούνιο έχει γίνει πια ξίδι]

·                    Θέρος, τρύγος, πόλεμος ....και στο αλώνισμα χαρές!

·                    Θέρος, τρύγος, πόλεμος, στασιό δεν έχουν. [δηλ. Ο θερισμός, ο τρύγος και ο πόλεμος δεν επιτρέπουν ξεκούραση, μέχρι να τελειώσουν]

·                    Θέρος, τρύγος, πόλεμος, αποσταμό δεν έχουν.

·                    Μάρτης έβρεχε, θεριστής εχαίρονταν.

·                    Μάρτης έβρεχε, θεριστής τραγούδαγε.

·                    Μη σε γελάσει ο βάτραχος και το χελιδονάκι, αν δε λαλήσει ο τζίτζικας, δεν είν' καλοκαιράκι.

·                    Πρωτόλη (Ιούνιε), Δευτερόλη (Ιούλιε) μου, φτωχολογιάς ελπίδα.

·                    Το τραγούδι του Θεριστή, η χαρά του Αλωνιστή.

·                    Τον Ιούνιο αφήνουν το δρεπάνι και σπέρνουν το ρεπάνι.

Ιούλιος

·                    Αλωνάρη με τ' αλώνια και με τα χρυσά πεπόνια.

·                    Από τ' Άη-Λιος ο καιρός γυρίζει αλλιώς.

·                    Γαμπρός αλωναριάτικος, κακό χειμώνα βγάνει.

·                    Έτσι το 'χει το λινάρι να ανθεί τον Αλωνάρη.

·                    Η καλή αμυγδαλιά ανθίζει το Γενάρη και βαστάει τ' αμύγδαλα όλο τον Αλωνάρη.

·                    Κάλλιο λόγια στο χωράφι , παρά ντράβαλα (φασαρίες) στ' αλώνι.

·                    Κάτσε κότα το Γενάρη και παπί τον Αλωνάρη.

·                    Κότα πίτα το Γενάρη, κόκορα τον Αλωνάρη.

·                    Κότα, χήνα το Γενάρη και παπί τον Αλωνάρη.

·                    Μικρό- μικρό τ' αλώνι μου, και να 'ναι μοναχικό μου.

·                    Ο άη- Λιας κόβει σταφύλια και η αγία Μαρίνα σύκα.

·                    Ο Θεριστής θερίζει, ο Αλωνάρης αλωνίζει κι ο Αύγουστος ξεχωρίζει.

·                    Όρνιθα το Γενάρη, κέφαλος τον Αλωνάρη.

·                    Που μουχτάει τον Χειμώνα‚ χαίρεται τον Αλωνάρη.

·                    Που μοχθεί το χειμώνα χαίρεται τον Αλωνάρη.

·                    Πρωτόλη (Ιούνιε), Δευτερόλη (Ιούλιε) μου, φτωχολογιάς ελπίδα.

·                    Στο κακορίζικο χωριό τον Αλωνάρη βρέχει.

·                    Τ' Αλωναριού τα κάματα (δυνατή ζέστη), τ' Αυγούστου τα λιοβόρια (ζεστός δυνατός ανατολικός άνεμος).

·                    Την ημέρα τ' άη -Λιός παίρνει ο καιρός αλλιώς.

·                    Της αγιά Μαρίνας ρώγα και του άη -Λιός σταφύλι. (δηλαδή το σταφύλι ωριμάζει αργότερα από τη σταφίδα)

·                    Της Αγιάς Μαρίνας ρούγα και του Άη Λια σταφύλι και του Αγιού Παντελεήμονα γιομάτο το κοφίνι.

·                    Το τραγούδι του Θεριστή, η χαρά του Αλωνιστή.

·                    Τον Αλωνάρη δούλευε καλό χειμώνα να έχεις.

·                    Τον Αλωνάρη έβρεχε στον ποτισμένο τόπο.

·                    Χιόνισε μέσα στο Γενάρη, να οι χαρές του Αλωνάρη.

Αύγουστος

·                    Από Αύγουστο χειμώνα κι από Μάρτη καλοκαίρι.

·                    Από Μάρτη καλοκαίρι κι από Αύγουστο χειμώνα.

·                    Από Μαρτιού πουκάμισο κι απ' Αύγουστο σεντόνια

·                    Αύγουστε καλέ μου μήνα, να 'σουν δυο φορές το χρόνο.

·                    Αύγουστε τραπεζοφόρε, να 'σουν τρεις βολές το χρόνο.

·                    Αυγουστοκοδέσποινα‚ καλαντογυρεύτρα. [δηλ. Η σπάταλη νοικοκυρά τον Αύγουστο, τα Χριστούγεννα ζητιανεύει]

·                    Αύγουστος άβρεχτος, μούστος άμετρος.

·                    Δεκαπέντησεν ο Αύγουστος, πυρώσου και μην εντρέπεσαι.

·                    Επλάκωσεν ο Αύγουστος, η άκρια του χειμώνα.

·                    Ζήσε, Μάη μου, να φας τριφύλλι και τον Αύγουστο σταφύλι.

·                    Ήρθε ο Αύγουστος, πάρε την κάπα σου.

·                    Θεός να φυλάει τα λιόδεντρα απ' το νερό τα Αυγούστου.

·                    Κάθε πράμα στον καιρό του κι ο κολιός τον Αύγουστο.

·                    Καλή λαβιά τον Αύγουστο και γέννα τον Γενάρη.

·                    Καλός ο ήλιος του Μαγιού, τ' Αυγούστου το φεγγάρι.

·                    Μακάρι σαν τον Αύγουστο να 'ταν οι μήνες όλοι.

·                    Να 'σαι καλά τον Αύγουστο που 'ναι παχιές οι μύγες.

·                    Να 'σαι καλά τον Αύγουστο με δεκαοχτώ βελέντζες.

·                    Ο Αύγουστος και ο τρύγος δεν είναι κάθε μέρα.

·                    Ο Αύγουστος πουλά κρασί κι ο Μάης πουλά σιτάρι. [δηλ. από τον Αύγουστο μπορείς να καταλάβεις αν θα είναι καλή η παραγωγή κρασιού, όπως κι από το Μάη μπορείς να καταλάβεις αν θα παραχθεί πολύ σιτάρι]

·                    Όποιος φιλάει τον Αύγουστο, τον Μάη θερίζει μόνος.

·                    Ούτε ο Αύγουστος χειμώνας, ούτε ο Μάρτης καλοκαίρι.

·                    Τ' Αυγούστου και του Γεναριού τα δυο χρυσά φεγγάρια.

·                    Τ' Αυγούστου οι δρύμες στα πανιά και του Μαρτιού στα ξύλα.

·                    Τ’ Αυγούστου το νερό σαν της κλανιας το νερο.

·                    Τον Αύγουστο τον χαίρεται οπόχει να τρυγήσει.

Σεπτέμβριος

·                    Αν ίσως βρέξει ο Τρυγητής, χαρά στον τυροκόμο.

·                    Βοηθάει ο Άη- Γιάννης και ο Σταυρός, γιομίζει το αμπάρι κι ο ληνός.

·                    Θέρος, τρύγος, πόλεμος.

·                    Μάρτη και Σεπτέμβρη ίσια τα μεσάνυχτα. [:ισημερία]

·                    Στον Τρυγητή σιτάρι σπείρε και στο πανηγύρι σύρε.

·                    Τον Σεπτέμβρη τα σταφύλια, τον Οκτώβρη τα κουδούνια.

·                    Τον Τρυγητή τ' αμπελουργού πάνε χαλάλι οι κόποι.

·                    Του Σεπτέμβρη οι βροχές, πολλά καλά μας φέρνουν.

·                    Του Σταυρού αρμένιζε και του Σταυρού δένε.

·                    Του Σταυρού κοίτα και τ' Άη Γιωργιού ξεκίνα.

·                    Του Σταυρού σταύρωνε και δένε.

·                    Του Σταυρού σταύρωνε και σπέρνε.

Οκτώβριος

·                    Άη Δημητράκη μου, μικρό καλοκαιράκι μου.

·                    Αν βρέξει ο Οκτώβρης και χορτάσει η γη, πούλησ' το σιτάρι σου και αγόρασε βόδια.

·                    Αν δε βρέξει, ας ψιχαλίσει, πάντα κάτι θα δροσίσει.

·                    Αν δε βρέξει, πώς θα ξαστερώσει;

·                    Αν δε χορτάσει ο Οκτώβριος τη γη, πούλησε τα βόδια σου και αγόρασε σιτάρι.

·                    Άσπορος μη μείνεις, άθερος δε μένεις.

·                    Βαθιά τ' αυλάκια να φουντώσουνε τα στάχυα.

·                    Δεύτερο αλέτρι, δεύτερο δεμάτι.

·                    Μακριά βροντή, κοντά βροχή.

·                    Ο καλός ο νοικοκύρης, ο λαγός και το περδίκι, όταν βρέχει χαίρονται.

·                    Οκτώβρη και δεν έσπειρες καρπό πολύ δεν παίρνεις.

·                    Οκτώβρης και δεν έσπειρες, σιτάρι λίγο θα 'χεις.

·                    Οκτώβρη και δεν έσπειρες λίγο ψωμί θα πάρεις.

·                    Οκτώβρη και δεν έσπειρες, οκτώ σακιά δε γέμισες.

·                    Οκτώβρης και δεν έσπειρες οκτώ σωρούς δεν έκανες.

·                    Οκτώβρης και δεν έσπειρες, οκτώ σπυριά δεν κάνεις.

·                    Οκτώβρη και δεν έσπειρες, τρία καλά δεν έκαμες.

·                    Οκτώβρης βροχερός, Οκτώβρης καρπερός.

·                    Οκτώβρης-Οκτωβροχάκης το μικρό καλοκαιράκι.

·                    Όποιος σπέρνει τον Οκτώβρη, έχει οκτώ σειρές στ' αλώνι.

·                    Τ' άη - Δημητριού, τι είσαι 'σύ και τι 'μαι εγώ λέει το νιο κρασί στο παλιό.

·                    Τ' Άη Λουκά σπείρε τα κουκιά.

·                    Τα σταφύλια τρυγημένα και τα σκόρδα φυτεμένα.

·                    Τον Σεπτέμβρη τα σταφύλια, τον Οκτώβρη τα κουδούνια.

Νοέμβριος

·                    Άη- Μηνάς εμήνυσε του πάππου του χειμώνα: -Έρχομαι ή δεν έρχομαι και τ' Άη- Φιλίππου αυτού είμαι.

·                    Αν τ' Άη Φιλίππου λείπω, τ' Άγια, των Αγιών δε λείπω.

·                    Η Πούλια βασιλεύοντας το μήνυμα της στέλνει. Ούτε τσοπάνος στα βουνά ούτε ζευγάς στους κάμπους.

·                    Νοέμβρη οργώματα κι ελιές, δεν απολείπουν οι δουλειές.

·                    Ο άη- Μηνάς εμήνυσε, πούλια μη ξημερώσει.

·                    Ο Νοέμβρης έκλεισε, τα ζευγάρια είν' στο στάβλο κι ούτε ζευγάς στον κάμπο.

·                    Ο Νοέμβρης σαν θα έλθει τα γομάρια μέσα κλείνει.

·                    Όποιος σπείρει τον Νοέμβρη ούτε σπόρο δεν Θα πάρει.

·                    Όταν έρθει ο Νοέμβρης σιγομπαίνει ο χειμώνας.

·                    Ούτε τσοπάνος στα βουνά ούτε ζευγάς στους κάμπους.

·                    Σ' τσι τριάντα, τ' Αγι-Αντριός, αντριεύεται το κρύο.

·                    Της ελιάς το φύλλο κι αν χαθεί, πάλι θε να ξαναβρεθεί.

·                    Το Νοέμβρη και Δεκέμβρη φύτευε καταβολάδες.

·                    Τον Οκτώβρη τα κουδούνια, το Νοέμβρη παραμύθια.

·                    Του Σαρανταμέρου η μέρα «καλημέρα» - «καλησπέρα».

Δεκέμβριος

·                    Άγια Βαρβάρα γέννησε [το χιόνι] και ο Σάββας το εδέχθη, και ο Άη Νικόλας έτρεξε να πάει να το βαφτίσει.

·                    Άγια Βαρβάρα μίλησε και ο Σάββας απλοήθη, μαζώχται ξύλα και άχυρα και σύρται και στον μύλο Άγιο Νικόλας έρχεται στα χιόνια φορτωμένος.

·                    Άγια Βαρβάρα μίλησε και Σάββας αποκρίθει κι Αγιονικόλας έτρεξε να πάει να λειτουργήσει.

·                    Αγιά- Βαρβάρα μίλησε κι ο Σάββας αποκρίθη: μάζεψε ξύλα κι άχυρα και σύρτε και στο μύλο, γιατί ο Άη Νικόλας έρχεται στα χιόνια φορτωμένος.

·                    Απ' τα Νικολοβάρβαρα αρχίζει ο χειμώνας.

·                    Βαρβάρα βαρβαρώνει (το κρύο), Άη Σάββας σαβανώνει, Άη Νικόλας παραχώνει

·                    Γύρω γύρω του Χριστού, η κορφή του χειμωνιού.

·                    Δεκέμβρη μου, με πάγωσες και πώς να ξεπαγιάσω.

·                    Δεκέμβρης, Χριστού γέννεση και καλός μας Χρόνος.

·                    Μαζέψτε ξύλα κι άχυρα και σύρτε και στο μύλο, γιατί Άη Νικόλας έρχεται στα χιόνια φορτωμένος.

·                    Να 'ναι Χριστούγεννα στεγνά, τα Φώτα χιονισμένα, και τα Λαμπρά βρεχούμενα, αμπάρια γιομισμένα.

·                    Να 'ναι Χριστούγεννα στεγνά, τα Φώτα χιονισμένα, χαρά σ' εκείνο το γεωργό, πού 'χει πολλά σπαρμένα.

·                    Το Νοέμβρη και Δεκέμβρη φύτευε καταβολάδες.

·                    Το τραγούδι με τον τρύγο, το Δεκέμβρη παραμύθι.

·                    Χειμωνιάτικη γέννα, καλοκαιρινή χαρά.

·                    Χιόνι του Δεκεμβρίου, χρυσάφι του καλοκαιριού.!

ΠΗΓΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ: http://el.wikiquote.org/

ΠΗΓΗ ΕΙΚΟΝΑΣ: http://emathima.gr/?p=2321