ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ – ΓΝΩΜΙΚΑ που λέγονται στην Σορωνή.
Μέρος Δ.
*-Πιάσ΄ τον τσίτσο (γυμνό), πάρ’ τα ρούχα του.
Από άνθρωπο που σε χρωστά και δεν έχει τίποτα δεν μπορείς να πάρεις τίποτα.
*-Ποιος στο’ βγαλε το μάτι? Ο πιο καλός δικός σου?
Η αδικία από τους δικούς σου ανθρώπους είναι η χειρότερη.
*-Πιο καλά κειά που κατουρούν, παρά κειά που πελεκούν.
Πιο καλά στα ακάθαρτα παρά στα επικίνδυνα
*-Πόξω που το χορό, πολλά τραγούδια ξέρουν.
Γι’αυτούς που κάνουν κριτική για τα πάντα χωρίς να ξέρουν τα πραγματικά γεγονότα
*-Πέντε βόδια, τρία ζευγάρια.
Γι’αυτούς που δεν καταλαβαίνουν τίποτα, για τους αμαθείς.
*-Πώς χορέβιουν οι λολλοί, δίχως λύρα και βιολί.
Γι’αυτους που κάνουν ανόητα πράγματα.
*-Πάρ τον έναν, χτύπα τον πάνω στον άλλον.
Γι’ αυτους που έχουν τα ίδια ελαττώματα, που μοιάζουν μεταξύ τους.
*-Που λιμασμένο φούρνο, ψωμί μη λαμένεις (περιμένεις).
Από φτωχό ή ανήμπορο, βοήθεια μην περιμένεις.
*-Σε είχα δε σε ήθελα, σ’έχασα σε γυρεύω.
Όταν δεν εκτιμούμε κάτι που έχουμε παρά μόνο όταν το χάσουμε.
*-Σκότωνε λολλούς, πλέρωνε τζερεμέδες (παράδες που ξοδεύονται άδικα).
Οι αδιόρθωτοι όσο και να προσπαθείς δε διορθώνονται και η προσπάθεια ζημιώνει εσένα τον ίδιο.
*-Σαν δεν σε κόφτει (νοιάζει ) μη ρωτάς, ποτέ κακό μην έχεις.
Γι’ αυτούς που ανακατεύονται σε ξένες υποθέσεις.
*-Σαράντα σκοτώνω καθιστός, κι’ αλίμονο κι ‘αν σηκωστώ.
Για τους νταήδες και τους καμπόσους.
*-Στη βρύση που ποτίζουσου, τώρα ποτίζουν άλλοι.
Τίποτα δεν είναι δικό σου.
*-Σαν έχεις τον τεμπέλη, το σοφό τι τον θέλεις?
Για τους τεμπέληδες οι οποίοι για να αποφύγουν δουλειές, κάθονται και φιλοσοφούν.
*-Σπίτι όσον εχωρείς, κι αλώνι όσον εμπορείς.
Σπίτι χωρίς υπερβολές. Να προκόβεις όμως στη δουλειά σου γιατί αυτή θα φέρει εισόδημα.
*-Στον έρημο τόπο, το Μάη μήνα βρέχει.
ή στον παντέρημο τον τόπο, τον Μαγιάπρηλο χιονίζει. Για την κακοτυχία.
*-Τ’άσπρα (Τουρκικό νόμισμα), κατεβάζουν τ’άστρα.
Για την δύναμη των χρημάτων.
*-Τάχει η κάττα (γάτα) στην κοιλιά της, με τα κείνα μουρμουρίζει.
Κάθε άνθρωπος ασχολείται με τα βάσανά του.
*-Τι είναι ο κάουρας, και τι’ ναι το ζουμί του.
Για μηδαμινά πράγματα με ελάχιστη απόδοση.
*-Το δέντρο που έχει καρπούς πετροβολούν.
Για τη ζήλια απέναντι στον καλύτερό μας.
*-Το σκύλο που βάσει, μην τον φοάσαι.
Γιαυτούς που κάνουν φασαρίες αλλά είναι ακίνδυνοι.
*-Τ’αμπέλι θέλει αμπελουργό, και το καράβι ναύτη.
Ο κατάλληλος άνθρωπος στην κατάλληλη θέση.
*-Τα πίσω αππίδια έχουν νουρές, τα παραπίσω αχχάνια.
Μην κρίνεις κάτι πριν το τέλος.
*-Το καλό αρνί, στη μάντρα του πουλιέται.
Το καλό πράμα είναι περιζήτητο.
*-Το παξιμάδι βρεμένο το θέλεις;
Γι’αυτούς που τα θέλουν όλα έτοιμα.
*-Το χρήμα είναι ασημένιο, και χρειάζεται μαλαματένια χέρια.
Για την ικανότητα κάποιου να διαχειρίζεται τα πλούτη του
*-Κάθε αρνί, που το ποδαράκι του κρεμιέται.
Καθένας κρίνεται από τα έργα του.
*-Τα καλά στα καλά πααίνουν.
Για την εύνοια της τύχης.
*-Τον λολλό κι αν ορμηνεύγεις, κρύο σίδερο δουλεύγεις.
Άδικα τα λόγια γι’ αυτούς που δεν καταλαβαίνουν και δε διορθώνονται.
*-Του Σαββάτου ο καιρός, τη Δευτέρα γάδαρος.
Δεν είναι κάθε μέρα τα ίδια. Ο σφοδρός αέρας δεν διαρκεί πάνω από 3 ημέρες.
*-Του πατέρα του παιδάκι.
Όταν τα παιδιά ακολουθούν τα βήματα των γονιών τους.
*-Του φτωχού η μοίρα, για βελόνι, για καρφί.
Για την μοίρα των άτυχων (ασήμαντα ευρήματα).
*-Του τεμπέλη το μεροκάματο, είναι το πιο ακριβό.
Για τους τεμπέληδες.
*-Το πρωινό πουλί βρίσκει την τροφή του.
Για τους προκομμένους.
*-Του αστυνομικού η φιλία, κάθεται στα γόνατα.
Για τις φιλίες που δεν έχουν γερές βάσεις.
*-Του ξένου γαδάρου η πιστιά, στην ανηφόρα κόβιεται.
Το ξένο πράγμα εύκολα καταστρέφεται γιατί δεν το φροντίζουμε.
*-Φρου-Φρου, και τ’αμπέλια ξέφραγα.
Για τους βιαστικούς που δεν κάνουν καλή δουλειά.
*-Χώριε (βλέπε) ούγια και παίρνε πανί.
Πρέπει να εξετάζεις την ποιότητα αυτού που παίρνεις. Κυρίως για γαμπρούς και νύφες να εξετάζεις τις οικογένειές τους.
*- Χέρι πούχει έν τρέμει.
Για τους εύπορους που έχουν διάθεση να ξοδέψουν.
*-Ψωμί κι αλεύρι δάνεισε, και όριο μη δανείσεις.
(¨Όριο το σύνορο χωραφιών).
Να μην δανείζεις πολύ σημαντικά πράγματα.
*-Ώρα καλή γέρο, λε κουκιά σπέρνω.
Για τις άσχετες απαντήσεις που παίρνουμε.
*-Τρεχούμενο νερό, κατούρα και πιέ.
Για την καθαρότητα των τρεχούμενων νερών.
Λουκάς Μπονιάτης
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην ομάδα «Παλιά Σορωνή»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου