Η εκπαίδευση στην Ελλάδα, την πατρίδα μας.

Γράφει ο Απόστολος Κυριατσούλης (*) 

Η εκπαίδευση στην Ελλάδα, την πατρίδα μας.

Πικρές «αλήθειες» ή μη επιτρεπτές ερωτήσεις ή μόνο υποκειμενικές μου διαπιστώσεις; Μια πρόταση.

Σε κάθε χώρα η εκπαίδευση (σε οποιαδήποτε βαθμίδα) εξαρτάτε από την νοοτροπία του λαού της και από το κατεστημένο (Establishment), που την διοικεί και αποφασίζει για όλα. 

Με άλλα λόγια υπάρχει μια αμφιμονοσήμαντος σχέση μεταξύ νοοτροπίας και εκπαίδευσης και μεταξύ εκπαίδευσης και κατεστημένου.

Σε καμιά χώρα του κόσμου, τουλάχιστον του πολιτισμένου κόσμου δεν υπάρχει αυτό που ζούμε στην Ελλάδα, ειδικά τις τελευταίες δεκαετίες με το θέμα των «εισαγωγικών εξετάσεων», στις διάφορες μορφές του, για τα ΑΕΙ και τα ΤΕΙ. 

Εδώ και περίπου 6 δεκαετίες, τουλάχιστον από την Γ´ Γυμνασίου/Α´ Λυκείου αρχίζει ο Γολγοθάς των μαθητών με τα φροντιστήρια και η οικονομική αιμορραγία για τους περισσότερους γονείς, με σκοπό ένα καλύτερο μέλλον για όλους.

Το αποτέλεσμα: οι πτυχιούχοι των ΤΕΙ, παρά την εξίσωση τους με τα ΑΕΙ, είναι στη καλύτερη περίπτωση ειδικευμένοι εργάτες/εργαζόμενοι, οι δε των ΑΕΙ, σε μεγάλο βαθμό αποδημούν στο εξωτερικό για ένα καλύτερο μέλλον, ή ασχολούνται με κάτι διαφορετικό από αυτό που σπούδασαν. Με αλλά λόγια το σύστημα παράγει σε μεγάλο βαθμό ανέργους και γονείς δίχως περιουσία. 

Παρ’ όλα αυτά όμως, αυτό το σύστημα στη ουσία του δεν αμφισβητείτε! Τουλάχιστον δύο μήνες το καλοκαίρι τα ΜΜΕ ασχολούνται με τις εξετάσεις, τις σωστές λύσεις, τις βάσεις, τα αποτελέσματα, κλπ. κλπ. Το επόμενο έτος, από την αρχή πάλι. Αν αυτό που περιέγραψα παραπάνω, δεν έχει σχέση με την νοοτροπία του έλληνα και με το κατεστημένο, που τον διοικεί … τότε δεν ξέρω κι’ εγώ με τη σχέση έχει!

Παρεμπιπτόντως: τα ιδιωτικά πανεπιστήμια εάν ιδρυθούν στην Ελλάδα, που θα βοηθήσουν; Μήπως βοηθήσουν τους απόφοιτους για να βρουν ποιο εύκολα δουλειά στο εξωτερικό; Τι άλλο μπορούν να προσφέρουν πέρα από ανεργία στους αποφοιτήσαντες;

Η πρόταση μου για την εκπαίδευση σε όλες τις βαθμίδες της βασίζεται στην εξής αρχή: η Ελλάδα σήμερα δεν χρειάζεται τεχνοκράτες και οικονομολόγους, αλλά μορφωμένους ανθρώπους. Με άλλα λόγια η εκπαίδευση στην Ελλάδα σήμερα πρέπει να βασίζεται στη μόρφωση των ανθρώπων και όχι να «παράγει» τεχνοκράτες και οικονομολόγους. Εάν στο μέλλον χρειαστεί τέτοιου είδους ειδικότητες, μπορεί να τους φέρει από το εξωτερικό, π.χ. έλληνες, που έφυγαν μετά τις σπουδές τους από την Ελλάδα στο εξωτερικό και απέκτησαν εκεί εμπειρία και περισσότερη γνώση, μορφωμένους ανθρώπους όμως δεν μπορείς να εισαγάγεις, και εξ αιτίας του ζητούμενου αριθμού (πλήθος)!

Για τις δύο πρώτες βαθμίδες της εκπαίδευσης υπάρχουν άριστες μελέτες και προτάσεις από ελληνικά και διεθνή ινστιτούτα και πανεπιστήμια, που δείχνουν τον τρόπο, πως εφαρμόζεται και διδάσκεται μια εκπαίδευση με βάση την μόρφωση των μαθητών. Γι’ αυτό, σαν μη ειδικός δεν θα τις «ξαναβρώ/περιγράψω εκ νέου». Η ερώτηση είναι, γιατί δεν τις εφαρμόζουμε σήμερα; 

Η απάντηση είναι απλή, η νοοτροπία μας και το κατεστημένο δεν το επιτρέπουν! 

Για την εισαγωγή στα ανώτερα και ανώτατα ιδρύματα θα πρέπει να απαλλαγούμε από αυτό το απάνθρωπο σημερινό σύστημα, που μας επιβάλει το κατεστημένο, εκμεταλλευόμενο την νοοτροπία μας! Συνοπτικά προτείνω:

- τη κατάργηση των εισαγωγικών εξετάσεων στα ΤΕΙ και ΑΕΙ, εισαγωγή μόνο μέσω του βαθμού του απολυτηρίου του Λυκείου (πως θα γίνει τεχνικά, το περιγράψω ποιο κάτω) 

- κατάργηση ή συγχώνευση πολλών ΤΕΙ και ΑΕΙ που υπάρχουν μόνο για πολιτικούς και ψηφοθηρικούς λόγους

- τα ΤΕΙ και τα ΑΕΙ να αποφασίζουν μόνα τους, πόσους νέους φοιτητές θα παίρνουν κάθε χρόνο

- κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου ή να δοθούν ποιο πολλές δυνατότητες στους πρυτάνεις και στην σύγκλητο να καλούν την αστυνομία και τον εισαγγελέα, χωρίς να φοβούνται «αντίποινα»

- να υπάρχου μόνο δημόσια ΤΕΙ και ΑΕΙ

- να καταργηθούν τα λεγόμενα συγγράμματα, και οι φοιτητές να ασχολούνται με τη βασική βιβλιογραφία του κλάδου και του θέματος, που διδάσκονται 

- η κομματοποίηση, έξω από τα σχολεία, τα ΤΕΙ και ΑΕΙ

- να δοθεί βάρος στην έρευνα

- και ασφαλώς να ανεβεί κατά πολύ η χρηματοδότηση των ΤΕΙ και ΑΕΙ από το κράτος 

- να δοθεί βάρος, η αντίστοιχη σοβαρότητα αλλά και χρηματοδότηση στις επαγγελματικές σχολές και σ’ όλα τα επαγγέλματα 

Όλα αυτά που προτείνω παραπάνω εφαρμόζονται σήμερα σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες αλλά και σε άλλες ηπείρους.

Ερώτηση: γιατί όλα αυτά δεν μπορούν να εφαρμοστούν στην Ελλάδα; Η απάντηση δική σας.

Τώρα το τεχνικό μέρος για τον βαθμό του Λυκείου, που με αυτόν μόνο θα γίνεται η εισαγωγή στα ΤΕΙ και τα ΑΕΙ, σε γενικές γραμμές και εν συντομία:

- κατάργηση των φροντιστηρίων, οι ιδιωτικές φροντιστηριακές επιχειρήσεις να υπερφορολογούνται για να κλείσουν. Αυστηρή και παραδειγματική τιμωρία στα «κρυφά» φροντιστήρια οποιουδήποτε εκπαιδευτικού, εάν πράγματι μπορούν αυτά να αποδειχτούν

- σημαντική αύξηση του αριθμού των καθηγητών 

- να υπάρχουν φροντιστηριακές ώρες, εάν χρειάζονται τα απογεύματα στα δημόσια σχολεία, χωρίς αμοιβή

- ο βαθμός του απολυτηρίου του Λυκείου να είναι ο μέσος όρος των βαθμών των τριών τάξεων, προφορικών και γραπτών

- να γίνονται μια φορά τον χρόνο σε κάθε τάξη γραπτές εξετάσεις και να ισχύουν τα ίδια θέματα για όλη την Ελλάδα, οι δε γραπτές εξετάσεις να γίνονται ταυτόχρονα σε όλη την Επικράτεια

- ο προφορικός βαθμός να μην ξεπερνά το 30% σε σχέση με αυτόν των γραπτών για τον τελικό βαθμό του απολυτηρίου

- να αποφευχθεί η παπαγαλία και να αναπτυχθεί η κριτική σκέψη

- και στις τρεις τάξεις του Λυκείου να μην έχουν σε κανένα μάθημα οι μαθητές το ίδιο καθηγητή δύο ή τρεις χρονιές. Από τη μια πλευρά αποφεύγονται παρεξηγήσεις και «ρουσφέτια» και από την άλλη οι μαθητές έχουν να αντιμετωπίσουν διάφορους τύπους καθηγητών και αυτό θα τους βοηθήσει αργότερα στην κοινωνία

- να εφαρμοστεί η σοβαρή και αντικειμενική αξιολόγηση των καθηγητών 

- μετά τις γραπτές εξετάσεις, να μην δίνεται η δυνατότητα στους μαθητές να καλυτερεύσουν την βαθμολογία τους προφορικά, όπως γίνεται σήμερα στην Βαυαρία.

Μόνο μια πραγματικά μορφωμένη κοινωνία μπορεί σε βάθος τουλάχιστον μιας δεκαετίας να προσαρμόσει προς το καλύτερον την νοοτροπία της!

Υπάρχουν εκατοντάδες, αν όχι χιλιάδες άρθρα και βιβλία που ασχολούνται με την ελληνική εκπαίδευση και τη σύγκριση της με άλλα εκπαιδευτικά συστήματα.

(*) Ο Απόστολος Π. Κυριατσούλης είναι συνταξιούχος,. 

Τα τελευταία 46 χρόνια ζει στη Γερμανία και ασχολείται με τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό, από το 1992 πολύ πιο συστηματικά. 

Είναι ιδρυτικό μέλος του Συλλόγου για την Μελέτη και Διάδοση της Ελληνικής Ιστορίας το 1994 και Πρόεδρος του.