Ο… μύλος είχε τη δική του ιστορία. Ο μύλος του Κωνσταντίνου και της Ελένης Κυπριώτη

Γράφει ο δημοσιογράφος Μιχάλης Μαστής 

Ο… μύλος είχε τη δική του ιστορία 

Η κατασκευή του, ξεκίνησε την Άνοιξη του 1912 από τον Κωνσταντίνο και την Ελένη Κυπριώτη. Η απόφασή τους για την επιλογή του σημείου κατασκευής (ανάμεσα σε Θολό και Σορωνή δεν ήταν τυχαία. 

Ο μύλος (ο συγκεκριμένος) θα μπορούσε να είχε όχι μόνο μία, αλλά πολλές ιστορίες. Από την περίοδο όπου κατασκευάζονταν, όταν λειτούργησε και στην συνέχεια όταν εγκαταλείφθηκε (εξαιτίας της νέας τεχνολογίας πια) το καλοκαίρι του 1945. 

Στη συνέντευξη που μου παραχώρησε τον Δεκέμβριο του 2000 ο Φώτης Κυπριώτης, θυμήθηκε ότι η κατασκευή του έγινε από εξειδικευμένο Συμιακό «μυλοτεχνίτη». 

Χρειάστηκε δύο ολόκληρα χρόνια για να ολοκληρωθεί και να λειτουργήσει το 1914. Για την κατασκευή του, οι γονείς του Κωνσταντίνος και Ελένη, κουβαλούσαν πέτρες με τα γαϊδουράκια, ενώ επειδή χρειάστηκε τεράστια (για την εποχή) ποσότητα ασβέστη, φτιάχτηκε μάλιστα και σε παρακείμενο χώρο, ένα ασβεστοκάμινο,. Ταυτόχρονα, ανοίχτηκε και ένα πηγάδι για να μπορούν οι τεχνίτες να εργαστούν.

«Σε μικρή ηλικία που ήμουν, έκανα κι εγώ το μυλωνά – δήλωσε ο Φώτης Κυπριώτης - βοηθώντας τους γονείς μου. Πήγαινα εκεί και άνοιγα τα πανιά του μύλου, σήμα ενδεικτικό για τους κατοίκους που ήθελαν να αλέσουν ότι ο μύλος θα λειτουργούσε. 

Θυμάμαι τις μυλόπετρες που είχαν μεγάλες διαστάσεις και ήταν ειδική παραγγελία για να μπορούν να αντέχουν αλλά και να κάνουν καλή δουλειά. 

Μου έκανε εντύπωση επίσης, ότι ο πατέρας μου, για να αποφύγει τον… τίτλο του «κλεφτομυλωνά», έκανε ξεκάθαρες δουλειές και ζύγιζε εκ των προτέρων το σιτάρι, πάντα μπροστά στους πελάτες του.» 

Αξίζει να σημειωθεί ότι μέχρι τότε η Σορωνή δεν είχε δικό της μύλο. Υπήρχε μόνο παρόμοιοι (αλλά όχι ίδιας κατασκευής και τεχνολογίας μύλοι) στη Διμυλιά και στις Φάνες. 

Λειτούργησε χωρίς καμία διακοπή μέχρι και το 1945 και στην συνέχεια εγκαταλείφθηκε στον χρόνο, εξαιτίας της… νέας τεχνολογίας. Οι πρώτες αλεστικές μηχανές πια είχαν κάνει την εμφάνισή τους και στην περιοχή. 

Από το 1974 και μετά όμως, ο συγκεκριμένος μύλος, άρχισε ν’ αποκτά έντονο ενδιαφέρον για τις τοπικές κομματικές οργανώσεις. Η απόστασή του από τον κεντρικό δρόμο, το σχήμα του και κυρίως ο τόπος (που δεν είχε κοντά κατοικίες και διευκόλυνε τους συμμετέχοντες για την αναγραφή συνθημάτων) ήταν ορισμένα από τα στοιχεία που καθιέρωσαν τον μύλο αυτό σε ζώνη… υψηλής θέασης. 

Για τους νεότερους και για τα σημερινά δεδομένα, ελάχιστα μπορεί να σημαίνει αυτό. Όμως για την εποχή αποτελούσε υπόθεση υψίστης προτεραιότητας, για τα κόμματα της περιοχής, τα… χρώματα και τα συνθήματα με τα οποία θα ήταν βαμμένος ο μύλος. 

Η κομματική οργάνωση του ΚΚΕ στην Σορωνή, είχε πάντα τον πρώτο λόγο στην αναγραφή των συνθημάτων. «Είτε επειδή πρώτοι έβαψαν τον μύλο κόκκινο, είτε επειδή υπολόγιζαν στην συγκατάθεση των ιδιοκτητών – σημείωσε ο Φώτης Κυπριώτης.» 

Ωστόσο, όλα σχεδόν τα κόμματα της εποχής, άφησαν το.., χρώμα τους σε αυτόν. 

Οι παλαιότεροι θυμούνται ότι σε παραμονές εκλογών όπου η κατάσταση μεταξύ των κομμάτων ήταν σε οριακό σημείο μέσα σε ένα βράδυ, στον μύλο, γράφτηκαν και σβήστηκαν αντίστοιχα συνθήματα, μέχρι και τρεις φορές! 

Στον τόπο αυτό, που προσφέρονταν ιδιαίτερα για αναγραφή συνθημάτων, δεν έλλειπαν ασφαλώς και οι εντάσεις, και οι διαξιφισμοί μεταξύ των αντίπαλων κομματικών στελεχών και μελών. Η αναγραφή συνθημάτων, γίνονταν ιδιαίτερο τελετουργικό για όλους όσους συμμετείχαν στην διαδικασία. 

Επιλογή χρόνου, μεταφορά υλικών και χρωμάτων, μέτρα προστασίας και αναχώρηση με απόλυτη μυστικότητα. Μέχρι και ομάδες περιφρούρησης αναλάμβαναν να ελέγχουν την κυκλοφορία των οχημάτων και τις… κινήσεις στην ευρύτερη περιοχή. Το πρώτο σύνθημα γράφτηκε το 1975 και το τελευταίο πριν από περίπου 10 χρόνια! 

Για την ιστορία, ο μύλος αυτός, έγινε και μπλε (ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ) και πράσινος (ΠΑΣΟΚ) αλλά αν θυμάμαι καλά είχαν γραφτεί και συνθήματα του ΚΚΕ-εσωτερικού καθώς και άλλων κομμάτων. 

Τα τελευταία χρόνια όπως και με τις αφισοκολλήσεις, το ενδιαφέρον για την προβολή με συνθήματα στον «κόκκινο μύλο» περιορίστηκε στο ελάχιστο. Ενδεχομένως και το ενδιαφέρον των ψηφοφόρων, από όλα τα κόμματα. 

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην ομάδα «Παλιά Σορωνή»: https://www.facebook.com/groups/2637261696541637/?ref=bookmarks

Και φωτογραφίες από την κυρία Μαρια Κυπριωτη εγγονής του Κωνσταντίνου Κυπριώτη.