Η περιβαλλοντική παιδεία μέσα από το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Πεταλούδων Ρόδου

Η περιβαλλοντική παιδεία και αγωγή των νέων αποτελεί βασική προϋπόθεση για τη φυσική και πολιτιστική επιβίωση της ανθρωπότητας.

Η περιβαλλοντική εκπαίδευση μπορούμε να πούμε  ύστερα από δεκαπέντε και πλέον  χρόνια εφαρμογής της στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση αποτελεί μια από τις πιο ολοκληρωμένες δυναμικές κινήσεις, που μπορεί να αλλάξει την εκπαιδευτική διαδικασία και να αντικρούσει τη μονοτονία και καθημερινότητα της εκπαιδευτικής σχολικής ζωής. Η συμμετοχή των παιδιών σε περιβαλλοντικές ή και σε φίλοπεριβαλλοντικές δραστηριότητες, όπως και η δημιουργία ομάδων εργασίας, αποτελεί βάση για να γνωρίσουν τον περίγυρό τους, το περιβάλλον, αλλά και για να βιώσουν δραστηριότητες οι οποίες προβάλλονται ότι μπορούν να ευαισθητοποιήσουν τα παιδιά στα περιβαλλοντικά ζητήματα. Τα παιδιά, συλλέγοντας το κατάλληλο υλικό για να αποκτήσουν γνώσεις και για να ενημερωθούν, αξιολογούν τα ευρήματά τους και κουβεντιάζοντας μεταξύ τους και με τους γονείς τους, μπορούν να αποφασίσουν ή και να υιοθετήσουν προτάσεις-μέτρα-δράσεις για καλύτερο περιβάλλον. Τα παιδιά, που ζουν και εμπλέκονται εδώ στο περιβάλλον τους, αποτελούν εγγύηση για καλύτερο αύριο, το μέλλον τους, το μέλλον όλων μας.

Η περιβαλλοντική Εκπαίδευση δείχνει το δρόμο για αναμόρφωση της σχολικής ζωής.

Η UNESCO δίνει τον εξής ορισμό  για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση:

«Περιβαλλοντική Εκπαίδευση είναι η διαδικασία αναγνώρισης αξιών και διασαφήνισης εννοιών, ώστε να αναπτυχθούν δεξιότητες και στάσεις αναγκαίες για την κατανόηση και εκτίμηση της αλληλοσυσχέτισης ανθρώπου, πολιτισμού και βιοφυσικού περιβάλλοντος. Απαιτεί πρακτική ενασχόληση με τη λήψη αποφάσεων και τη διαμόρφωση ενός κώδικα συμπεριφοράς γα θέματα που αφορούν στην ποιότητα του περιβάλλοντος».

Το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Πεταλούδων Ρόδου μέσα από τα περιβαλλοντικά-εκπαιδευτικά προγράμματα, τις περιβαλλοντικές δράσεις και τις συνεργασίες με περιβαλλοντικούς φορείς ακολουθεί τους βασικούς στόχους της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης:

Ευαισθητοποίηση προς το περιβάλλον ως σύνολο και προς τα σχετιζόμενα μ’ αυτό προβλήματα.

Γνώσεις και ποικιλία εμπειριών, ώστε να κατανοηθεί το περιβάλλον στην ολότητά του.

Στάσεις, αξίες και συναισθήματα ενδιαφέροντος προς το περιβάλλον, καθώς και κίνητρα για ενεργό συμμετοχή στη βελτίωση και στην προστασία του,
τα οποία θεωρούνται βασικές δεξιότητες για τον προσδιορισμό, την αξιολόγηση και την επίλυση των περιβαλλοντικών προβλημάτων.

Από τα πιο σημαντικά σημεία της διεπιστημονικής προσέγγισης της γνώσης που πραγματοποιείται κατά την διάρκεια ενός εκπαιδευτικού-περιβαλλοντικού προγράμματος  είναι η αξιολόγηση του προγράμματος και ιδιαίτερα η αυτοαξιολόγηση.

Συμμετέχοντας ένας μαθητής ενεργά σε προγράμματα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης  του δίνεται η δυνατότητα να αναπτύξει δεξιότητες και ικανότητες  σημαντικές στο να  συγκεντρώνει υλικό και πληροφορίες, να παρατηρεί χρησιμοποιώντας τις αισθήσεις του, να πειραματίζεται και να ελέγχει τις υποθέσεις, να κρατά σημειώσεις,  να οργανώνει να ταξινομεί και να μελετά καλύτερα αυτά που τον ενδιαφέρουν.  Να κάνει διαπιστώσεις για ομοιότητες και διαφορές, να βγάζει συμπεράσματα χρησιμοποιώντας διαφόρους μεθόδους (επαγωγική, παραγωγική) και να φτάνει σε λύσεις.  Επίσης να προβλέπει σταθμίζοντας τα δεδομένα και με βάση αυτά να προβλέπει μελλοντικές καταστάσεις.

Oι πηγές γνώσης και πληροφοριών της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης είναι το ίδιο το περιβάλλον, η βιβλιογραφία (περιοδικά, εφημερίδες, βιβλία, ηλεκτρονικά μέσα …) και βέβαια ο ίδιος ο άνθρωπος.

Με τιμή,

Χάρης Συργιάννης

Υπεύθυνος ΚΠΕ Πεταλούδων Ρόδου

Εκπαιδευτικός ΔΔΕ Δωδεκανήσου, MEd Εκπαίδευση Ενηλίκων

Υποψήφιος Διδάκτορας στην Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης