Γράφει ο Σάββας Καραταπάνης
Το παλιό ελαιοτριβείο (Μάγγανο) της Απολακκιάς.
Οι περισσότεροι από εμάς γνωρίζουμε για τη μαζική μετανάστευση που ακολούθησε μετά την απελευθέρωση της Ρόδου από τους Ιταλούς (1948).
Πριν από 100 χρόνια περίπου υπήρξε και μια άλλη πιο περιορισμένη μετανάστευση από τα χωριά της Ρόδου, προς της ΗΠΑ αλλά και προς την Αργεντινή! Το 1915 άλλωστε, η Αργεντινή υπόσχονταν για ένα μετανάστη περίπου τα ίδια όπως και οι Ηνωμένες Πολιτείες.
Μια μερίδα Απολακκιάτες ξεκίνησαν τη δεκαετία του 1910 προς της ΗΠΑ, όπου εργάσθηκαν σκληρά σε εργοστάσια ξυλείας, κατασκευής
σιδηροδρομικών γραμμών, ορυχεία κ.α. Γενικά ασκούσαν τις πιο δύσκολες δουλειές αφού οι περισσότερο ήσαν και αναλφάβητοι.
Μερικοί από αυτούς μετά από παραμονή κάποιων χρόνων στη ξενιτιά, επέστρεψαν στην Απολακκιά φέροντας ορισμένα δολάρια που στη μεγάλη φτώχια που επικρατούσε στα χωριά της Ρόδου, αποτελούσαν σημαντική ανάσα για την τοπική οικονομία.
Ένας από αυτούς τους μετανάστες ήταν ο Στυλιανός Εμ. Καραταπάνης (ο Κκιανός) 1884 – 1981, που μετά δεκαετή περίπου παραμονή στις Η.Π.Α. και σκληρή εργασία σε διάφορες πολιτείες, μεταξύ των οποίων και η Αλάσκα, επιστρέφει στο χωριό του φέρνοντας κάποια χρήματα που τα αξιοποίησε «επενδύοντας» με τα δεδομένα της εποχής στην Απολακκιά.
Αγοράζοντας σύγχρονο εξοπλισμό από τη Γαλλία κατασκευάζει το ελαιοτριβείο που σήμερα στέκεται ερειπωμένο.
Η λειτουργία του ήταν φυσικά χειροκίνητη, αφού δεν υπήρχε
ηλεκτρικό ρεύμα στα χωριά της Ρόδου. Την μεγάλη μυλόπετρα που έλειωνε τον ελαιόκαρπο κινούσε ένα δυνατό μουλάρι, που το οδηγούσε κυκλικά ένας εργάτης.
Ο ελαιόκαρπος ακολούθως έμπαινε στους τουβράδες (σάκκοι) οι οποίοι τοποθετούνταν στο πιεστήριο, όπου συμπιέζονταν και το λάδι έρρεε σε δεξαμενή που ήταν στο έδαφος από όπου και γινόταν η συλλογή του.
Στο σιδερένιο πιεστήριο Γαλλική επιγραφή δηλώνει την προέλευση του από την Προβηγκία.
Το ελαιοτριβείο αυτό φτιάχτηκε μετά το 1925 και αποτελούσε σημαντική τεχνολογική πρόοδο τότε.
Για την ιστορία προσθέτω ότι ο Στυλιανός εκτός από το ελαιοτριβείο κατασκεύασε και ένα νερόμυλο, ανοίγοντας συγχρόνως και ένα παντοπωλείο της εποχής το οποίο μάλιστα ήταν ανοικτό μέχρι πριν μερικά χρόνια.
Σάββας Καραταπάνης
Αναρτήσεις
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου