Πάρος
Να τη χαρακτηρίσεις κοσμική, θα έχεις δίκιο. Να την πεις διάσημη στο Αιγαίο, «κοιτίδα» των θαλάσσιων σπορ, νεανική, αγαπημένη του ποιητή Σεφέρη, πάλι δίκιο θα έχεις. Η Πάρος εξάπτει τη φαντασία των ανθρώπων από τους προϊστορικούς χρόνους. Χάρη στο άφθονο και εξαιρετικής ποιότητας μάρμαρό της, εμπνέει τους καλλιτέχνες. Χάρη στα σημαντικά θρησκευτικά μνημεία, με κορυφαίο το προσκύνημα της Παναγίας Εκατονταπυλιανής, ελκύει σαν μαγνήτης τους πιστούς. Οπως έλκυε τους περιηγητές επί έξι ολόκληρους αιώνες, αλλά και τους Ενετούς, τους πειρατές, τους Τούρκους. Και σήμερα προσελκύει επισκέπτες από την Ελλάδα και όλο τον κόσμο που απολαμβάνουν τις παραλίες της, τα θαλάσσια σπορ με το windsurf και το kitesurf στην πρώτη γραμμή, τα καφέ, τα μπαράκια και τα εστιατόρια, την κυκλαδίτικη αρχιτεκτονική που υποδέχθηκε τις επιρροές του νεοκλασικισμού χωρίς αντιπαλότητα -με γνώμονα την αρμονική σύνθεση.
Μην αρκεστείτε σ’ αυτά. Η Πάρος θέλει περιήγηση, περπάτημα, οδήγηση για να ξεδιπλώσει τις χάρες και τα μυστικά της. Από τον 13ο αιώνα, άλλωστε, αυτό το γνωρίζουν οι Ευρωπαίοι που περιηγήθηκαν στο νησί χαρτογραφώντας κάθε γωνιά, καταγράφοντας τις συνήθειες των ανθρώπων του νησιού. Παροικιά, Νάουσα, Μάρπησσα, ενετικά κάστρα, ερειπωμένες ή ακόμη ενεργές μονές, εκκλησάκια με θαυμαστή αρχιτεκτονική, παλιές εικόνες και περίτεχνα τέμπλα, μονοπάτια και εύφορες κοιλάδες, όπως εκείνη των πεταλούδων, αρχαία λατομεία... Η απαρίθμηση, όσο μεγάλη και αν είναι, δεν αρκεί: το ταξίδι στην Πάρο και στη γειτονική της Αντίπαρο είναι μια θαυμάσια εμπειρία που αξίζει να βιώσετε.
Από τον 8ο αιώνα έως και τους Περσικούς πολέμους η Πάρος γνώρισε περιόδους ακμής. Οι πηγές καταγράφουν το ρόλο που έπαιξε στον πόλεμο στο Ληλάντιο πεδίο (7ος-8ος αιώνας). Οι Πάριοι ίδρυσαν αποικία στη Θάσο (680 π.Χ.), ομώνυμη με το νησί πόλη στον Πόντο, αλλά και την Φάρο στην Αδριατική. Σημαντικό ρόλο στην ευμάρεια της Πάρου κατά την αρχαιότητα έπαιξαν τα λατομεία του περίφημου «λιχνίτη», όπως ήταν γνωστό το παριανό μάρμαρο. Στο νησί γεννήθηκαν οι διάσημοι αγαλματοποιοί Σκόπας και Αγοράκριτος και οι ζωγράφοι Νικάνωρ και Αρκεσίλαος. Πάριος ήταν και ο μεγάλος λυρικός ποιητής Αρχίλοχος.
Με το νησί συνδέεται και το περίφημο «Πάριον Χρονικό» ή «Μάρμαρον». Πρόκειται για μια ελληνική επιγραφή, γραμμένη στην αττική διάλεκτο από άγνωστο συγγραφέα, κατά την εποχή του άρχοντα Διόδμητου στην Αθήνα, το 264 ή 263 π.Χ. Είναι ένας χρονολογικός πίνακας των πιο σημαντικών ιστορικών γεγονότων από την εποχή του Κέκροπα, του μυθικού πρώτου βασιλιά της Αθήνας. Το Πάριο Χρονικό βρέθηκε τον 1627 πάνω σε μια κολοβωμένη στήλη, μεταφέρθηκε από τον κόμη του Arundel στη Σμύρνη, μετά στο Λονδίνο, για να καταλήξει τελικά στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.
Την εποχή των Μηδικών πολέμων η Πάρος έγινε αγκυροβόλιο του Περσικού στόλου. Οταν ο Μιλτιάδης την πολιόρκησε με 70 πλοία οι Παριανοί συμφώνησαν να παραδοθούν. Αρνήθηκαν, όμως, όταν όμως είδαν μεγάλη φωτιά από την πλευρά της Μυκόνου, γιατί θεώρησαν ότι οι Πέρσες ήταν κοντά και θα προσέτρεχαν σε βοήθειά τους. Ετσι έμεινε παροιμιώδης η φράση «αναπαριάζειν» γι’ αυτούς που αθετούν τις υποσχέσεις τους.
Το νησί κατέλαβε ο Θεμιστοκλής και το ενέταξε στη Α΄ Αθηναϊκή Συμμαχία, ενώ αργότερα πήρε μέρος στη Β’ Αθηναϊκή Συμμαχία (377 π.Χ). Το 357 π.Χ. οι Πάριοι σε συνεννόηση με τους Χιώτες απομακρύνθηκαν από την επιρροή της Αθήνας. Από το 338 π.Χ. η Πάρος περιήλθε διαδοχικά στην κυριαρχία των Μακεδόνων, των Πτολεμαίων, του Μιθριδάτη και των Ρωμαίων (140 π.Χ.). Με την έλευση του χριστιανισμού στο νησί σχετίζεται, σύμφωνα με την παράδοση, η ανέγερση της Παναγίας Εκατονταπυλιανής ή Καταπολιανής στην Παροικιά. Η παράδοση θέλει να κτίζεται από τον Μέγα Κωνσταντίνο που έτσι εκπλήρωσε το τάμα της μητέρας του Αγίας Ελένης, όταν ύστερα από θαλασσοταραχή προσορμίστηκε στην Πάρο, κατά το ταξίδι της στα Ιεροσόλυμα, το 326, για την ανεύρεση του Τιμίου Σταυρού. Ο Ιουστινιανός τον 6ο αιώνα ανοικοδόμησε τον μεγαλοπρεπή ναό της τρίκλιτης βασιλικής που συγκαταλέγεται στα σημαντικότερα παλαιοχριστιανικά μνημεία.
Οταν το 1207 ο Μάρκος Σανούδος ίδρυσε το Δουκάτο της Νάξου ως αποτέλεσα της Δ΄ Σταυροφορίας, η Πάρος μαζί με άλλα κυκλαδονήσια εντάχτηκε σ’ αυτό. Το 1389 δόθηκε ως προίκα από τη δούκισσα Φιορέντζα Σανούδου στη μοναχοκόρη της Μαρία, όταν παντρεύτηκε τον Γάσπαρο Σομμαρίπα. Το 1414 δόθηκε στον πρωτότοκο γιο της Μαρίας, Κρουσίνο Σομμαρίπα, και αργότερα κύριος του νησιού έγινε ο οίκος των Βενιέρι. Με την εποχή της φραγκοκρατίας στο νησί συνδέεται η ανέγερση των κάστρων στο λιμάνι της Νάουσας, στον Κέφαλο και την Παροικιά. Το 1537 το νησί γνώρισε την ληστρική κατάληψη από τον Χαίρεντίν Μπαρμπαρόσα. Υστερα από την ηρωική άμυνα του Βερνάρδου Σαγρέδου στο κάστρο του Κεφάλου, οι Τούρκοι, σύμφωνα με τις μαρτυρίες, αφού σκότωσαν τους ηλικιωμένους, πήραν τους νέους για να επανδρώσουν ως κωπηλάτες τα τούρκικα κάτεργα. Με το τέλος της βενετικής κυριαρχίας στις Κυκλάδες, η Πάρος παραχωρήθηκε έναντι πληρωμής φόρου στον Εβραίο Ιωσήφ Νάζι (1566-1579).
Στα ασφαλή λιμάνια του νησιού κατά την τουρκοκρατία έβρισκαν καταφύγιο διάφοροι πειρατές που λυμαίνονταν τις θάλασσες των Κυκλάδων. Με αφορμή την καταδίωξή τους ο καπουδάν πασάς Μουσταφά Καπλάν λεηλάτησε το 1666 την Παροικιά, σύλησε την Εκατονταπυλιανή και εξανδραπόδισε 400 Παριανούς. Πάντως, από το 1580, ύστερα από αίτημα των κατοίκων του νησιού, παραχωρήθηκαν προνόμια από τον Σουλτάνο που οδήγησαν στην ανάπτυξη αυτοδιοικητικών θεσμών και στη γενικότερη οικονομική ανάπτυξη. Αξίζει να σημειωθεί ότι από την Πάρο κατάγονταν 6 δραγουμάνοι του οθωμανικού στόλου που αναπλήρωναν τον καπουδάν πασά στη διοίκηση του Αιγαίου. Ο Κωνσταντίνος Βεντούρας και πέντε μέλη της οικογένειας Μαυρογένη κατείχαν αυτή τη θέση.
Κατά την περίοδο του ρωσοτουρκικού πολέμου (1768-1774) στο λιμάνι της Νάουσας είχε τη ναυτική του βάση ο ρωσικός στόλος με ναυάρχους τον Ορλώφ και Σπυριδώφ. Τη σημαία της Επανάστασης στο νησί σήκωσε ο Παναγιώτης Δημητρακόπουλος στις 24 Απριλίου 1821, ενώ εκεί πέθανε το 1840 η θρυλική Μαντώ Μαυρογένους.
Η Πάρος
Η Πάρος είναι ένα από τα μεγαλύτερα νησιά των Κυκλάδων (186 τ. χλμ. έκταση). Βρίσκεται σε γεωγραφικό μήκος 37ο 5΄ και γεωγραφικό πλάτος 25ο 14΄ δυτικά της Νάξου και ανατολικά της Αντιπάρου, στο κέντρο των θαλάσσιων δρόμων του Αιγαίου, σε απόσταση 90 ναυτικών μιλίων από τον Πειραιά.
Η Πάρος συνδέεται με τακτική συγκοινωνία με τον Πειραιά, την Ραφήνα τους καλοκαιρινούς μήνες, το Λαύριο, τις υπόλοιπες Κυκλάδες, τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου, την Θεσσαλονίκη και την Κρήτη με συμβατικά και ταχύπλοα (Flying Cat, High Speed κ.α.). Έχει αεροπορική σύνδεση με την Αθήνα. Η διάρκεια του θαλάσσιου ταξιδιού από τον Πειραιά είναι 4,5 ώρες με συμβατικά και 2,5 - 3 ώρες με ταχύπλοα.
Το έδαφος της Πάρου είναι ομαλό με τον κεντρικό ορεινό όγκο των Αγ. Πάντων (762μ.) να καταλήγει σε λόφους που σβήνουν σε ακρογιαλιές. Η Πάρος είναι από τα εύφορα νησιά των Κυκλάδων. Παράγει κρασί, γνωστό από την αρχαιότητα, λάδι, δημητριακά και φρούτα. Ιδιαίτερα η αμπελουργία, τα τελευταία χρόνια, γνωρίζει νέα άνθηση και τα επώνυμα παριανά κρασιά που εμφιαλώνονται στα σύγχρονα οινοποιεία του νησιού, είναι φημισμένα σε όλο τον κόσμο. Οι Παριανοί εκτός από την γεωργία ασχολούνται με την αλιεία και την κτηνοτροφία. Σήμερα ο τουρισμός έχει αλλάξει τον τρόπο ζωής των ανθρώπων της Πάρου, αλλά η ελιά και το αμπέλι εξακολουθούν να δίνουν τον καρπό τους, το ψάρι να μοσχοβολάει στο παριανό τραπέζι και το ντόπιο τυρί να είναι μία γαστρονομική εμπειρία.
Το κλίμα της Πάρου είναι εύκρατο, νησιωτικό. Οι χειμώνες είναι ήπιοι με λίγες βροχές. Κύριο χαρακτηριστικό του καλοκαιριού είναι οι ετήσιοι άνεμοι («μελτέμια»). Το υπέδαφος της Πάρου αποτελείται κυρίως από γρανίτες με ασβεστολιθικές νησίδες (μάρμαρα). Το μάρμαρο της Πάρου, ο περίφημος «λυχνίτης», ήταν περιζήτητο υλικό στην αρχαιότητα εξ αιτίας της ικανότητάς του να αιχμαλωτίζει το φως μέσα στο λευκό του χρώμα. Διάσημοι γλύπτες του έδωσαν μορφή και απετέλεσε κύρια πηγή πλούτου για το νησί σε όλες τις περιόδους της ιστορίας.
Σήμερα η Πάρος είναι δημοφιλής τόπος διακοπών, παρουσιάζει αξιόλογη τουριστική ανάπτυξη και προσφέρει όλες τις απαραίτητες υπηρεσίες στον σύγχρονο ταξιδιώτη.
Πρωτεύουσα του νησιού είναι η Παροικιά, στην δυτική ακτή. Δεύτερη σε μέγεθος, η Νάουσα, το κοσμικό ψαροχώρι, ένα από τα πιο όμορφα λιμανάκια στο Αιγαίο. Πολύ σημαντικά για την Πάρο είναι και τα ολοζώντανα, γραφικά χωριά της. Τα μεγαλύτερα χωριά είναι οι Λεύκες, η Μάρπησσα, το Πίσω Λιβάδι, τα Μάρμαρα, ο Πρόδρομος, ο Κώστος, ο Δρυός, η Αγγαιριά και η Αλυκή.
Η Ιστορία του νησιού
Εποχή του λίθου: Πρώτα ίχνη κοινωνικής ζωής στην Πάρο έχουμε στο νησάκι Σαλιαγκό, μεταξύ Πάρου και Αντιπάρου, όπου εμφανίζεται ένας από τους αρχαιότερους οικισμούς του προϊστορικού Αιγαίου (5 - 4 χιλιετία π.Χ.).
Εποχή του Χαλκού (3200-1100 π.Χ.): Στον λόφο του Κάστρου της Παροικιάς εντοπίστηκαν λείψανα Πρωτοκυκλαδικού οικισμού. Αξιόλογοι οικισμοί της ίδιας περιόδου εντοπίστηκαν σε διάφορα σημεία της Πάρου (Κάμπος, Δρυός, Κουκουναριές, Πλαστήρας, Γλυφά, Φάραγκας). Την εποχή της Μινωικής κυριαρχίας στο Αιγαίο, η Πάρος γίνεται ένα μεγάλο στρατιωτικό και εμπορικό κέντρο του Μινωικού κράτους και εποικίζεται από Κρήτες. Σύμφωνα με την μυθολογία ο αρχηγός των Κρητών που εποίκισαν το νησί είναι ο Αλκαίος που έκτισε την πρώτη πόλη στη θέση της σημερινής Παροικιάς και της έδωσε το τιμητικό όνομα Μινώα («βασιλική πόλη»). Στην Πάρο, λείψανα του Μυκηναϊκού πολιτισμού ανακαλύφθηκαν στο ύψωμα Κουκουναριές, κοντά στη Νάουσα και στον λόφο του κάστρου της Παροικιάς.
Γεωμετρική εποχή (1100-700 π.Χ.): Η Πάρος εξελίσσεται σε μεγάλη ναυτική δύναμη. Το εμπόριο του μαρμάρου φέρνει πλούτη στο νησί. Αναπτύσσεται η γεωργία και η κτηνοτροφία.
Αρχαϊκή εποχή (700-480 π.Χ.): Παριανοί ιδρύουν το 680 π.Χ. αποικία στην Θάσο και εκμεταλλεύονται τα κοιτάσματα χρυσού των θρακικών παραλίων. Δημιουργούνται στην Πάρο φημισμένα εργαστήρια γλυπτικής. Ιδιαίτερη άνθηση γνωρίζει τον 7ο π.Χ. αιώνα και η ποίηση με κύριο εκπρόσωπο τον λυρικό ποιητή Αρχίλοχο που θεωρείται ισάξιος του Ομήρου.
Κλασική εποχή (480-323 π.Χ.): Η ολιγαρχική εξουσία της Πάρου, δέχεται στο νησί τους Πέρσες και ένα μεγάλο τμήμα του στρατού της ακολουθεί τον περσικό στόλο στις εκστρατείες εναντίον της Ελλάδας. Μετά την ήττα των Περσών (480 π.Χ.), ο Θεμιστοκλής υποχρεώνει την Πάρο να γίνει μέλος της Αθηναϊκής Συμμαχίας. Την εποχή αυτή ζουν και δημιουργούν οι φημισμένοι Παριανοί γλύπτες Αγοράκριτος και Σκόπας. Με το τέλος της κλασικής περιόδου, η Πάρος γίνεται σύμμαχος των Μακεδόνων μέχρι τον θάνατο του Μ. Αλεξάνδρου.
Ελληνιστική εποχή (323-167 π.Χ): Για πολλά χρόνια η Πάρος ανήκει στην κυριαρχία των Πτολεμαίων.
Ρωμαϊκή εποχή (167-330 μ.Χ.): Η Πάρος και οι υπόλοιπες Κυκλάδες μαζί με ένα μεγάλο τμήμα της ηπειρωτικής Ελλάδας αποτελούν επαρχία της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Η ανάπτυξη ανακόπτεται. Το νησί χρησιμοποιείται σαν τόπος εξορίας.
Βυζαντινή εποχή (330-1204 μ.Χ): Ο χριστιανισμός απλώθηκε στην Πάρο από τον 4ο μ. Χ. αιώνα. Τότε κτίστηκε και η πρώτη εκκλησία της Παναγίας της Εκατονταπυλιανής, με εντολή της Αγίας Ελένης.
Ενετοκρατία (1204 - 1537 μ.Χ): Η Πάρος εντάσσεται στο Δουκάτο του Αιγαίου (1207). Οι κάτοικοι του νησιού δουλεύουν στα χωράφια σαν δουλοπάροικοι ενώ εξακολουθούν να ταλαιπωρούνται από πειρατικές επιδρομές και λεηλασίες. Η Νάουσα γίνεται βάση πειρατών. Την περίοδο της Ενετοκρατίας κτίζεται το κάστρο της Παροικιάς, της Νάουσας και του Κέφαλου (Μάρπησσα).
Τουρκοκρατία (1537-1821 μ.Χ): Με την κατάληψη του νησιού από τον φοβερό πειρατή Μπαρμπαρόσα (1537) και την ερήμωση που ακολουθεί κλείνει το κεφάλαιο της Ενετοκρατίας για την Πάρο. Το κατεστραμμένο πλέον νησί κυριεύεται από τους Τούρκους (1560). Κατά την διάρκεια των Ρωσοτουρκικών πολέμων (1770 - 1777) ο ρώσικος στόλος χρησιμοποιεί τον ασφαλή όρμο της Νάουσας σαν ορμητήριο στο Αιγαίο.
Νεώτερη ιστορία: Η Πάρος παίρνει ενεργό μέρος στην ελληνική επανάσταση (1821). Ιδιαίτερα δοκιμάστηκε η Πάρος την περίοδο της γερμανικής κατοχής. Μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου οι Παριανοί αναγκάζονται να μεταναστεύσουν αρχικά στον Πειραιά και αργότερα στο εξωτερικό. Γύρω στο 1960 αρχίζει μία καινούργια περίοδος ανάπτυξης για την Πάρο, που βασίζεται κυρίως στον τουρισμό.
Αξιοθέατα
Οικισμός της Παροικιάς - Παλιά Αγορά: Η Παροικιά, κτισμένη στο μέσον περίπου της δυτικής ακτής της Πάρου, γύρω από έναν μεγάλο και ασφαλή κόλπο. Είναι η πρωτεύουσα του νησιού, το διοικητικό και οικονομικό κέντρο, το επιβατηγό και εμπορικό λιμάνι. Για το σημερινό της όνομα θα ανατρέξουμε στην περίοδο του βυζαντίου, την εποχή που ο ναός της Εκατονταπυλιανής είχε «κολίγους» (πάροικους) πολλούς κατοίκους του νησιού. Οι πάροικοι εγκαταστάθηκαν στην παλιά πόλη που σιγά - σιγά μετονομάστηκε από Πάρος σε Παροικιά. Η Παροικιά είναι μία σύγχρονη πολιτεία με υπηρεσίες που καλύπτουν όλες τις ανάγκες του σύγχρονου ταξιδιώτη. Εδώ λειτουργούν υποκαταστήματα των περισσότερων τραπεζών, ταχυδρομείο, κέντρο υγείας, internet cafe, τουριστικά γραφεία και γραφεία ενοικίασης αυτοκινήτων. Δεκάδες ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια και camping (Λιβάδια, Κριός, Παρασπόρος), δίνουν στον επισκέπτη την δυνατότητα να επιλέξει το κατάλυμα που του ταιριάζει. Σε κάθε βήμα συναντάμε ταβέρνες, μεζεδοπωλεία και εστιατόρια που σερβίρουν νόστιμα πιάτα, στα δρομάκια γύρω από το Κάστρο («Παλιά Αγορά») και στον παραλιακό δρόμο συγκεντρώνονται μαγαζιά κάθε είδους.
Ναός Εκατονταπυλιανής: Το στολίδι της Πάρου είναι ο ναός της Παναγίας της Εκατονταπυλιανής, ένα από τα σημαντικότερα παλαιοχριστιανικά μνημεία της Ελλάδας. Βρίσκεται στο Β.Α. τμήμα της Παροικιάς, σε μικρή απόσταση από το λιμάνι. Οικοδομήθηκε τον 4ο αιώνα. Η Αγία Ελένη, μητέρα του Μεγάλου Κωνσταντίνου, πηγαίνοντας στους Άγιους Τόπους με σκοπό να βρει τον Τίμιο Σταυρό, σταμάτησε με το πλοίο της στη Πάρο. Προσεύχεται και κάνει τάμα να βρει τον Τίμιο Σταυρό να κτίσει στη θέση αυτή ένα μεγάλο ναό. Η προσευχή της εισακούστηκε, η Αγία Ελένη βρήκε τον Σταυρό και πραγματοποίησε την υπόσχεσή της. Σύμφωνα με άλλη παράδοση, τον ναό οικοδόμησε ο Μεγάλος Κωνσταντίνος με εντολή της μητέρας του. Αρχικά ήταν μία σταυροειδής βασιλική που καταστράφηκε πιθανώς από πυρκαγιά. Την εποχή του Ιουστινιανού ανακατασκευάστηκε. Τον ναό της Εκατονταπυλιανής έκτισε ο μαθητής του Πρωτομάστορα που έκτισε την Αγία Σοφία της Κωνσταντινούπολης. Κατά τις περιόδους της Φραγκοκρατίας και της Τουρκοκρατίας υπέστη καταστροφές και λεηλασίες με αποκορύφωμα την καταστροφή του από τους σεισμούς του 1773. Το 1959 άρχισε η αποκατάσταση της Εκατονταπυλιανής, η οποία σήμερα έχει την αρχική μορφή της, δηλαδή σταυροειδής βασιλική με τρούλο. Στη νότια πλευρά του ναού, βρίσκεται το βαπτιστήριο του 4ου αιώνα, το αρχαιότερο και καλύτερα διατηρημένο σε όλη την ορθόδοξη Ανατολή.
Βυζαντινό Μουσείο Εκατονταπυλιανής: Εκτίθενται κυρίως εικόνες, στο μικρό παρεκκλήσι ξυλόγλυπτα και στην τρίτη αίθουσα άμφια, πόρπες, άλλα εκκλησιαστικά κειμήλια και ο ξυλόγλυπτος επιτάφιος της Εκατονταπυλιανής. Στις δύο μικρότερες αίθουσες, σε ειδικές προθήκες, εκτίθενται και λίγα έργα αργυροχοΐας. Τα υπόλοιπα κειμήλια της συλλογής φυλάσσονται σε ένα κελλί του συγκροτήματος.
Αρχαιολογικό Μουσείο Πάρου: Δίπλα στο Γυμνάσιο της Παροικιάς, βρίσκεται το Αρχαιολογικό Μουσείο της Πάρου. Εδώ εκτίθενται νεολιθικά ευρήματα από τον προϊστορικό οικισμό στο νησάκι Σάλιαγκο, όπως το μαρμάρινο ειδώλιο της "Χοντρής Κυρίας" και θαυμάσια πήλινα αγγεία. Ένα από τα αριστουργήματα του Μουσείου της Πάρου, είναι το άγαλμα Νίκης (5ου π.Χ. αι.), το οποίο παριστάνει μία γυναικεία φτερωτή μορφή. Ένα δεύτερο έργο είναι το άγαλμα της Γοργούς του 6ου π.Χ. αι. Από τα υπόλοιπα γλυπτά του μουσείου ξεχωρίζουν το κολοσσιαίων διαστάσεων άγαλμα της θεάς Άρτεμης (3,7 μ.) στο Δήλιο, το καθιστό άγαλμα γυναικείας θεότητας καθώς και το κάτω μέρος μεγάλου αγάλματος της Αθηνάς, όλα του 5ου π.Χ. αιώνα. Στο αρχαιολογικό μουσείο της Πάρου φιλοξενείται ένα από τα σημαντικότερα μνημεία της ελληνικής ιστορίας, το "Πάριο Χρονικό". Το Πάριο Χρονικό είναι μαρμάρινη επιγραφή, που χαράχτηκε στα μέσα του 3ου π.Χ. αιώνα και περιλαμβάνει σε 134 στίχους χρονολογικές αναφορές που καλύπτουν περίοδο 1.318 χρόνων (1528 π.Χ -263 π.Χ.). Το μεγαλύτερο τμήμα του βρίσκεται σήμερα στο μουσείο της Οξφόρδης.
Το Κάστρο: Το έκτισε ο δούκας της Νάξου Μάρκος Σανούδος τον 13ο αιώνα. Στη περιήγησή μας σε αυτό θα συναντήσουμε μικρά εκκλησάκια, πολλά από αυτά ενσωματωμένα στα τείχη, όπως η Παναγία του Σταυρού (1514), η Αγία Άννα, ο Άγιος Μάρκος, ο Άγιος Στυλιανός και ο εκπληκτικός σε αρχιτεκτονική ναός του Αγίου Κωνσταντίνου με στεγασμένο προαύλιο και καταπληκτική θέα προς την θάλασσα, ένας από τους ωραιότερους στο Αιγαίο.
Το Αρχαίο Νεκροταφείο: Κατά τις πρόσφατες ανασκαφές (1983) ήρθε στο φως, ένα σπουδαίο νεκροταφείο που χρονολογείται από το τέλος του 8ου π.Χ. μέχρι τις αρχές του 3ο μ.Χ. αιώνα. Το νεκροταφείο βρέθηκε κοντά στο λιμάνι της Παροικιάς, επάνω στον παραλιακό δρόμο. Περιλαμβάνει τάφους από διάφορες εποχές. Στο εκθετήριο που λειτουργεί δίπλα στο νεκροταφείο, ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει τα ενδιαφέροντα ευρήματα καθώς και φωτογραφίες από παλαιότερες και πρόσφατες ανασκαφές.
Ασκληπιο: Ο νότιος παραλιακός δρόμος οδηγεί στον λόφο της Αγίας Άννας όπου αποκαλύφθηκε ένας χώρος λατρείας του θεού της Ιατρικής Ασκληπιού. Πρόκειται για οικοδόμημα του 4ου π.Χ. αιώνα. Ο ναός ήταν υπαίθριος, κτισμένος γύρω από μία πηγή. Στην ίδια περιοχή, σώζονται κάποια ίχνη από αρχαίο ναό αφιερωμένο στον Πύθιο Απόλλωνα.
Ανθέμιον: Δημιούργημα της ευαισθησίας και της αγάπης για τα πολιτιστικά στοιχεία που έχουν σχέση με την Πάρο και κατ' επέκταση τις Κυκλάδες και το Αιγαίο, ορισμένων ανθρώπων, οι οποίοι έκαναν αυτή την ευαισθησία, σκοπό ζωής, μόχθο και απόλαυση. Σε κάθε καλαίσθητο και ευρύχωρο κτίριο, με θαυμάσιους υπαίθριους χώρους όπου παντού είναι έντονη η Κυκλαδική αρχιτεκτονική εκτίθενται λαογραφικές και διάφορες άλλες συλλογές, οι οποίες με την πάροδο του χρόνου εμπλουτίζονται με νέα στοιχεία. Πλούσια βιβλιοθήκη η οποία περιλαμβάνει πέντε χιλιάδες βιβλία, περιοδικά, έντυπα, που αντιπροσωπεύουν στο μεγαλύτερο μέρος τους, συγγραφείς που κατάγονται ή ζουν στην Πάρο, ή (κυρίως) οποιαδήποτε έκδοση αναφέρει πληροφορίες για την Πάρο και την Αντίπαρο για τις Κυκλάδες γενικότερα, χωρίς να παραβλέπονται τα βιβλία γενικότερου ενδιαφέροντος.
Δήλιο: Βόρεια του κόλπου της Παροικιάς, σε ψηλό λόφο απέναντι από την Δήλο, ιδρύεται στις αρχές του 5ου π.Χ. αιώνα ένα ιερό λατρείας του Απόλλωνα του Δήλιου. Αποτελείται από ένα περίβολο με βωμό, ένα ναό της Αρτέμιδας, αδελφής του Απόλλωνα και ένα μικρό χώρο για συμπόσια. Στην περιοχή του Δηλίου βρέθηκε κυκλαδικό νεκροταφείο (3η χιλιετία π.Χ.).
Βυζαντινό Μουσείο Νάουσας: Στεγάζεται στη μονή του Αγίου Αθανασίου (17ου αιώνα) που βρίσκεται στη δυτική είσοδο της Νάουσας. Φιλοξενεί πάνω από εκατό βυζαντινές και μεταβυζαντινές εικόνες (από τον 15ο ως τον 19ο αι.), πολλές από τις οποίες είναι έργα Παριανών αγιογράφων.
Λαογραφικό Μουσείο Νάουσας: Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει το Λαογραφικό Μουσείο καθώς και η λαογραφική συλλογή όπου παρουσιάζονται παραδοσιακές φορεσιές από διάφορα μέρη της Ελλάδας.
Ενετικό Κάστρο Νάουσας: Το θαλασσοδαρμένο βενετσιάνικο Κάστρο που κλείνει από βορρά το λιμάνι της Νάουσας, είναι έργο της δυναστείας των Σομμαρίπα (15ος αιώνας) και αποτελεί ένα ιδιότυπο οχυρωματικό έργο.
Λαογραφικό Μουσείο Μάρπησσας: Πριν από πέντε χρόνια, σε συνεργασία με την κοινότητα Μάρπησσας, ο Σύλλογος Γυναικών της περιοχής ξεκίνησε την υλοποίηση ενός λαογραφικού μουσείου, που παρουσιάζει το παραδοσιακό νησιώτικο σπίτι, τόσο από αρχιτεκτονικής άποψης όσο και από πλευράς διακόσμησης και επίπλωσης. Το Λαογραφικό Μουσείο Μάρπησσας λειτουργεί από τον Οκτώβριο μέχρι το τέλος Μαΐου κάθε Κυριακή, ενώ από τον Ιούνιο έως τον Σεπτέμβριο είναι ανοιχτό σε καθημερινή βάση. Το μουσείο δέχεται πλήθος επισκέψεων από ντόπιους, τουρίστες αλλά και από μαθητές για εκπαιδευτικούς λόγους.
Λόφος Κεφάλου: Ανατολικά της Μάρπησσας υψώνεται ο λόφος του Κεφάλου με το μοναστήρι του Αγίου Αντωνίου (17ος αι.) στην κορυφή. Η ανάβαση από την Μάρπησσα στο μοναστήρι του Αγίου Αντωνίου (περίπου μισή ώρα) είναι μία από τις πιο ενδιαφέρουσες πεζοπορίες που προσφέρει η Πάρος. Η μονή είναι ανοιχτή μόνο τις πρωινές ώρες, τους καλοκαιρινούς μήνες.
Κυκλαδική Λαογραφία: Βρίσκεται στην Αλυκή της Πάρου, κοντά στο αεροδρόμιο, στο κτήμα "Σκορπιός". Η Κυκλαδίτικη Λαογραφία του Μπενέτου Σκιαδά είναι ένα από τα πιο αξιόλογα μουσεία στην Ελλάδα. Η ιστορία των Κυκλάδων φιλοτεχνημένη σε μεγάλες μινιατούρες πλοίων και σημαντικών κτιρίων με απαράμιλλη τέχνη και μαστοριά.
Πεταλούδες: Στο δρόμο που συνδέει την Παροικιά με την Αλυκή, σε απόσταση 5 χλμ. περίπου από την Παροικιά, μία διακλάδωση οδηγεί στην τοποθεσία Ψυχοπιανά, όπου βρίσκεται το μοναστήρι του «Χριστού στο Δάσος». Λίγο δυτικότερα συναντάμε την κοιλάδα με τις Πεταλούδες, έναν από τους σπουδαιότερους βιότοπους στην Ελλάδα.
Λαικό Μουσείο Πολιτισμού του Αιγαίου: Βρίσκεται στις εγκαταστάσεις του Lefkes Village. Προσεγγίζοντας τον Λαϊκό Πολιτισμό του Αιγαίου, μέσα από τα εκθέματα της καθημερινής ζωής και των παραδοσιακών επαγγελμάτων, ανακαλύπτουμε ένα κόσμο που σε δύσκολες συνθήκες κατόρθωσε να ζει σε αρμονία με το περιβάλλον του, σεβόμενος την φύση και τον άνθρωπο. Στον χώρο του Μουσείου παρουσιάζονται κάθε χρόνο σχετικές θεματικές φωτογραφικές εκθέσεις ενώ μία πλούσια βιβλιοθήκη και ένα αρχείο με dvd Video συμπληρώνουν την βουτιά στον λαϊκό Πολιτισμό του Αρχιπελάγους.
Λατομεία: Ο δρόμος που ενώνει την Παροικιά με τις Λεύκες συναντάει το Μαράθι, έναν όμορφο οικισμό. Στα ανατολικά του οικισμού, συναντάμε τα αρχαία λατομεία μαρμάρου από όπου έβγαινε το περίφημο παριανό μάρμαρο, πηγή πλούτου για το νησί σε όλες τις περιόδους της ιστορίας. Κύριο χαρακτηριστικό του παριανού μαρμάρου είναι η καθαρότητα και η διαύγειά του. Στο μάρμαρο της Πάρου έδωσαν μορφή διάσημοι γλύπτες όπως ο Φειδίας, ο Αγοράκριτος, ο Πραξιτέλης, ο Σκόπας. Από το κατάλευκο αυτό μάρμαρο δημιουργήθηκαν τα αριστουργήματα της αρχαιότητας: η Αφροδίτη της Μήλου, ο Ερμής του Πραξιτέλη, οι Κόρες της Ακρόπολης, η Νίκη της Δήλου, ο ναός του Απόλλωνα και ο θησαυρός των Σίφνιων στους Δελφούς, ο ναός του Δία στην Ολυμπία, ο ναός του Απόλλωνα στην Δήλο. Ονομαζόταν «λυχνίτης» γιατί εξορυσσόταν από βαθιές στοές κάτω από το φως των λύχνων. Σήμερα είναι δυνατή η επίσκεψη από δύο εισόδους. Η λειτουργία των λατομείων σταμάτησε στα τέλη του 19ου αιώνα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου